Comparáid idir Gaeilge na hAlban agus Gaeilge na hÉireann

Tá Gaeilge na hAlban agus Gaeilge na hÉireann cosúil lena chéile, cé nach bhfuil canúintí sothuigthe go frithpháirteach acu. Tá go leor focal agus frásaí aonair ann a d'aithneodh cainteoirí an dá theanga, agus is féidir le cainteoirí an dá theanga comhthuiscint a fhorbairt go tapa. Áitíonn roinnt scoláirí gurb í an teanga chéanna í.

Léarscáil den cheantar ina labhraítear Gaeilge. Taispeánann an limistéar le dath dearg leathadh is mó na Sean-Ghaeilge; taispeánann an limistéar flannbhuí áiteanna le hOgham orthu; agus ceantair nua-aimseartha ina labhraítear Gaeilge iad an limistéar le dath glas.

Difríochtaí foghraíochta agus gramadaí

Is iad na cineálacha Gaeilge a labhraítear in iardheisceart na hAlban agus i gCúige Uladh na cinn is cosúla lena chéile, ós rud é go bhfuil na réigiúin cóngarach go geografach dá chéile. Ceaptar go raibh Gaeilge Ghall-Ghàidhealaibh a labhraíodh tráth i nGhall-Ghàidhealaibh, i ndeisceart na hAlban, an-chosúil le Gaeilge Uladh agus Gaeilge Mhanann.

Cé gur gnách go mbíonn difríochtaí idir canúintí thuaisceart na hAlban agus dheisceart na hÉireann óna chéile i dtéarmaí foclóra, tá roinnt gnéithe acu atá as láthair i gceantair chanúint eile atá suite eatarthu. Mar shampla, i nGaeilge na Mumhan agus i nGaeilge thuaisceart na hAlban, go stairiúil rinneadh gutaí gearra a défhogharú nó a shíneadh roimh siollach fada.