I Miotaseolaíocht na nGael, ba rí na bhFomhórach é Ealadha (Sean-Ghaeilge ElathaElada). De réir an íomháineachais atá bainte leis, is amhlaidh gurbh dhia na gréine[1] nó na gealaí é.

Teimpléad:WD Bosca Sonraí CarachtarElatha
Cineáldia de chuid na gCeilteach
dia na gealaí Cuir in eagar ar Wikidata
Dáta
Inscnefireann Cuir in eagar ar Wikidata
Muintir
CéileÉriu Cuir in eagar ar Wikidata
AthairDealbhaodh Cuir in eagar ar Wikidata
LeanaíBres Cuir in eagar ar Wikidata
Eile
Cúramprionsa Cuir in eagar ar Wikidata

Ba mhac Dealbaodha é, agus athair Bhreis le hÉriu na dTuath Dé Danann.[2]

De réir Leabhar Gabhála na hÉireann, b'athair chomh maith é Dhaghdha, Oghma, mic darbh ainm Dealbhaodh, agus Elloth (athair Mhanannán mac Lir). D'fhéadfadh é gurbh Eithne í máthair na dtaoiseach seo de na Tuatha Dé Danann, i bhfianaise ainm máthartha Oghma, "mac Ethliu." Óir ba shliocht de na Fomhóraigh í Eithne, is léir go raibh siad cách Fomhóraigh. Más fíor, is sách ait é seo, ach is amhlaidh gurb é ábhar is suntasaí an scéil ná an tseanghlúin curtha as a háit ag an nglúin níos óige.

Deirtear gur "phrionsa fionn álainn Miltónach an dorchadais", agus acmhainn grinn agus uaisleacht aige. Tháinig sé go hÉriu that mhuir ar long airgid, ag caitheamh éadaigh óir agus cúig thorc óir.

Cath Maighe Tuireadh

cuir in eagar

I rith an dara Cath Maighe Tuireadh, thug Elatha aire ar chláirsí Dhaghdha, darbh ainm Uaithne.

Sanasaíocht

cuir in eagar

Is é brí le "ealadha" ná "ealaín".[3][4]

Naisc sheachtracha

cuir in eagar
  1. Ériu, Iml. 14, Acadamh Ríoga na hÉireann, 1946, lch. 27
  2. Celtic heritage : ancient tradition in Ireland and Wales ar archive.org
  3. elatha ar eDIL
  4. ealadha ar teanglann.ie FGB