Is lios cloiche (caiseal) agus Séadchomhartha Náisiúnta é An Caiseal Mór, atá suite i gContae Shligigh, Éire.[1]

WD Bosca Sonraí Foirgneamh
WD Bosca Sonraí Foirgneamh
An Caiseal Mór
Sonraí
CineálLios Cuir in eagar ar Wikidata
Suíomh geografach
Limistéar riaracháinContae Shligigh, Éire Cuir in eagar ar Wikidata
Map
 53° 56′ 04″ N, 8° 30′ 50″ O / 53.934444°N,8.513889°W / 53.934444; -8.513889
Séadchomhartha náisiúnta na hÉireann
Aitheantóir159

Tá Caiseal Mór suite 1.6 km (1 mhíle) siar ó dheas ó Mhainistir Réadáin, siar ó Loch Uí Ghadhra.[2]

Seans gur sa Chré-Umhaois (2000–500 R.Ch) an lonnaigh daoine ar an suíomh. Is dócha gur ón Iarannaois luath (5ú-1ú haois RC) atá na ballaí caisil cloiche, ach d'fhéadfadh siad a bheith ó níos luaithe. B'fhéidir gurb é Ráth Clochair a luaitear in Annála na gCeithre Máistrí: 871 R.Ch. "Lugaid Íardonn mac Énna Derg, 41ú Ard-rí na hÉireann, mharaithe ag Sírlám mac Finn i gcath Ráth Clochair."[3]

Rinneadh obair athchóirithe ar sa 19ú haois.[4][5]

Tá trastomhas inmheánach 26 m (85 tr) ag an dún. Tá na ballaí 2.3 m (7 tr 7 orlach) airde agus 4.2 m (14 tr) tiubh.

Téann cúig staighre go barr an bhalla.

Tugtar Geata an Mhaoir ar an mbealach isteach. Tá pasáiste múrmhaisiú agus dhá uaimh thalún. Tá ballaí cloiche tirime ar na uaimheanna talún agus tá leaca móra cloiche ar an díon.[6][7][8]