Edward Coke

Abhcóide, breitheamh, Tiarna Príomh-Bhreitheamh agus polaiteoir Sasanach ab ea Edward Coke (1 Feabhra 1552 – 3 Meán Fómhair 1634), i measc na bpearsana is tábhachtaí i stair an dlí choiteann.

Sir
Edward Coke
serjeant-at-law ^(en)

Beathaisnéis
Breith	1 Feabhra 1552 Mileham (Ríocht Shasana)
Bás	3 Meán Fómhair 1634 (Iúlach) 82 bliana d'aois Godwick (Ríocht Shasana)
Ard-Bhreitheamh Shasana agus na Breataine Bige
25 Deireadh Fómhair 1613 – 15 Samhain 1616 ← Thomas Fleming (en) – Henry Montagu, 1st Earl of Manchester (en)  →
Chief Justice of the Common Pleas (en)
30 Meitheamh 1606 – 25 Deireadh Fómhair 1613 ← Francis Gawdy (en) – Sir Henry Hobart, 1st Baronet (en)  →
Ard-Aighne Shasana agus na Breataine Bige
10 Aibreán 1594 – 4 Iúil 1606 ← Thomas Egerton, 1st Viscount Brackley (en) – Sir Henry Hobart, 1st Baronet (en)  →
Ard-Aturnae Shasana agus na Breataine Bige
16 Meitheamh 1592 – 10 Aibreán 1594 ← Thomas Egerton, 1st Viscount Brackley (en) – Thomas Fleming (en)  →
Speaker of the House of Commons (en)
1592 – 1593
Ball de Pharlaimint 1624-25
Toghcheantar: Coventry
Ball de Pharlaimint 1625
Toghcheantar: Norfolk, Coventry
Ball de Pharlaimint 1621-22
Toghcheantar: Liskeard
Member of the 1589 Parliament (en)
Toghcheantar: Aldeburgh
Feisire de Pharlaimint 1628-29
Toghcheantar: Buckinghamshire, Suffolk
Ball de Pharlaimint 1593
Toghcheantar: Norfolk
Ball de Pharlaimint 1626
Toghcheantar: Norfolk
Faisnéis phearsanta
Scoil a d'fhreastail sé/sí	Ollscoil Cambridge Coláiste na Tríonóide, Cambridge Scoil Norwich
Teanga dhúchais	Béarla
Gníomhaíocht
Gairm	polaiteoir, abhcóide, breitheamh, saineolaí dlí
Ball de	Useless Parliament (en) 4th Parliament of King James I (en) Ósta an Teampaill Istigh
Teangacha	Béarla
Teaghlach
Céile	Bridget Paston Elizabeth Hatton (1598–)
Páiste	Henry Coke  ( Bridget Paston) Bridget Coke  ( Bridget Paston) John Coke  ( Bridget Paston) Robert Coke  ( Bridget Paston) Anne Sadleir  ( Bridget Paston) Arthur Coke  ( Bridget Paston) Clement Coke  ( Bridget Paston) Frances Coke  ( Elizabeth Hatton)
Athair	Robert Coke  agus Winifred Knightley
Gradam a fuarthas (1958)  National Book Award for Nonfiction (en)  Ridire Baitsiléra

Saol

D'fhrestal Coke ar Norwich Free Grammar School ó 1560 ar aghaidh. Chaith sé trí bliana (1567-1570) mar mhac léinn i gColáiste na Tríonóide, Cambridge. Níor bhain sé céim ar bith amach is cosúil. Ach bhí sé in ann ballraíocht a ghlacadh ansin in Ósta Clifford i 1571 agus ina dhiaidh sin sa Teampall Laistigh. Glaodh chun Bharra Shasana air sa bhliain 1578.

1615

Ba ghearr go raibh Coke ar na príomhabhcóidí sa tír, ag pléideáil i gcásanna ríthábhachtacha mar Shelley's Case agus Slade's Case. Ó ba rud é gur ghníomhaigh sé go rathúil ar son Mhuintir Howard (Diúic Norfolk) bhain sé a dtacaíocht sa pholaitíocht amach agus toghadh mar fheisire thar ceann Aldeburgh sa bhliain 1589.

Bhí Coke ina Aturnae Ginearálta ó 1592 go 1594 agus ina Ard-Aighne ó 1594 go 1606 agus ina Spéicéir ar Theach na dTeachtaí freisin, ó 1592 go 1593.

Tiarna Príomh-Bhreitheamh

Bhí Coke ina Phríomh-Bhreitheamh ar na Pléadálacha Coiteanna ó 1606 go 1613 agus ina Phríomh-Bhreitheamh ar Bhinse an Rí ó 1613 go 1616. Sa dá phost sin chuir sé in éadan leathnaithe gan údar (dar leis) ar lánrogha an rí. Mar gheall air sin, ar dtús aistríodh ó Chúirt na Pléadálacha Coiteanna go Chúirt Bhinse Rí é agus ansin briseadh mar bhreitheamh é.

Chuaigh Coke isteach sa Pharlaimint arís gan scáth gan eagla sa bhliain 1620. Ba ghearr go raibh príomhpháirt aige agus feisirí ag cur i gcoinne na n-iarrachtaí a rinne Séamas I agus Séarlas I údarás na Corónach a leathnú.

Bhí Coke ceangailte go mór leis an ionsaí a rinneadh ar mhonaplachtaí ríoga agus le hAchainí um Chearta (sa bhliain 1628) agus agóidí eile in aghaidh an rí.

Bás

D'éirigh sé as an bpolaitíocht sa bhliain 1629 agus fuair sé bás cúig bliana dár gcionn. D'éag Coke ar 3 Meán Fómhair 1634, in aois 82 bliain dó; luigh an corp faoi ghradam stáit i nGodwick, Norfolk ar feadh míosa.

Tionchar

Coke, Edward – Institutes of the laws of England – BEIC 6494500

Bhí an-tionchar ar fhorbairt an dlí choiteann ag na tuarascálacha dlí a chuir Coke i dtoll a chéile (a foilsíodh idir 1600 agus 1659) agus ag a mhórshaothar Institutes of the Lawes of England (1628-44).

Bhí tionchar ar leith ag Coke ar dhlí bunreachtúil Mheiriceá, maidir leis na cearta sibhialta, scaradh na gcumhachtaí agus córas an athbhreithnithe bhreithiúnaigh.

Féach freisin

• Dlí Coiteann
• Achainí um Chearta (1628)