Prionsabal Aufbau

Deirtear i bPrionsabal Aufbau, (ón nGearmáinis : Aufbauprinzip prionsabal tógála ), ar a dtugtar Riail Aufbau freisin, nuair atá an t-adamh nó an ian sa bhunstaid, go líonann leictreoin fithiseáin adamhacha den leibhéil fuinnimh is ísle a bhíonn ar fáil, sula sealbhaíonn siad leibhéil níos airde. Mar shampla, líontar an fosceall 1s sula líontar an fosceall 2s. Ar an mbealach seo, déanann leictreoin den adamh nó den ian na cumraíochtaí leictreoin is cobhsaí gur féidir. Sampla is ea an chumraíocht 1s ² 2s ² 2p ⁶ 3s ² 3p ³ don adamh fosfair, rud a chiallaíonn go bhfuil 2 leictreon ag an bhfosceall 1s, agus mar sin de.

Sealbhaíonn leictreoin scealla agus foscealla an adaimh i gcomhréir le prionsabal Aufbau.

Léirítear iompar leictreon le prionsabail eile de chuid na fisice adamhaí, amhail Riail Hund agus prionsabal eisiaimh Pauli. Dearbhaíonn Riail Hund más rud é go bhfuil fithiseáin iolracha den fhuinneamh céanna ar fáil, glacfaidh leictreoin fithiseáin éagsúla ina n-aonar sula líontar aon cheann faoi dhó. Má líontar ceann faoi dhó, éilíonn Prionsabal Eisiaimh Pauli go gcaithfidh guairní dhifriúla a bheith ag leictreoin a líonann an fithiseán céanna (+1/2 agus −1/2).

Féach freisin

• Fiúsleictreon
• Fuinneamh ianúcháin

Naisc sheachtracha

• Khan Academy. The Aufbau principle. https://www.khanacademy.org/science/ap-chemistry-beta/x2eef969c74e0d802:atomic-structure-and-properties/x2eef969c74e0d802:atomic-structure-and-electron-configuration/v/the-aufbau-principle
• Electron Configurations, the Aufbau Principle, Degenerate Orbitals, and Hund's Rule from Purdue University