An difríocht idir athruithe ar: "Leabhar Gabhála na hÉireann"

Content deleted Content added
clib: Mobile edit Mobile web edit Advanced mobile edit
Líne 221:
Le déanaí ámh, rinneadh iniúchadh níos criticiúla ar an saothar. De réir scoláire an lae inniu, cuid de "nós cumadóireachta stairiúla, nó ''bréagstair''" is ea é.<ref>John Carey, i réamhrá san eagrán d'aistriúchán Béarla le R. A. Stewart Macalister's</ref><ref>Deir Francis John Byrne, i ''Irish Kings and High-Kings'' (ll. 9–10) dá chuid, gur saothar "fantastic cnuasach fantaisíochta de fhíorchuimhní na ndaoine, léann saindiamhair Laidin, stair an domhain fréamhaithe ó Orosius agus Isidore de Seville, miotaseolaíocht Ceilteach eoihéimirthe, bolscaireacht ríoraíoch, béaloideas, agus fíorfhicsean".</ref> Scríobh eile go bhfuil sé "gan bhunús", ag lua a "fhinscéalaíochta" le háireamh, while acknowledging that it "embodies some popular traditions."{{sfn|O'Rahilly|1946|p=264}} Léirigh an seandálaí Éireannach [[R. A. Stewart Macalister]], a d'aistrigh an leabhar go Béarla, drochmheas ar leith don leabhar: "Níl le fáil sa saothar iomlán, aon mhionsonra fíorstairiúil amháin".{{sfn|Macalister|1939|p=252}} Mhaolaigh Macalister níos deireanaí a thuairim.
 
Cé go bhfuil an chuid is mó de scoláirí den tuairim gur miotas seachas stair é an saothar, molann roinnt eile go bhfuil sé bunaithe cé go garbh ar fíor-imeachtaí. Sna 1940í, chruthaigh [[T. F. O'Rahilly]] samhail de réamhstair na hÉireann bunaithe ar a chuid anailís den LGÉ i dteannta leis an nGaeilge ársa. Mhol sé go raibh ceithre rabharta imircí de dhreamanna Ceilteacha: na of the [[Cruthin]](c. 700–500 RC), na [[Builg]] nó [[Érainn]] (c. 500 RC), ba [[Laigin]], [[Fir Domnann]] agus[[Fir Gálioin]] (c. 300 RC), agua na Gaeil (c. 100 RC). Tá sé den tuairim go raibh roinnt ionraí san LGÉ bunaithe ar siúd, ach gur chum na scríbhneoirí cuid eile dóibh. Molann sé chomh maith gur lean na ciníciníocha réamhCheilteacha na hÉireann faoi rath ar feadh na gcianta i ndiaidh 100 RC.{{sfn|O'Rahilly|1946|loc = lch. 264; ll. 154 ff}}
 
Ina leabhar ''[[The White Goddess]]'' (1948) leis an bhfile agus miotaseolaí [[Robert Graves]], cháin sé Macalister (lena raibh sé i mbun comhfhreagrais ar an ábhar siúd) agus mhaígh gur "sochreidte ó thaobh seandálaíochta de" iad roinnt tradisiúnta an LGÉ.{{sfn|Graves|1948|loc=p.48 & p.100}} Tá neart cáinte tarraingthe ag ''The White Goddess'' féin ámh ag seandálaithe agus staraithe.