An difríocht idir athruithe ar: "Iarmhairt fhótaileictreach"

Content deleted Content added
Mrmw (plé | dréachtaí)
mNo edit summary
Líne 1:
[[File:Photoelectric effect in a solid - diagram.svg|thumbnail|Léaráid den iarmhairt fhótaileictreach: Astaítear leictreoin ó dhromchla miotail mar gheall ar radaíocht leictreamaighnéadach ar mhinicíocht ar leith.]]
 
Astú [[Leictreon|leictreon]] ó dhromchla miotail mar thoradh ar a ionradaíocht le [[solas]] is ea an '''iarmhairt fhótaileictreach'''. Ní astaítear aon solas munaar bith mura bhfuil mbíonn [[Tonnfhad|tonnfhad]] an tsolais níos lú ná luach criticiúil, a bhraitheann ar an ábhar atá i gceist. Ní bhraitheannBraitheann [[Fuinneamh|fuinneamh]] na leictreon astaithe ar dhéine an tsolais ach ar a thonnfhaidtonnfhad. D'fhionnNí bhraitheann fuinneamh na leictreon astaithe ar dhéine an tsolais ach ar a dtonnfhaid. Fuair Heinrich Hertz an iarmhairt seo iamach sa bhliain [[1887]], céim bhunúsach i bhforbairt na teoirice candamaí. ISa bhliain [[1905]] mhínigh [[Albert Einstein|Einstein]] an iarmhairt mar seo: go gcuimsíonncuimsíonn solas aonaid scoite dhea-shainmhínithe (fótóin nó candaim solaissholais), gach ceann acu le fuinneamh a bhraitheann ar an tonnfhad, is é sin, gur feiniméan candamach é an solas.
 
==Turgnaimh ar an bhfóta-astú==
Ní mór don teoiric a bhaineann leis an iarmhairt fhótaileictreach teacht leis na torthaí ó thurgnaimh ar an bhfóta-astú (astú ó dhromchla miotail).
 
I gcás miotal ar leith, tá íosmhinicíocht an [[Radaíocht|tsolais ionsaithigh]] ionsaithigh nach dtarlaíonn fóta-astú faoina bun. Tugtar an mhinicíocht tairsí ar an minicíocht sin. ÓsOs a chionn seo, má ardaítear minicíocht an tsolais ionsaithigh (gan déine an fhótashrutha a athrú) ionas go mbeidh méadú comhréireach i bhfuinneamh an tsolais, tiocfaidh méadú ar fhuinneamh cinéiteach an fhótasrutha. Tiocfaidh athrú ar mhéid na leictreon a astaítear freisin, de bhrí go méadaíonn an [[Dóchúlacht|dhóchúlachtdóchúlacht]] go n-astófar leictreon ó fhótón de thoradh fuinnimh an fhótóin. Ach má ardaítear déine an tsolais ionsaithigh, agus an solas sin ar mhinicíocht ar leith, ní athróidh fuinneamh cinéiteach na bhfótaileictreoin. Mar sin, os cionn na minicíochta tairsí, braitheann fuinneamh cinéiteach an leictreoin astaithe is tapa ar mhinicíocht an tsolais ionsaithigh, ach tá sé neamhspleách ar déine an tsolais ionsaithigh, ar an gcoinníoll nach bhfuil an déine ró-ard.<ref>
Mar sin, os cionn na minicíochta tairsí, braitheann fuinneamh cinéiteach an leictreoin astaithe is tapa ar mhinicíocht an tsolais ionsaithigh, ach tá sé neamhspléach ar déine an tsolais ionsaithigh, ar an gcoinníoll nach bhfuil an déine ró-ard.<ref>
{{cite journal
|last1=Zhang |first1=Q.