An Chróitis
Teanga Shlavach is ea an Chróitis a labhraítear sa Chróit. An teanga scríofa oifigiúil a úsáidtear, níl ann go bunúsach ach leagan den tSeirbea-Chróitis, ach le déanaí, táthar ag iarraidh an teanga a fhorbairt ina treo féin agus a dhéanamh níos difriúla leis an tSeirbis agus le leaganacha réigiúnacha eile den tSeirbea-Chróitis.
| hrvatski jezik agus hrvatski | |
|---|---|
 | |
| Cineál | pluricentric language variant (en)  , standard variety (en) agus teanga bheo |
| Úsáid | |
| Cainteoirí dúchais | 7,000,000 |
| Dúchasach do | Burgenland, An Ostair Íochtarach, Vín, an Chróit agus Montainéagró |
| Stáit | an Chróit, an Bhoisnia-Heirseagaivéin, an tSeirbia, Montainéagró, an Ostair, an Ungáir, an Iodáil, an Rómáin, an tSlóvaic, an tSlóivéin agus Poblacht na Seice |
 | |
| Aicmiú teangeolaíoch | |
| teanga dhaonna teangacha Ind-Eorpacha teangacha Bailt-Slavacha teangacha Slavacha teangacha Slavacha deisceartacha Western South Slavic languages (en) an tSeirbea-Chróitis Shtokavian (en) Eastern Herzegovinian (en) | |
| Tréithe | |
| Córas scríbhneoireachta | Gaj's Latin alphabet (en) agus aibítir Ghlagalach |
| Institiúid caighdeánaithe | Institute of Croatian Language (en) |
| Staidéar ag | Croatian studies (en) |
| Cóid | |
| ISO 639-1 | hr |
| ISO 639-2 | hrv |
| ISO 639-3 | hrv |
| Glottolog | croa1245 |
| Ethnologue | hrv |
| ASCL | 3503 |
| IETF | hr |
Cosúil leis an tSeirbis, tá an Chróitis chaighdeánaithe bunaithe ar an gcanúint úd štokavski. Tá dhá mhórchanúint eile le cloisteáil sa Chróit, kajkavskiagus čakavski. Ní labhraítear an dá cheann deireanacha ach sa Chróit. Mar sin féin, maireann na Crótaigh féin ag baint úsáide as leagan den chanúint štokavski.
Ceann de na rudaí a bhíonn difriúil i dtíortha éagsúla na Seirbea-Chróitise is ea an dóigh ar fhorbair an guta ar a dtugann lucht an léinn Shlavaigh yat´, nó sin é an t-ainm atá ar an litir a sheasann don ghuta seo i seanleagan na haibítre Coireallaí - ѣ an litir. Glactar leis gur [æ] fada a bhí ann - an guta a chloisfeá ag muintir Chonamara san fhocal Gaeilge úd bean. I bhfo-chanúintí difriúla štokavski, rinneadh ije/je, e nó i den ghuta seo, agus is féidir an leagan ijekavski (ije/je) nó ekavski (e) a chleachtadh sa teanga scríofa. Úsáidtear ije agus je sa Chróitis chaighdeánach, agus seasann ije don ghuta fhada, je don ghuta ghairid. Mar sin féin, tá siad ann a deir nach bhfuil an difríocht seo le cloisteáil i ngnáthchaint na Cróite ar aon nós, agus gur chóir ie nó je a úsáid don dá rud.
Samplaí: vjetar/vetar "gaoth", mlijeko/mleko "bainne", htjeti/hteti "rud a bheith ag teastáil uait", dijete/dete "páiste".
Ní ghlactar ach leis an leagan ijekavski sa Chróitis. Tugann an tSeirbis aitheantas don dá leagan, ós rud é go bhfuil an dá chanúint á labhairt sna críocha "Seirbiacha", ach is é an leagan ekavski is mó a shamhlaítear leis an tSeirbia.
Tá an Chróitis níos seachantaí i leith na bhfocal iasachta ná an tSeirbis. Mar shampla, tugtar ainmneacha Laidine ar mhíonna na bliana sa tSeirbis, ach is fearr leis na Crótaigh na hainmneacha Slavacha. Thairis sin, bíonn na téarmaí reiligiúnacha an-difriúil sa dá theanga: bíonn na Crótaigh ina gCaitlicigh agus na Seirbiaigh ina nOrtadocsaigh, rud a chiallaíonn go bhfuair siad téarmaíocht na Críostaíochta as foinsí difriúla.
