Leictreon
Ba chóir an t-alt seo a ghlanadh, mar: Gramadach, stíl, litriú, infobox, srl
Tar éis an t-alt a ghlanadh, is féidir an teachtaireacht seo a bhaint de. Féach ar Conas Leathanach a Chur in Eagar agus an Lámhleabhar Stíle le tuilleadh eolais a fháil. |
Is éard atá sa leictreon (tugtar neigeatrón air freisin; is é e− an gnáthchomhartha) ná cáithnín fo-adamhach. Taobh istigh den adamh a fhaightear na leictreoin, i gcumraíocht leictreonach, ag timpeallú an núicléas (is de phrótóin agus de neodróin atá sé sin cumtha).
![]() | |
Rangú | charged lepton (en) ![]() ![]() |
---|---|
idirghníomhaíochtaí | idirghníomhú lag, idirghníomhú leictreamaighnéadach agus imtharraingt ![]() |
Frithcháithnín | Posatrón ![]() |
Fionnachtain | 1897 ![]() |
Lucht leictreach | −1 ![]() |
Móimint mhaighnéadach | 1.0011596521806 ![]() |
Guairne | 0.5 ![]() |
Paireacht | 1 ![]() |
Forshiméadracht | selectron (en) ![]() ![]() |
Eapainm | ómra ![]() |
Uimhir Monte Carlo | 11 ![]() |
Tá an lucht leictreach is lú ag na leictreoin, agus gineann siad sruth leictreach agus iad ag taisteal. Toisc go bhfuil baint ann idir an méid leictreon atá ag adamh agus a chuid tarraingt chuig adaimh eile, is bunúsach an pháirt a ghlacann an leictreon sa cheimic.
StairCuir in Eagar
Bhí George Johnston Stoney, fisiceoir Éireannach, ar na chéad daoine a d’úsáid an focal ‘leictreon’ ar an gcainníocht bhunúsach luchta a fhaightear sa leictrealú[1].
Ba é Robert Millikan, Meiriceánach, an chéad duine a rinne luach an luchta ar an leictreon a thomhas[2]. D’úsáid sé turgnamh cáiliúil ar a dtugtar an turgnamh ola-bhraonach. Fuair sé amach go bhfuil lucht dar luach −1.6 × 10−19C (nó an luach sin iolraithe faoi shlánuimhir éigin) ar bhraon ola a luchtaítear go leictreastatach. Rinne sé amach gurb in é méid an luchta ar an leictreon.
TagairtíCuir in Eagar
- ↑ Alex Keller: The Infancy of Atomic Physics. Hercules in His Cradle, Oxford University 1983. ISBN 0-19-853904-5
- ↑ GCE Physics A2 1 (Irish) Sum06.indd
Naisc sheachtrachaCuir in Eagar
- Of the "Electron", or Atom of Electricity Curtha i gcartlann 2005-08-08 ar an Wayback Machine - le G. J. Stoney, Philosophical Magazine, Series 5, Vol 38, l. 418-420, 1894