Dún an Chreagáin Chaoil

caiseal in Inis Oírr

Is dún cloiche agus Séadchomhartha Náisiúnta é Dún an Chreagáin Chaoil atá suite ar oileán Inis Oírr, Éire. Tá suíomh Críostaí níos déanaí ann freisin, Cill na Seacht nIníon.[1][2]

WD Bosca Sonraí Foirgneamh
WD Bosca Sonraí Foirgneamh
Dún an Chreagáin Chaoil
Íomhá
Sonraí
CineálLios Cuir in eagar ar Wikidata
Suíomh geografach
Limistéar riaracháinInis Oírr, Éire Cuir in eagar ar Wikidata
Map
 53° 03′ 26″ N, 9° 31′ 06″ O / 53.05721°N,9.51847°W / 53.05721; -9.51847
Séadchomhartha náisiúnta na hÉireann
Aitheantóir41.01

Tá Dún Uí Chreagáin suite in oirthear Inis Oírr, os cionn An Loch Mór, an t-aon loch fhionnuisce ar an oileán.

In Éirinn tar éis an 1ú haois R.Ch. is mó a tógadh dúnta cloiche ("caiseal") den chineál seo.[3] Athúsáideadh na ballaí sa 15ú haois mar chuid de bhallaí seachtracha Chaisleán Uí Bhriain.[4]

 
Radharc ar Cill na Seacht nIníon, le leaca uaighe cloiche

Is suíomh luath-Chríostaí é Cill na Seacht nIníon, ar a dtugtar freisin An Chill Bheannaithe a bhaineann leis an mban naomh Moninne. Bunaíodh é timpeall an 5ú nó an 6ú haois AD.[5]

 
Macasamhail cré-umha den chros inscríofa ar leac uaighe ag Cill na Seacht nIníon

Tá an dún déanta as dhá bhalla chearnacha de chloch singil agus cros inscríofa ar gallán.[6][4] Is é Cill na Seacht nIníon an chuaird neamhiomlán de chaiseal; tá nideoga codlata sna ballaí i gcuimhne do na catacóim Rómhánacha.[7][8][9] Tá bunsraitheanna foirgneamh eile le feiceáil freisin.[10]

In aice láimhe tá struchtúr cosúil leis an gceann a fheictear ag Caiseal Mór (Clochar), Contae Shligigh.[11]

  1. Gosling (24 September 1993). "Archaeological Inventory of County Galway: West Galway (including Connemara and the Aran Islands)". Stationery Office. ISBN 9780707603223.– tríd Google Books 
  2. Lord Killanin (1951). "The National Monuments of County Galway". Journal of the Galway Archaeological and Historical Society 24 (3/4): 115–124. JSTOR 25535340. 
  3. CASHELS, CRANNOGS & SOUTERRAINS”. www.irishmegaliths.org.uk.
  4. 4.0 4.1 Harbison (24 May 1975). "Guide to the national monuments in the Republic of Ireland: including a selection of other monuments not in state care". Gill & Macmillan. “Creggankeel Fort.”– tríd Internet Archive  Earráid leis an lua: Invalid <ref> tag; name "auto" defined multiple times with different content
  5. Jul 6 – St Moninne of Killeavy (d.c.518) virgin and foundress”.
  6. Dunraven (24 September 1875). “Notes on Irish Architecture: By Edwin, third Earl of Dunraven. Edited by Margaret Stokes”. Gge Bell.
  7. Halpin (24 September 2006). "Ireland: An Oxford Archaeological Guide to Sites from Earliest Times to AD 1600". Oxford University Press. ISBN 9780192806710. “Cill .”– tríd Internet Archive 
  8. Price (5 June 2013). “How to make a Field”.
  9. Inisheer (Inis Oírr)”.
  10. Spellissy (1 January 1999). "The history of Galway". Celtic Bookshop. ISBN 9780953468331.– tríd Google Books 
  11. Creggankeel Fort Inisheer | Galway Forts | Creggankeel Fort Aran Islands”.