An difríocht idir athruithe ar: "Oirialla"

Content deleted Content added
Líne 61:
Tháinig ríocht an Oiriall chun deiridh sa bhliain 1585 nuair a thoiligh [[Rossa Buí Mac Mathúna]] a chuid críoch a chur faoi pholasaí '[[Géilleadh agus Athbhronnadh]]' na dTúdar, as sin amach [[Contae Mhuineacháin]] i [[Ríocht na hÉireann]].
 
[[Íomhá:John Perrot.png|mion|deis|Thug Rossa Buí, a thugríocht, Oirialla, suas don Fhear Ionaid, [[John Perrot]].]]
Tháinig Rossa Buidhe i gcoróin sa bhliain 1579, ach ba léir dó go raibh sé i bponc ó thaobh geopholaitíochta de, suite mar a bhí sé idir na Túdaraigh agus [[Uí Néill]]. Ar dtús, phós Rossa Buí iníon [[Aodh Ó Néill, Iarla Thír Eoghain|Aodha Uí Néill]], rud a molann gurbh fhearr leis comhaontas le Tír Eoghain. I ndeireadh na dála ámh, bhuail sé le [[John Perrot]], [[Fear Ionaid na hÉireann]] agus thoiligh sé dul i ríocht na hÉireann. Is léir gur theastaigh uaidh go ligfí leis, siúd is dílseacht a ghealladh do mhonarc i bhfad i gcéin, [[Éilis I]].<ref>{{
 
Tháinig Rossa Buidhe i gcoróin sa bhliain 1579, ach ba léir dó go raibh sé i bponc ó thaobh geopholaitíochta de, suite mar a bhí sé idir na Túdaraigh agus [[Uí Néill]]. Ar dtús, phós Rossa Buí iníon [[Aodh Ó Néill, Iarla Thír Eoghain|Aodha Uí Néill]], rud a molann gurbh fhearr leis comhaontas le Tír Eoghain. I ndeireadh na dála ámh, bhuail sé le [[John Perrot]], [[Fear Ionaid na hÉireann]] agus thoiligh sé dul i ríocht na hÉireann. Is léir gur theastaigh uaidh go ligfí leis, siúd is dílseacht a ghealladh do mhonarc i bhfad i gcéin, [[Eilís I Shasana|Éilis I]].<ref>{{
cite web |
url = http://www.mcmahonsofmonaghan.org/the_fall_of_the_macmahons.html |
Line 69 ⟶ 71:
}}</ref> Roinnigh Oirialla ina chúíg bharútacht faoi cheannas taoisigh [[Gaeil|Gaelacha]], go formhór as Mic Mhathúna féin.
 
Ní raibh sin deireadh an scéil, ámh. '' Fearing the encroachment of'' thena EnglishSasanach, thug Aodh Ó Néill turnediníon toeile aige do [[Brian Mac Aodha Óig Mhic Mhathúna|Bhrian mac Aodha Óig]], [[táiniste]] of ''[[Dairtre]]'', and married off another daughter tochun himpósta, ''hoping to bring the "phantom" Airgíalla realm back into his camp on the death of Rossa Buí''. ForAr hisa shon partféin, bhí Rossa Buí wasag tryingiarraidh tocomharbas engineerar athaobh pro-Englishna successionSasanach througha hisshocrú trína brotherdheartháir, [[Aodh Rua Mac Mathúna]]. WhenNuair a '' the new Lord Deputy, [[William FitzWilliam (Lord Deputy)|William FitzWilliam]] began to pressure the acceptance of an English [[HighArd-Sirriam Sheriff of MonaghanMhuineacháin]], Ó Néill used his influence to incite opposition from clansmen in Monaghan. '' As a consequencebharr, a militarycuireadh forcearm ledi bygceannas [[Henry Bagenal]] wassa sentchontae intoisteach thego countyluath insa earlybhliain 1589, tochun imposean thesirriam a sheriffbhrú. ByLe thedeireadh summeran oftsamhraidh thatúd, year,bhí Rossa Buí was deadmarbh.
[[Íomhá:John Perrot.png|mion|deis|Rossa Buí, a thug Oirialla suas don Fhear Ionaid, [[John Perrot]].]]
 
Ní raibh sin deireadh an scéil, ámh. '' Fearing the encroachment of the English, Aodh Ó Néill turned to [[Brian Mac Aodha Óig Mhic Mhathúna]], [[táiniste]] of [[Dairtre]] and married off another daughter to him, hoping to bring the "phantom" Airgíalla realm back into his camp on the death of Rossa Buí. For his part, Rossa Buí was trying to engineer a pro-English succession through his brother, [[Aodh Rua Mac Mathúna]]. When the new Lord Deputy, [[William FitzWilliam (Lord Deputy)|William FitzWilliam]] began to pressure the acceptance of an English [[High Sheriff of Monaghan]], Ó Néill used his influence to incite opposition from clansmen in Monaghan. As a consequence, a military force led by [[Henry Bagenal]] was sent into the county in early 1589 to impose the sheriff. By the summer of that year, Rossa Buí was dead.
 
==Dreamanna==