An difríocht idir athruithe ar: "Aimíonaigéad"

Content deleted Content added
No edit summary
Naisc
Líne 1:
[[Image:Phenylalanin - Phenylalanine.svg|thumb|Struchtúr móilíneach [[Feiniolalainín|Fheiniolalainín]].]].
Sa [[ceimic|cheimic]], is [[móilín]] é an t-'''aimínaigéad''' ina bhfuil feidhmghrúpaí aimíní agus carbocsailí le chéile ann. Sa [[bithcheimic|bhithcheimic]], tagraíonn an téarma seo d'alfa-aimínaigéid leis an [[foirmle|fhoirmle]] ghinearálta H2NCHRCOOH, arb ionann R agus malartaí [[orgánach]]. Sna h[[alfa-aiminaigéad|alfa-aiminaigéid]], tá na grúpaí [[áimíní]] agus [[carbocsaláití]] greamaithe chuig an carbón céanna, glaoite an '[[α–charbón]]'. Bíonn an bunstruchtúr céanna ag na haimínaigéid ar fad. Tá adamh carbóin (C) acu ar fad sa lár, agus ag dul amach uaidh sin mar gha, - aimínghrúpa NH2 (acailceach), grúpa carbocsaile - COOH (aigéad) agus adamh hidrigine atá i gcoiteann ag an haimínaigéid ar fad. Chomh maith leis sin, bíonn adamh/grúpa eile ag na haimínaigéid ar fad. Athraíonn sé seo ag braith ar an aimínaigéad. Tá difríocht idir na halfa-aiminaigéid de réir an cineál taobhshlabhra (R-ghrúp) atá ceangailte chuig a gcarbón-alfa.
Sa Cheimic, is móilín é an t-'''aimínaigéad''' ina bhfuil feidhmghrúpaí
 
aimíní agus carbocsailí le chéile ann . Sa bhithcheimic, tagraíonn an téarma seo d'alfa-aimínaigéid leis an fhoirmle ghinearálta H2NCHRCOOH, arb ionann R agus malartaí orgánach. Sna h[[alfa-aiminaigéad|alfa-aiminaigéid]], tá na grúpaí [[áimíní]] agus [[carbocsaláití]] greamaithe chuig an carbón céanna, glaoite an
'[[α–charbón]]'. Bíonn an bunstruchtúr céanna ag na haimínaigéid ar fad. Tá adamh carbóin (C) acu ar fad sa lár, agus ag dul amach uaidh sin mar gha, - aimínghrúpa NH2 (acailceach), grúpa carbocsaile - COOH (aigéad) agus adamh hidrigine atá i gcoiteann ag an haimínaigéid ar fad. Chomh maith leis sin, bíonn adamh/grúpa eile ag na haimínaigéid ar fad. Athraíonn sé seo ag braith ar an aimínaigéad. Tá difríocht idir na halfa-aiminaigéid de réir an cineál
taobhshlabhra (R-ghrúp) atá ceangailte chuig a gcarbón-alfa.
Tá éagsúlacht mhór iontu ó thaobh toise, níl ach hidrigin amháin ag [[glicín]] , grúpa [[meitil|meitile]] ag [[alainín]] agus grúpa mór heitreafháinneac ag [[tripteafan]].
 
[[Image:AminoAcidball.svg|thumb|right|250px|R-Ghrúpa ar an taobhsleabhra.]]
Ar leith ó na haimínaigéid atá faighte i ngach beathachruth, tá ról ríthábhachtacha ag aimínaigéid neamh-nádúrtha san earnáil tionsclaíochta agus teicneolaíochta, mar shampla, Is alfa-aimínaigéid iad an t-oibreáin chrágtha EDTA agus an t-aigéad nítríl trí-aicéiteach atá tábhachtach i dtionscal na gceimiceán.
Line 12 ⟶ 11:
 
Tá 20 aimínaigéad coitianta ann le próitéiní a fhoirmiú, sainithe ag an [[cód géiniteach]]. Is de thoradh líon na n-aimínaigéad agus an seicheamh ina bhfuil siad socraithe a foirmítear próiteiní ar leith. Níl sé neamhchosúil leis an gcaoi a ndéantar focail as an [[aibítir]]. Féadtar líon mór millteach focail a dhéanamh as 26 litir na haibtíre. Bíonn roinnt mhaith aimínaigéad i bpróitéiní simplí fiú amháin, e.g. tá thart ar 50 aimínaigéad in [[inslin]] (próitéin), tá 500 in [[haemaglóibin]] agus tá os cionn 4500 aimínaigéad in [[uireás]] (próitéin in pónairí soighe).
 
 
 
[[Catagóir:Aigéid orgánacha]]
 
[[ar:حمض أميني]]
[[bg:Аминокиселина]]