Lenape

Is dream eitneach bundúchasach ó bhunús oirthuaisceart na Stát Aontaithe iad na Lenape, ar a dtugtar freisin Len(n)i Lenape agus Delaware. Renappi a thug na Sualannaigh orthu i ndeisceart a limistéir stairiúil, agus sa tuaisceart Loups a thug na Francaigh orthu.

Lenape

Cineál	grúpa eitneach
Daonra iomlán	16,000
Teanga	Béarla agus Delaware (en)
Creideamh	an Protastúnachas agus an Eaglais Bhundúchasach Mheiriceánach
Ball de	na Chéad Náisiúin
Eapainm	Delaware Bay (en)
Tíreolaíocht
Ó dhúchas	Oklahoma, Wisconsin, Nua-Gheirsí agus Pennsylvania
Stáit	Stáit Aontaithe Mheiriceá
Léarscáil dáileacháin
Suíomh Gréasáin	delawaretribe.org

Lenapehoking, tír na Lenape

Ar theacht na nEorpach, chónaíodar in New Jersey, deisceart stát Nua-Eabhrac, iarthar an Oileáin Fhada, oirthear Pennsylvania agus oirthear Delaware. Inniu, cónaíonn pobail Lenape in Oklahoma (dhá ghrúpa ar a dtugtar Náisiún Delaware agus an Treibh Indiach Delaware, an pobal Stockbridge-Munsee Community in Wisconsin, agus an Náisiún Munsee-Delaware, an Chéad Náisiún Moravian na Thames agus Sé Náisiún na nDelaware in Ontario.

Cultúr

Pobal Algancach iad na Lenape. Bhí—agus tá—córas sóisialta máthairlíneach acu. Bhí trí chlann mhóra acu ar a dtugadh Mac tíre, Turtar agus Turcaí. Is dócha go bhfuil an cainteoir dúchais deireanach imithe anois, ach tá iarrachtaí ar siúl chun an teanga a mhúineadh do pháistí agus daoine fásta.

Stair

Le linn an 18ú haois, cuireadh an chuid ba mhó de na Lenape siar as a dtír dhúchais. Dhíbir na hOlannaigh agus na Sasanaigh iad agus d'fhear na Móháic agus na Susquehannah, grúpaí Indiacha eile, cogadh orthu (ní raibh cead ag na Lenapa airm Eorpacha a cheannach, cé gur díoladh a lán díobh don dá threibh eile seo).

Na Mórávaigh ag baisteadh daoine de lucht Lenape, greanadóireacht i mbailiúchán an Pennsylvania Historical Society

Dalta na mbundúchasach eile, fuair an t-uafás daoine den phobal bás den chalar agus de ghalair eile a tháinig isteach leis na hEorpaigh. Ghlac na Lenape taobh na gcoilíneach le linn Chogadh na Saoirse. Ach faoin am sin, ba i gcríoch Ohio a bhí an chuid ba mhó díobh. Sna 1860idí chuir rialtas na Stát Aontaithe siar go dtí an Limistéir Indiach (Oklahoma an lá atá inniu ann a bheag nó a mhór).

Stádas na Lenape inniu

Inniu tá ar a laghad 16,000 Lenape ar an saol. Cónaíonn 11,195 duine díobh (2010) in Oklahoma, 1,565 in Wisconsin agus dream eile in Ontario, i gCeanada. Tá grúpaí beaga i New Jersey (na Ramapo i dtuaisceart an stáit chomh maith le scata beag trasna na teorann uathu i Nua-Eabhrac) agus banda beag eile i ndeisceart New Jersey.

Féach freisin

• Bundúchasaigh Mheiriceá