Mól
Is é an mól (siombail: mol) an t-aonad trína ndéantar cainníocht substainte a thomhas.
Cineál | SI base unit (en) , unit of amount of substance (en) , aonad díorthaithe UCUM agus aonad SI a bhfuil ainm speisialta air |
---|---|
Aonad de | amount of substance (en) agus extent of reaction (en) |
Eapainm | móilín |
Tiontuithe aonad | |
In aonaid SI | 1 mol |
In aonaid caighdeánacha | 10 dmol |
Sa chóras SI, is éard is mól ann ná 6.02214076×1023 cáithnín, a bhféadfadh adamh, móilíní, iain nó leictreoin a bheith iontu. Glacadh leis an sainmhíniú seo i mí na Samhna 2018 mar cheann de na seacht mbunaonad i gCóras Idirnáisiúnta na nAonad SI. Roghnaíodh an uimhir 6.02214076×1023 (uimhir Avogadro) sa chaoi is go bhfuil mais mhóil amháin de chomhdhúil cheimiceach i ngraim comhionann go huimhriúil, chun críocha praiticiúla den chuid is mó, le meánmhais mhóilín amháin den chomhdhúil i ndaltún. Mar sin, mar shampla, tá 6.02214076×1023 móilín i mól amháin uisce, a bhfuil a mais iomlán thart ar 18.015 gram agus is í meánmhais aon mhóilín uisce ná thart ar 18.015 daltún.
Úsáidtear an mól go forleathan sa cheimic mar bhealach áisiúil chun méideanna na substráití agus na táirgí imoibriúcháin cheimiceacha a chur in iúl. Mar shampla, is féidir an chothromóid cheimiceach 2H2 + O2 → 2H2O a léirmhíniú chun go gciallóidh i gcomhair gach 2 mhól de dhé-hidrigin (H2) agus 1 mhól de dhé-ocsaigin (O2) a imoibríonn, cruthaítear 2 mhól uisce (H2O). Féadfar an mól a úsáid freisin chun méid na n-adamh, ian, leictreon, nó aonán eile a thomhas. Cuirtear tiúchan tuaslagáin in iúl go coitianta lena mólaracht, a shainmhínítear mar mhéid na substainte tuaslagtha i móil in aghaidh aonaid toirte an tuaslagáin, arb é an t-aonad a úsáidtear de ghnáth móil in aghaidh an lítir (mol / l), giorraithe go coitianta M.