Pléascadh glaoirí Hezbollah, 2024
Ar an 17 agus 18 Meán Fómhair 2024, phléasc Iosrael na mílte glaoire agus siúlscéalaití[1] sa Liobáin agus sa tSiria. Cuireadh an córas cumarsáide de chuid Hezbollah as feidhm san oll-chibirionsaí. Ag an am céanna, thionscain Iosrael feachtas forleathan imeaglaithe agus bhí pobal uilig na Liobáine scanraithe ar fad.[2][3]
| ||
| Cineál | grúpa de pléascadh sárú slándála ionsaí sceimhlitheoireachta ionsaí míleata ionsaí buamála frithsceimhlitheoireacht  | |
|---|---|---|
| Cuid de | Coimhlint Iosrael–Hezbollah, 2020idí, coinbhleacht Arab-Iosraelach, Iran–Israel proxy conflict (en)  agus an Dara Cogadh Fuar | |
| Tréimhse | 17 - 19 Meán Fómhair 2024 | |
| Dáta na bliana | 18 Meán Fómhair 2024 | |
| Suíomh | an Liobáin, An Liobáin | |
| Tír | an Liobáin agus an tSiria | |
| Sprioc | Hezbollah, sceimhlitheoireacht Ioslamach, eagraíocht sceimhlitheoireachta, Terrorism in Lebanon (en) , sceimhlitheoireacht sa tSiria agus jiohádachas | |
| Líon básanna | 59 (30 Deireadh Fómhair 2024) | |
| Líon gortaithe | 4,500 (30 Deireadh Fómhair 2024) | |
| Déantóir na coire | Iosrael Mossad | |
| Arm | glaoire siúlscéalaí simplex communication (en) HDX | |
| Meán cumarsáide | ||
_01.jpg)
Gortaíodh b'fhéidir 3,000+ duine agus maraíodh 37. Phléasc na glaoiri ar an 17 Meán Fómhair agus phléasc na siúlscéalaithe an lá dár gcionn, in áiteanna éagsúla sa Liobáin agus sa tSiria.[4][5]
_04.jpg)
_03.jpg)
Cúlra
cuir in eagarBhí coimhlint trasteorann ar siúl idir Hezbollah agus Iosrael ó thosaigh an Cogadh Iosrael-Gaza i mí Dheireadh Fómhair 2023.
Thosaigh Hezbollah ag úsáid glaoirí nua timpeall Aibreán/Bealtaine 2024 nuair a cinneadh cosc a chur ar fhóin shoghluaiste, toisc go raibh sé ró-éasca a dhéanamh amach cá raibh siad.
Cheannaigh Hezbollah na siúlscéalaithe en masse mí na Bealtaine 2024, an t-am céanna a cheannaigh siad na glaoirí póca.[6] Bhí branda comhlacht as an Téaváin, Gold Apollo, ar na glaoirí ach dúirt an comhlacht sin gur comhlacht san Ungáir a rinne iad. Bhí ceadúnas ag an gcomhlacht úd, dá ngairtear BAC, chun leas a bhaint as branda Gold Apollo.[7]
Chuir Mossad, áisíneacht faisnéise Iosrael, ábhar pléasctha sna mílte glaoire roinnt míonna sular seoladh chuig Hezbollah iad.[8] Meastar gur dócha gur 20 gram d’ábhar pléasctha ar chaighdeán míleata a cuireadh sna huirlisí.
Trasnaíocht nó haiceáil de shaghas éigin a rinne na hIosraelaigh ar na glaoirí póca ba shiocair leis na pléascanna.[6] Tuairiscítear gurb amhlaidh gur shocraigh Iosrael na glaoirí a phléascadh níos luaithe ná mar a bhí beartaithe acu toisc go raibh imní orthu go raibh eolas faighte ag Hezbollah faoin bplean.[8]
Imeachtaí
cuir in eagarIs cosúil gur phléasc thart ar 3,000 glaoire nuair a cuireadh teachtaireacht chódaithe chucu. Ba le comhaltaí den eagraíocht mhíleata Hezbollah an chuid is mó de na glaoirí agus iad fite fuaite ar fud na tíre. I ndeisceart na Liobáine – dún daingean Hezbollah – agus sa phríomhchathair Béiriút is mó a bhí na pléascanna. Bhí glaoirí fós ag pléascadh leathuair an chloig tar éis na gcéad phléascanna.
