Is í Split an chathair is mó sa Dalmáit, an dara cathair is mó sa Chróit. Suite ar an Muir Aidriad dhrithleach, "tá beocht gheal bhríomhar i bhféitheacha na cathrach seo".[1]

Bosca Geografaíocht PholaitiúilSplit

Cuir in eagar ar Wikidata

Suíomh
Map
 43° 31′ N, 16° 26′ E / 43.51°N,16.44°E / 43.51; 16.44
Stát ceannasachan Chróit
County of Croatia (en) AistrighContae Split-Dalmatia Cuir in eagar ar Wikidata
Príomhchathair de
Daonra
Iomlán160,577 (2021) Cuir in eagar ar Wikidata
• Dlús2,022.38 hab./km²
Tíreolaíocht
Achar dromchla79.4 km² Cuir in eagar ar Wikidata
Airde0 m Cuir in eagar ar Wikidata
Sonraí stairiúla
Leanann sé/síSpalatum (en) Aistrigh Cuir in eagar ar Wikidata
ÉarlamhSaint Domnius Cuir in eagar ar Wikidata
Eagraíocht pholaitiúil
• Méara Split Cuir in eagar ar WikidataIvica Puljak Cuir in eagar ar Wikidata
Aitheantóir tuairisciúil
Cód poist21000 Cuir in eagar ar Wikidata
Glaochód021 Cuir in eagar ar Wikidata
Eile

Suíomh gréasáinsplit.hr Cuir in eagar ar Wikidata

De réir daonáireamh 2011 bhí daonra 178,192 ann. Tá sí mar an dara port is mó sa tír agus an tríú is mó ar an Meánmhuir. Is í lárionad riaracháin Chontae Split-na Dalmáite (Splitsko-dalmatinska županija).

Seasann pálás i gcroílár na cathrach

Creidtear go raibh an grúpa ársa Aspalathos/Spalatos (ón nGréigis) ina chónaí san áit a bhfuil mar lár na cathrach sa lá atá inniu ann. Tagann an t-ainm ón bhfocal Gréigise, aspalathos (ασπάλαθος), angiolcach shléibhe a fhásann san áit go réidh.[2]

Sa mheánaois tugadh Spalatum ar an gcathair, agus is é Spalato leagan Iodáilis. Split is ea an t-ainm Cróitis agus i rith an 19ú haois tugadh Spljet uirthi.

Suíomhanna

cuir in eagar

Is é Pálás Diocletian, nó iar-phálás Dióicléitiánais, a sheasann i gcroílár na cathrach, ollstruchtúr Rómhánach atá athraithe ó bhonn le bheith mar chroí an tsaoil laethúil inniu. Tógadh é sa 4ú haois. Is Láithreán Oidhreachta Domhanda é (de chuid UNESCO, agus ón mbliain 1979). Is croí an pháláis é an Peristyle, cearnóg mhaorga crioslaithe le colúin Chorantacha.[1]

Cúpla céim thar seanteach Sigmund Freud, síneann promanáid Riva feadh an Aidriadaigh lena pailmeacha coimhthíocha agus a siopaí. Ceantar sóisialta na cathrach é Riva, áit a gcruinníonn daoine áitiúla le chéile gach lá chun a scíth a ligean le caife láidir dubh.[1]

Tá ceanncheathrú Cabhlach na Cróite súite ar an taobh ó dheas den leithinis i bport Lora.

Féach freisin    

cuir in eagar
  1. 1.0 1.1 1.2 Mark Moran (2024-11-06). "Split - agus téigh chun na Cróite" (ga-IE). NÓS. Dáta rochtana: 2024-11-09.
  2. Ach de réir Toma Arhiđakon, tagann ainm na cathrach ón bhfocal Laidinis "Pálás Dhióicléitiánais (palatium = S-palatium).