Séamus Ó Duilearga

béaloideasaí Éireannach

Feictear Seamus Ó Duilearga mar dhuine de na daoine is mó tionchair i gcaomhnú agus in athbheochan na Gaeilge. Mar gheall ar a thiomantas do bhéaloideas na hÉireann chuir sé aithne is fearr ar scoláirí Gaeilge ar domhan.[1]

Infotaula de personaSéamus Ó Duilearga
Beathaisnéis
Breith26 Bealtaine 1899
Bun Abhann Dalla, Northern Ireland Cuir in eagar ar Wikidata
Bás25 Meitheamh 1980
81 bliana d'aois
Faisnéis phearsanta
Scoil a d'fhreastail sé/síAn Coláiste Ollscoile, Baile Átha Cliath Cuir in eagar ar Wikidata
Gníomhaíocht
Gairmbéaloideasóir Cuir in eagar ar Wikidata
TeangachaAn Ghaeilge

Bhí Seamus ina bhall bunaitheach de Chumann Béaloideas na hÉireann (1926), Institiúid Béaloideas na hÉireann (1930-1934) agus Choimisiún Béaloideas na hÉireann (1935-1970). Sa lá atá inniu ann, leanann obair na gcomhlachtaí seo faoi choimirce an Bhailiúcháin Náisiúnta Béaloidis in Ionad Delargy UCD do Bhéaloideas na hÉireann i gColáiste na hOllscoile, Baile Átha Cliath ina bhfuil níos mó ná 4 mhilliún mír de bhéaloideas comparáideach, eitneolaíocht, agus míreanna ó réimsí gaolmhara.[2]

Thaistil céimí sa staidéir Cheiltigh ar fud an domhain chun cuairt a thabhairt agus foghlaim faoi bhéaloideas agus cartlanna litríochta traidisiúnta. D’fhill sé ar Éirinn cinnte go raibh ar an tír bailiúchán náisiúnta a chruthú de thraidisiún na tíre de chomhréireanna comhchosúla, go deimhin de chomhréireanna níos suntasaí leis na bailiúcháin ar bhuail sé leo agus é ag taisteal. Is tríd an staidéar seo a rinneadh an chéad saothar de chuid Chumann Béaloideas na hÉireann agus Coimisiún Béaloideas na hÉireann a raibh sé ina bhall bunaitheach de ná Scéim Bhailiúcháin na Scol i 1937.[3][4]

  1. Diarmuid Breathnach agus Máire Ní Mhurchú. “Ó DUILEARGA, Séamus (1899–1980) | ainm.ie” (ga). An Bunachar Náisiúnta Beathaisnéisí Gaeilge (Ainm.ie). Dáta rochtana: 2024-02-19.
  2. "UCD News - Séamus Ó Duilearga - Formation of a folklorist". www.ucd.ie. Dáta rochtana: 2021-02-11.
  3. Caoimhe Nic Lochlainn (2016). "[duchas.ie/download/16.07.27-fiontar-duchas-caoimhe-nic-lochlainn.pdf "A Work of National Importance": Child-Adult Dynamics in Bailiúchán Na Scol/The School's Collection, 1937-1939]". The Journal of the History of Childhood and Youth 9: 203-211. Johns Hopkins University Press. doi:10.1353/ hcy.2016.0039. 
  4. Mícheál Briody (2007). "The Irish Folklore Commission 1935-1970" (1). The Finnish Literature Society.