An difríocht idir athruithe ar: "Cíobhaí"
Content deleted Content added
m Bot: Migrating 68 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q43642 (translate me) |
m Róbat: Athruithe cosmaideacha |
||
Líne 24:
== Spéicis ==
Tá cúig spéiceas aitheanta ann (agus ceithre fhospéiceas ag ceann acu), agus spéiceas eile nár tugadh cuntas foirmiúil fós air.
* Is é an spéiceas is toirtiúla an '''[[Cíobhaí Mór Breac]]''' nó '''Roroa''' (''Apteryx haastii''). Tá sé timpeall 45 cm ar airde agus tá meáchan timpeall 3.3 cg ann. (Tá meáchan timpeall 2.4 cg sna héin fhireanna.) Tá clúmh liathdhonn ar an spéiceas seo agus stríoca i leith na báine ann. Beirtear aon ubh amháin agus gorann an dá thuismitheoir í. Meastar go bhfuil os cionn 20,000 éan den spéiceas seo ann agus iad spréite faoi shléibhte iarthuaisceart Nelson, faoin gcuid thuaidh den Chósta Thiar agus faoi Alpa an Deiscirt.
Líne 32:
[[Íomhá:NZ-kiwimap.png|thumb|left|Dáileadh gach spéicis de Chíobhaí]]
[[Íomhá:Three kiwi species models in Auckland museum.jpg|thumb|Ó thaobh na láimhe clé: Cíobhaí Donn (''Apteryx australis''), Cíobhaí Beag Breac (''Apteryx owenii'') agus Cíobhaí Mór Breac (''Apteryx haastii''), Auckland War Memorial Museum]]
* * Aithníodh an
Déanann an dá thuismitheoir na huibheacha a ghoradh. Níl an t-éan seo le fáil anois ach i limistéar beag ar chósta thiar an Oileáin Theas. Is léir ón DNA is sine, áfach, go raibh sé spréite níos forleithne fadó,
* Tá an '''[[Tokoeka]]''' (''Apteryx australis'') measartha coitianta i ndeisceart agus in iarthar an Oileáin Theas i ngach áit dá airde beagnach. Tá sé chomh mór leis an gCíobhaí Mór Breac, tríd is tríd, agus é dealraitheach leis an gCíobhaí Donn, cé go bhfuil sé níos dathéadroime. Is léir ón DNA is sine go raibh sé le fáil ar chósta thoir an Oileáin Theas tráth.<ref name="Shepherd" />
:**
:**
:**
* '''[[Cíobhaí Donn an Oileáin Thuaidh]]''' (''Apteryx mantelli'' nó ''Apteryx australis'' roimh 2000). É coitianta i dTuaisceart an Oileáin Thuaidh. Timpeall 35,000 éan ann. Na héin bhaineanna timpeall 40 cm ar airde agus meáchan timpeall 2.8 cg iontu. Meáchan timpeall 2.2 cg sna héin fhireanna. Éan seiftiúil é a thaithíonn a lán gnáthóg, go fiú áiteanna ar fhág daoine a rian orthu. Clúmh biorach rua air. Dhá ubh de ghnáth agus iad á ngoradh ag an éan fireann.
Líne 47:
* ''Bizarre and Beautiful Noses''. Sante Fe, New Mexico: John Muir Publications, 1993.
* http://www.taxonomy.nl/Main/Classification/51305.htm
* '''Burbidge''', M.L., Colbourne, R.M., Robertson, H.A., and Baker, A.J. (2003). "Molecular and other biological evidence supports the recognition of at least three species of brown kiwi." [http://www.kluweronline.com/issn/1566-0621/contents ''Conservation Genetics''], '''4'''(2):167-177
Líne 70:
* San Diego Zoo, Kiwi http://www.sandiegozoo.org/animalbytes/t-kiwi.html Birds: Kiwi. San Diego Zoo.
* SavetheKiwi.org http://www.savethekiwi.org.nz/AboutTheBird/KiwiLifeCycle/Producinganegg.htm
* '''Shepherd''', L.D. & Lambert, D.M. (2008) ''Ancient DNA and conservation: lessons from the endangered kiwi of New Zealand Molecular Ecology'' '''17''', 2174–2184
| |||