Comhfhreagraíonn an Tiarnas Angla-Normannach ("Baronnage" i bhFraincis) go príomha d'uaisle Dhiúcacht na Normainne a fuair talamh i Sasana ó aimsir Liam Concar tar éis Chath Hastings i mí Dheireadh Fómhair 1066. Cosúil leis na Várangaigh i Rúis na Chív sa naoú go dtí an t-aonú haois déag, is uaisle de bhunadh eachtrach iad le taobh an daonra dhúchasaigh gur tromlach den chuid is mó iad na hAngla-Shacsanaigh agus na Danair go háirithe maidir le Sasana.

Sealúchais na Normannach sa dara haois déag

Go príomha, tionóntaí ceannasacha phrionsacht na Normannach iad, agus go minic Normannaigh Dhiúcacht Rolló (Na Rollónaigh), ach freisin uaisle ó ghallóglaigh eachtrannacha. Déanta na fírinne, i dteannta na Normannach, ghlac go leor gallóglach a tháinig ó réigiúin agus fiú ó thíortha éagsúla páirt i gconcas na Normannach ar Shasana: Briotánaigh, Pléimeannaigh, Piocardaigh, Ainsivínigh, Mainigh, Poitouigh, agus Burgúnaigh, agus amhais eile chomh fada i gcéin leis an Ghearmán agus Normannaigh as deisceart na hIodáile, a mheal saint, a bhí ag lorg creachadóireachta agus, agus fiú, fanacht ar feadh tréimhse éiginntech i dtír a bhí curtha faoi chois.

Tugann an Liber de Wintonia sa bhliain 1086 (Leabhar an Bhreithiúnais Dheireanaigh) an deis dúinn na críocha gafa nó faoi smacht na n-uaisle nua seo a aimsiú go beacht i Sasana, a thóg daingne, doinsiúin agus caisleáin go tapa (tógálacha nach raibh ann i measc na nAngla-Shacsanach go dtí seo) chun a sábháilteacht a ráthú agus thar aon rud eile chun a n-údarás a thaispeáint i leith an an daonra dhúchasaigh. Ach, mar sin féin, ba ghnách go raibh claonadh ag an aicme rialaithe nua seo a bheith níos ceannairceach agus níos neamhspleáiche i leith na cumhachta ríoga.

Príomhtheaghlaigh Angla-Normannacha cuir in eagar

Is minic go gcaithfidh na teaghlaigh chumhachtacha seo den Mheánaois Angla-Normannacha, i measc go leor eile, de bharr a gcomhshealúchais idir an mhór-roinn agus Sasana, roghanna a dhéanamh le linn na coimhlintí iomadúla idir oidhrí an Choncaire.

Tagarmharcanna croineolaíocha cuir in eagar

Tagairtí cuir in eagar