Labhraítear canúintí Cróitise san Ostair (Cróitis Bhurgenland) agus san Iodáil (Cróitis Mholise). Ní bhaineann na dreamanna seo úsáid as caighdeán na Cróite, ach as leagan caighdeánaithe a gcanúna féin - is í an chanúint štokavski atá i gceist i Molise; i mBurgenland, labhraítear an chanúint čakavski.
Aibítir
cuir in eagar| A a | B b | C c | Č č | Ć ć | D d | Đ đ |
| Dž dž | E e | F f | G g | H h | I i | J j |
| K k | L l | Lj lj | M m | N n | Nj nj | O o |
| P p | R r | S s | Š š | T t | U u | V v |
| Z z | Ž ž | (ie) | (ŕ) |
Focail
cuir in eagar| Gaeilge | Béarla | Soirbis Uachtarach | Cróitis | Seirbis |
|---|---|---|---|---|
| comparáid | Comparison | Přirunanje | Usporedba | Поређење (Poređenje) |
| an Eoraip | Europe | Europa | Europa | Европа (Evropa) |
| an Ísiltír | Netherlands | Nižozemska | Nizozemska | Холандија (Holandija) |
| Iodálaigh | Italians | Italčenjo | Talijani | Италијани (Italijani) |
| cruinne | Universe | Uniwersum, swětnišćo | Svemir | Васиона (Vasiona) |
| dromlach | Spine | Rjap | Kralježnica | Кичма (Kičma) |
| aer | Air | Powětr | Zrak | Ваздух (Vazduh) |
| oideachas | Education | Kubłanje, wukubłanje | Odgoj | Васпитање (Vaspitanje) |
| seachtain | Week | Tydźeń | Tjedan | Седмица (Sedmica) |
| stair | History | Stawizny | Povijest | Историја (Istorija) |
| bríste | Pantaloons | Cholowy | Hlače | Панталоне (Pantalone) |
| bolg | Belly | Brjuch | Trbuh | Стомак (Stomak) |
| eolaíocht | Science | Wěda | Znanost | Наука (Nauka) |
| go pearsanta | Personally | Wosobnje | Osobno | Лично (Lično) |
| pearsa | Persona | Wosoba | Osoba | Лице (Lice) |
| na Náisiúin Aontaithe | United Nations | Zjednoćene narody | Ujedinjeni Narodi | Уједињене Нације (Ujedinjene Nacije) |
| arán | Bread | Chlěb | Kruh | Хлеб (Hleb) |
| saorga | Artificial | Kumštny | Umjetno | Вештачки (Veštački) |
| crois | Cross | Křiž | Križ | Крст (Krst) |
| daonlathas | Democracy | Demokratija | Demokracija | Демократија (Demokratija) |
| lorgaireacht | Detection | Spóznaće | Spoznaja | Сазнање (Saznanje) |
| oileán | Island | Kupa | Otok | Острво (Ostrvo) |
| oifigeach | Officer | Oficěr | Časnik | Официр (Oficir) |
| trácht ar bhóithre | Road traffic | Nadróžny wobchad | Cestovni promet | Друмски саобраћај (Drumski saobraćaj) |
| mótarbhealach | Motorway | Awtodróha | Autocesta | Аутопут (Autoput) |
| fad | Length | Dołhosć | Duljina | Дужина (Dužina) |
| comhlachas | Association | Asociacija | Udruga | Удружење (Udruženje) |
| monarcha | Factory | Fabrika, twornja | Tvornica | Фабрика (Fabrika) |
| ginearálta | General | Powšitkowny | Opće | Опште (Opšte) |
| Críost | Christ | Chrystus | Krist | Христос (Hristos) |
| Tá brón orm | I'm sorry | Wodajće prošu | Oprosti | Извини (Izvini) |
| caighdeán teanga dhúchais | Native language standard | Maćernorěčny standard | Materinski jezični standard | Матерњи језички стандард |