Vicipéid

An difríocht idir athruithe ar: "Stáit Aontaithe Mheiriceá"

Browse history interactively
← Gabh chuig an difear roimhe seoAn chéad dhifear eile →
Content deleted Content added
VisualWikitext
Líne 176:
 
=== Sláinte ===
Tá an t-ionchas saoil i Meiriceá (77,.8 bliain) níos ísle ná an uimhir iomlán in Iarthar na hEorpa; tá an uimhir trí nó ceithre bliana níos ísle ná san [[an Iorua|Iorua]], san [[an Eilvéis|Eilvéis]] agus i g[[Ceanada]]. D’ísligh céimíocht na tíre maidir leis an ionchas saoil thar fiche bliain agus thit sé, ón 11ú áit go dtí an 42ra háit sa domhan. Tá an ráta mortlaíochta (6,.37 as gach 10001,000 daoine) sa 42ra háit as 221 tír, ar chúl gach tíre in [[Iarthar na hEorpa]]. Tá na rátaí marthanasmarthanais maidir le [[ailse|hailse]] sna Stáit Aontaithe ceann dear na rátaí is airde ar domhan. Tá timpeall is an tríú cuid de dhaonra aosach Mheiriceá [[otracht]] agus tríú cuid breise róthrom; is é sin an ráta is airde sa domhan tionsclaithe agus dhúbháil an ráta sa deireadh 25 bliain. Measann gairmí sláintí gur eipidéim is ea [[diaibéiteas cineál 2]] a bhaineann leis an otracht. Tá an ráta [[toircheas|toirchis]] i measc déagóirí sna Stáit Aontaithe (79,8 as gach 1000) a cheithre oiread níos mó ná an Fhrainc agus a chúig oiread níos mó ná an Ghearmáin. Is féidir [[ginmhilleadh]] dlíthiúil a fháil sna Stáit Aontaithe ach is conspóid mhór pholaitiúil í. Cuireann a lán stát cosc ar chistiúchán poiblí don ginmhillead. Tá roinnt dlíthe ann sna stáit chomh maith a chuireann cosc ar ghinmhilleadh san iarthéarma, ní foláir an ginmhilleadh a chur in iúl do thuismitheoirí maidir le déagóirí, agus uaireanta tá tréimhse feithimh ann sar is féidir an ginmhilleadh a fháil. Cé go bhfuil an ráta ginmhilltí ag laghdú, tá coibhneas ginmhilltí an Mheiriceá (241 as gach 1000 breith beo agus 15 as gach 1000 bean idir 15-44) níos airde ná formhór na tíre in Iarthar na hEorpa.
 
Caitheann córas sláinte na Stát Aontaithe níos mó ná aon náisiún eile má tomhaistear é i gcaitheamh an duine agus i gcéatadán an OTN. Níl córas sláinte na Stát Aontaithe uilíoch murab ionann, agus tíortha fhorbartha eile. Baineann an córas níos mó feidhm as cistiúcháin príobháideacha. I 2004, D’íoc árachas príobháideach ar 36% caiteachas sláinte pearsanta, íocaíochtaí-as-póca príobháideacha ar 15% agus rialtais feidearálacha, stáit agus áitiúla ar 44%. I 2000 chuir an Eagraíocht Dhomhanda Sláinte córas sláinte na Stát Aontaithe sa chéad áit ar domhan maidir le freagrachas, ach sa 37ú áit maidir le feidhmiú ginearálta. Is ceannaire iad na Stáit Aontaithe i nuála sláinte. I 2004, chaith earnáil neamhthionsclaíoch na Stát Aontaithe a trí oiread an duine ná an Eoraip ar taighde bithleighis. Is iad billí leighis príomhchúis féimheachta pearsanta sna Stáit Aontaithe. I 2005, ní raibh árachas ag 46,6 milliún de Mheiriceánaigh, sin é 15,% den dhaonra. Is í príomhchúis an meathlú sin ná an laghdú in árachas sláinte atá urraithe ag fostóirí, a thit ó 62,6% i 2001 go 59,5% i 2005. Bhí amuigh agus istigh an tríú cuid de na daoine gan árachas ina gcónaí i líon tí le hioncaim bliantúla níos mó ná $50,000 agus leath na ndaoine sin le hioncam thar $75,000. Bhí tríú cuid eile de dhaoine i dteideal árachais sláinte poiblí ach ní raibh siad cláraithe. I 2006, d’éirigh Massachusetts an chéad stát chun árachas sláinte a shainordú; tá California ag machnamh ar reachtaíocht dá samhail.
Aisghafa ó "https://ga.wikipedia.org/wiki/Stáit_Aontaithe_Mheiriceá"