Réaltra bíseach

Is éard atá i réaltra bíseach ná diosca comhréidh rothlach a bhfuil réaltaí, gás agus deannach ann, in éineacht le braisle lárnach réaltaí a dtugtar an bolg air. Tá réaltaí doiléire le feiceáil timpeall orthu sin ina luan réaltrach agus a lán acu le fáil i mbraislí cruinneogacha. Edwin Hubble ba thúisce a thug cuntas ar an réaltra bíseach.^[1]

Tá géaga bíseacha le fáil sna réaltraí seo atá ag síneadh amach ó lár an diosca. Bíonn réaltaí nua á nginiúint sna géaga sin agus tá siad níos soiléire ná an diosca féin de bharr a bhfuil de réaltaí óga teo OB iontu.

Tá struchtúr a bhfuil cuma barraí air le fáil i dtimpeall dhá thrian de na réaltraí bíseacha^[2]. Síneann na barraí ón mbolg lárnach, áit a dtosaíonn na géaga bíseacha. Sampla de seo is ea Bealach na Bó Finne.

Is réaltraí neamhrialta agus réaltraí bíseacha amach is isteach le 60% de na réaltraí sa Chruinne áitiúil.^[3] Tá siad le fáil i réigiúin ísealdlúis den chuid is mó agus is annamh i lár braislí réaltraí iad.^[4]

Struchtúr

Réaltra barrtha bíseach UGC 12158.

Tá ceithre chuid sna réaltraí bíseacha:

Diosca comhréidh rothlach atá déanta de réaltaí (agus a bhformhór nuachumtha) agus d’ábhar idir-réaltach

Bolg lárnach réaltach, é déanta de réaltaí ar den saghas is sine iad den chuid is mó agus dealramh aige le réaltra éiclipseach

Luan réaltrach neaschruinn agus a lán braislí cruinneogacha ann

Dúpholl ollmhór i lár baill an bhoilg lárnaigh

Nótaí

↑ Hubble, E. P. (1936). The Realm of the Nebulae. Yale University Press. ISBN 0-300-02500-9
↑ D. Mihalas, D. (1968). Galactic Astronomy. W. H. Freeman. ISBN 978-0-7167-0326-6}}
↑ Loveday, J. (1996). February, The APM Bright Galaxy Catalogue, Monthly Notices of the Royal Astronomical Society, Volume 278, Issue 4, lgh 1025–1048.
↑ Dressler, A. (1980), March, ‘Galaxy morphology in rich clusters— Implications for the formation and evolution of galaxies,’ The Astrophysical Journal, Volume 236, lgh 351–365

[1] Hubble, E. P. (1936). The Realm of the Nebulae. Yale University Press. ISBN 0-300-02500-9

[2] D. Mihalas, D. (1968). Galactic Astronomy. W. H. Freeman. ISBN 978-0-7167-0326-6}}

[3] Loveday, J. (1996). February, The APM Bright Galaxy Catalogue, Monthly Notices of the Royal Astronomical Society, Volume 278, Issue 4, lgh 1025–1048.

[4] Dressler, A. (1980), March, ‘Galaxy morphology in rich clusters— Implications for the formation and evolution of galaxies,’ The Astrophysical Journal, Volume 236, lgh 351–365

[1]

[2]

[3]

[4]