Geata mór cathrach Rómhánach i Trier, an Ghearmáin is ea an Porta Nigra, ar a dtugann muintir na háite Porta. Is Láithreán Oidhreachta Domhanda UNESCO é. [1]

Porta Nigra
Íomhá
Cuir in eagar ar Wikidata
Lipéad sa teanga dhúchais(la) P Cuir in eagar ar Wikidata
Sonraí
CineálGeata cathrach Cuir in eagar ar Wikidata
Cuid deRoman Monuments, Cathedral of St. Peter and Church of Our Lady in Trier UNESCO World Heritage Site (en) Aistrigh agus Trier Cuir in eagar ar Wikidata
Foirgníocht180 Cuir in eagar ar Wikidata
Croineolaíocht
170 foirgníocht
27 Eanáir 2014 dóiteán
Cúis leis seo: fireworks (en) Aistrigh
Tréith
Stíl ailtireachtaailtireacht na Róimhe Cuir in eagar ar Wikidata
Suíomh geografach
Limistéar riaracháinTrier, An Ghearmáin Cuir in eagar ar Wikidata
Map
 49° 45′ 35″ N, 6° 38′ 38″ E / 49.759722222222°N,6.6438888888889°E / 49.759722222222; 6.6438888888889
Cuid de Shuíomh Oidhreachta Domhanda UNESCO
Am1986 (10ú Seisiún)
Aitheantóir367-005
Cultural heritage monument in Rhineland-Palatinate (en) Aistrigh
Suíomh gréasáin oifigiúilzentrum-der-antike.de…

Tháinig an t-ainm Porta Nigra ó na Meánaoiseanna mar gheall ar dhath dorcha a chloiche; níl an bunainm Rómhánach caomhnaithe.

Rómhánach

cuir in eagar

Tógadh an Porta Nigra i ngaineamhchloch liath tar éis 170 AD. [2] [3] Dhá thúr cheithre stór a bhí sa gheata bunaidh, agus é ag gobadh amach a bheag nó a mhór mar leathchiorcail ar an taobh amuigh. Scar clós caol an dá oscailt geata ar gach taobh. Ar chúiseanna anaithnid, áfach, níor críochnaíodh tógáil an gheata. Mar shampla, níor scríobadh na clocha ar an taobh thuaidh (lasmuigh) den gheata riamh, agus bheadh sé dodhéanta geataí inbhogtha a shuiteáil de bharr na gcloch ag gobadh amach. Mar sin féin, baineadh úsáid as an ngeata mar bhealach isteach chuig an mbaile ar feadh na gcéadta bliain go dtí deireadh na ré Rómhánaí i dTrier.

In aimsir na Róimhe, bhí an Porta Nigra ina chuid den chóras ceithre gheata cathrach, ceann acu ar gach taobh den chathair Rómhánach a bhí dronuilleogach, a bheag nó a mhór. Chosain sé an bealach isteach thuaidh go dtí an chathair Rómhánach, agus tógadh Porta Alba (An Geata Bán) san oirthear, Porta Media (An Geata Meánach) sa deisceart, agus Porta Inclyta (Geata Cáiliuíl) san iarthar, in aice leis an Droichead Rómhánach trasna an Moselle. Sheas na geataí ag foircinn an dá phríomhshráid i dTrier, ceann acu a chuaigh thuaidh-theas agus an ceann eile soir-siar. As na geataí seo, níl ach an Porta Nigra fós ann.

An Mheánaois

cuir in eagar

Go luath sa Mheánaois níor úsáideadh geataí na cathrach Rómhánaí a thuilleadh dá bhfeidhm bhunaidh agus tógadh agus athúsáidíodh a gclocha d'fhoirgnimh eile. Thairis sin, briseadh teanntáin iarainn agus luaidhe amach as ballaí an Porta Nigra lena n-athúsáid. Tá rianta den scrios seo le feiceáil go soiléir fós ar an taobh thuaidh den gheata.

  1. Roman Monuments, Cathedral of St Peter and Church of Our Lady in Trier”. UNESCO World Heritage Centre. United Nations Educational, Scientific, and Cultural Organization. Dáta rochtana: 22 May 2022.
  2. "So Alt is die Port Nigra Wirklich" (de). faz.net.
  3. Largest Roman city gate north of the Alps finally dated” (en-GB). DW.COM (2018-01-12). Dáta rochtana: 2019-09-26.