An Chéad Chogadh idir na Rómhánaigh agus na Giúdaigh
| An Chéad Chogadh idir na Rómhánaigh agus na Giúdaigh | |||
Judaea san 1ú aois | |||
|---|---|---|---|
| Dáta: | 66-73 AD | ||
| Áit: | Iúdáia | ||
| Toradh: | Bua ag na Rómhánaigh | ||
| Céilí comhraic | |||
| |||
| Ceannasaithe | |||
| |||
| |||
| Taismigh | |||
| |||
Tharla An Chéad Chogadh idir na Rómhánaigh agus na Giúdaigh idir na blianta 66 agus 73 AD. Thosaigh an t-éirí amach sa bhliain 66AD i Iúdáia de bharr aighneas idir lucht creidimh Ghiúdach agus na Gréagaigh.
I dtosach d'éirigh leis na Ghiúdaigh agus scriosadar agus mharaíodar an t-arm Rómhánach, timpeall sé mhíle saighdiúir, a bhí lonnaithe in Judaea fán am sin. Chuir sin olc nach beag ar na Rómhánaigh, a bhailigh arm láidir de 60,000 mhíle saighdiúir faoi cheannas Veaspáisian agus níos déanaí, tar éis Impire na Róimhe a dhéanamh de Veaspáisian sa bhliain 69, a mhac Títeas, a bheadh ina Impire freisin, le smacht a chuir ar na nGiúdaigh. Scriosadar agus réabadar an tír i rith blianta an t-éirí amach. Níor fhágadar cloch ar chloch de theampall mór na Ghiúdaigh.
Chuireadh timpeall milliún daoine chun bás agus rinneadh sclábhaí de chuid mhaith Ghiúdaigh eile i rith na mblianta seo.
Chuireadh dhá éiríthe amach eile faoi chos sa chéad bhliain dár gcionn, Cogadh Kitos (115-117AD) agus Éirí Amach Bar Kokhba (132-135 AD).
Deirtear gur de dheasca na húafáis seo is ea a thosaigh muintir an Judaea ag scaipeadh thart fán domhan mór. Bhí tionchar ollmhór ag na heachtraí seo ar stair an domhain amach ansin.