Ar an 17 Meán Fómhair, bhí ospidéal na Liobáine faoi bhrú mór i ndiaidh na chéad ionsaithe. Maraíodh páistí agus fágadh daoine áirithe dall i ndiaidh an ionsaí agus bhí gá ag daoine eile le teascadh. I gcás amháin, phléasc glaoire ag cuntar siopa agus custaiméir ag íoc bille. I gcás eile, baineadh duine dá bhoinn nuair a phléasc glaoire i margadh torthaí, srl.
Ar an 18 Meán Fómhair, phléasc gaireas amháin ar a laghad ag sochraid chomhalta de Hezbollah, fear a bhí ar dhuine de dháréag a maraíodh ar an 17 Meán Fómhair. agus maraíodh duine amháin eile ag an tsochraid.[6]
Iarmhairtí
cuir in eagarGlactar leis gur beart sceimhlitheoireachta de chuid stát Iosrael a bhí ann, dírithe ar chomhaltaí den eagraíocht mhíleata Hezbollah.[9]
Níos déanaí, bhí sé ina imní mhór go mbeadh sé ina chogadh dearg idir Iosrael agus Hezbollah. Dúirt Hezbollah go mbainfeadh siad díoltas amach i ndiaidh an ionsaithe, an sárú is mó riamh ar chóras slándála na Liobáine.[8]
Ar an 19-24 Meán Fómhair, rinne fórsaí Iosrael ionsaithe buamála timpeall na Liobáine le cneá oscailte Hezbollah a shailleadh.[10]
Ar an 22/23 Meán Fómhair, chomhairligh Iosrael do mhuintir na Liobáine a gcuid bailte a fhágáil sula ndéanfaí an ráig aerionsaithe. Cuireadh b'fhéidir 80,000+ glaoch gutháin uathoibrithe go dtí daoine atá ina gcónaí sa Liobáin, agus i bhfad níos mó SMS, ag rá leo an áit a fhágáil. Dúirt ceannasaí Ogero, comhlacht teileachumarsáide stát na Liobáine, gur sórt “cogadh síceolaíoch” a bhí ar bun ag Iosrael leis na glaonna sin “chun cíor thuathail agus mearbhall” a chothú.[11] Thug Iosrael foláireamh do phobail na Liobáine gan fanacht gar do na "spriocanna" Hezbollah, mar a thug siad orthu.
Féach freisin
cuir in eagarTagairtí
cuir in eagar- ↑ i mBéarla, pager, nó siúlscéalaithe, walkie-talkies
- ↑ Raidió na Gaeltachta RnaG (2024-09-18). "Tús Áite: Pléascáin sa Liobáin le Mícheál Ó hUanacháin (Údar agus Iar-Iriseoir)." (ga-IE). RTE Radio. Dáta rochtana: 2024-09-25.
- ↑ Raidío na Gaeltachta (MF 2024). "Caoimhe de Barra, Príomh Fheidhmeannach Thrócaire." (as ga-IE).
- ↑ BBC News (2024-09-18). "Walkie-talkies explode in Lebanon, day after pager blasts - reports | BBC News".
- ↑ Kathleen Magramo, Sophie Tanno, Antoinette Radford, Maureen Chowdhury, Aditi Sangal, Tori B. Powell (2024-09-18). "Walkie-talkies explode in Lebanon day after deadly pager attack" (en). CNN. Dáta rochtana: 2024-09-18.
- ↑ 6.0 6.1 6.2 Nuacht RTÉ (2024-09-18). "9 maraithe, 300 leonta i bpléascanna sa Liobáin" (as ga-IE).
- ↑ Nuacht RTÉ (2024-09-18). "'Gairis phléascacha curtha i nglaoirí póca sular ceannaíodh iad'" (as ga-IE).
- ↑ 8.0 8.1 8.2 "Beirt pháistí i measc na marbh i ndiaidh pléascadh glaoirí sa Liobáin" (ga-IE). Tuairisc.ie (2024-09-18). Dáta rochtana: 2024-09-18.
- ↑ Nuacht RTÉ (2024-09-17). "9 maraithe, 2,800 leonta tar éis do ghlaoirí pléascadh sa Liobáin" (as ga-IE).
- ↑ "Ionsaithe buamála déanta ag Iosrael ar dheisceart na Liobáine" (as ga) (2024-09-19).
- ↑ "Os cionn 270 duine maraithe ag aerionsaithe Iosrael ar bhailte móra sa Liobáin" (ga-IE). Tuairisc.ie (2024-09-23). Dáta rochtana: 2024-09-25.