An Chartaig Ársa

An Chartaig Ársa
	𐤒𐤓𐤕•𐤇𐤃𐤔𐤕‬ (phn)
	;
Suíomh
	36° 50′ 38″ N, 10° 19′ 35″ E / 36.8439°N,10.3264°E
Príomhchathair	an Chartaig
Daonra
Iomlán	400,000 (221 "RCh")
Teanga oifigiúil	an Phúnais
Sonraí stairiúla
Leanann sé/sí	An Fhéiníc
Bunaitheoir(í)	Díodó
Cruthú	814 "RCh"
Díscaoileadh	146 "RCh"
Á leanúint ag	an Afraic, Sicilia, Hispania agus an Mháratáin
Eagraíocht pholaitiúil
Córas rialtais	monarcacht agus olagarcacht
Comhlacht reachtach	Punic Senate (en)
Eacnamaíocht
Airgeadra	airgeadra na Cartaige

Is é is ábhar don leathanach seo ná an tsibhialtacht ársa. Má tá suim agat i gciall eile atá leis an téarma seo, féach An Chartaig.

Ba shibhialtacht Sheimíteach í an Chartaig Ársa (An Fhéinícis:Qart-ḥadašt ), bunaithe thart ar an gcathairstát-Féiniceach 'an Chartaig', lonnaithe i dTuaisceart na hAfraice ar Mhurascaill na Túinéise. Sa lá atá inniu ann, tá an Chartaig ina mbruachbhaile de Túinis, príomhchathair na Túinéise. Bunaíodh é sa bhliain 814 RC. Ar dtús, bhí sí ag brath ar an stát Féiníceach Tioras, ach bhain an Chartaig a neamhspleáchas amach thart ar 650 RC agus bhunaigh sí mórcheannas amach ar na lonnaíochtaí Féiníceacha eile ar fud na Meánmhara, Thuaisceart na hAfraice agus na Spáinne (mar atá anois ann), a mhair go dtí 146 RC. Nuair a bhí an chathair in airde a réime, mhéadaigh a tionchar polaitiúil fud fad na Meánmhara Thiar agus bhí sí ar cheann de na moil trádála ba mhó.