Lex Romana Visigothorum
Is éard is Lex Romana Visigothorum ná bailiúchán de chuid an dlí Rómhánaigh, a tugadh air freisin dá éis sin; Breviarium Alaricianum. Bhí sé dírithe ar an bpobal a bhí Rómhánach ó thaobh cultúir de ina ríocht (a chlúdaigh an chuid is mó de Leithinis na hIbéire agus iarthar agus deisceart na Gaille, agus ba nasc ríthábhachtach é idir an dlí in Iarthar Impireacht na Róimhe i dtreo a deiridh agus an traidisiún dlí ba cheannasaí a mhair sa réigiún sin den Eoraip, mar a lán eile, go dtí gur códaíodh an dlí náisiúnta sa naoú haois déag. Thiomsaigh scríbhneoirí anaithnid agus d'faomh an referendarius Anianus é. ar ordú Alaric II, Rí na Viseagotach, le comhairle a easpaig agus uaisle. Fógraíodh é ar an 2 Feabhra 506,[1] an 22ú bliain dá fhlaitheas.[2] Ní raibh an dlí i bhfeidhm ar na huaisle Viseagotach, mar go raibh a ndlí féin acu, a chuir Euric le chéile.
.jpg)
Suntasacht
cuir in eagarTugtar cód (codex) air, i ndeimhniú Anianus, referendarius an rí, ach murab ionann agus cód Iúistín, as ar eisíodh scríbhinní na ngiúiréithe, cuimsíonn sé bunreachtanna impiriúla (leges) agus conarthaí dlítheanacha (jura). Ón imthoisc gur chuir an Breviarium athscríbhinn ríoga (coiteann) air roimh ré, á ordú gur cheart cóipeanna de, arna ndeimhniú faoi láimh Anianus, a bheith glactha' go heisiatach mar dhlí ar fud ríocht na Viseagotach, tá tiomsú an chóid tugtha go dtí Anianus ag go leor scríbhneoirí, agus is minic a ainmnítear é mar Breviarium Aniani.[3]
Is cosúil, áfach, go raibh an cód ar eolas i measc na Viseagotach faoin teideal 'Lex Romana', nó 'Lex Theodosii', agus ní go dtí an 16ú haois gur tugadh an teideal Breviarium ([[An Ghaeilge|Gaeilge):Portús) air, chun idirdhealú a dhéanamh air ó athmhúnlú an chóid, an Lex Romana Curiensis a tugadh isteach i dtuaisceart na hIodáile sa 9ú haois le haghaidh na Rómhánach de chuid na Lombairde. Foilsíodh an t-athmhúnlú seo den chód Viseagotach sa 18ú haois den chéad uair ag Paolo Canciani ina bhailiúchán de dhlíthe ársa dar teideal Barbarorum Leges Antiquae. Fuair Gustav Friedrich Hänel lámhscríbhinn eile den athmhúnlú Lombardach seo ar an gcód Viseagotacvh i leabharlann Naomh Gall.[3]
Príomhluach an chóid Viseagotach is ea a áisiúlacht mar fhoinse don Dlí Rómhánach lena n-áirítear an chéad chúig leabhar den Codex Theodosianus,[4] cúig leabhar de chuid Sententiae Receptae de Julius Paulus, agus go dtí go bhfuarthas lámhscríbhinn sa leabharlann chaibidil i Verona, a raibh an chuid is mó de 'Gaii Institutiones' ann, ba í an t-aon obair í inar tháinig aon chuid de scríbhinní institiúideacha an phríomhshaineolaí dlí sin chugainn.[3]
Ba é éifeacht an phortúis ná traidisiúin an dlí Rómhánaigh a chaomhnú in Aquitania agus Gallia Narbonensis, a rinneadh Provence agus Septimania astu níos déanaí, rud a threisíonn a leanúnachas buan, agus a briseadh i dtuaisceart na bhFranc.
Clár ábhair
cuir in eagarIs éard atá i Lex Romana Visigothorum: [3]
- sé leabhar déag den Codex Theodosianus ;
- úrscéalta (foraitheanta) -
- Theodosius II ,
- Valentinian III ,
- Marcian ,
- Majorian agus
- Libius Severus ;
- Gaii Institutiones';
- cúig leabhar de chuid Sententiae Receptae Julius Paulus ;
- trí theideal déag den Codex Gregorianus ;
- dhá theideal an Codex Hermogenianus ; agus
- blúire den chéad leabhar den Responsa Papiniani.
Féach freisin
cuir in eagar- Páras, BN, lat. 4404
Tagairtí
cuir in eagar- ↑ Encyclopaedia of Chronology: Historical and Biographical, by Bernard Bolingbroke Woodward, William Leist Readwin Cates
- ↑ BREVIA´RIUM ALARICIA´NUM in A Dictionary of Greek and Roman Antiquities by William Smith, 1890. Retrieved 14 November 2013.
- ↑ 3.0 3.1 3.2 3.3 Teimpléad:EB1911
- ↑ "Codex Theodosianus" in The Oxford Dictionary of Byzantium, Oxford University Press, New York & Oxford, 1991, p. 475. ISBN 0195046528