Toni Morrison

Scríbhneoir, ollamh litríochta agus duine d’fhathaigh litríocht Mheiriceá ab ea Toni Morrison, nó Chloe Ardelia Wofford mar atá a hainm scríte ar a teastas breithe. Rugadh í ar an 18 Feabhra 1931 i mbaile beag darb ainm Lorain, Ohio. Fuair sí bás ar 5 Lúnasa 2019.

Toni Morrison

(2010)
Beathaisnéis
Breith	(en) Chloe Ardelia Wofford 18 Feabhra 1931 Lorain, Ohio
Bás	5 Lúnasa 2019 88 bliana d'aois An Bronx, New York
Siocair bháis	Bás nádúrtha (Niúmóine)
Áit adhlactha	South-View Cemetery (en)
Robert F. Goheen Professor in the Humanities (en)
1989 –
Faisnéis phearsanta
Grúpa eitneach	Meiriceánaigh Afracacha
Reiligiún	Caitliceachas
Scoil a d'fhreastail sé/sí	Ardscoil Lorain (–1949) Ollscoil Howard - Baitsiléir Ealaíon Ollscoil Cornell - Máistir Ealaíon
Céim acadúil	Honorary Doctor of Letters (en) Máistir Ealaíon Baitsiléir Ealaíon
Áit chónaithe	Syracuse Lorain Nua-Eabhrac Ohio
Gníomhaíocht
Réimse oibre	Filíocht, litríocht, African American literature (en) agus litríocht Mheiriceánach
Gairm	scríbhneoir, file, scríbhneoir litríocht pháistí, reacaire closleabhar, múinteoir ollscoile, úrscéalaí, leabhrógaí, eagarthóir rannchuidithe
Fostóir	Ollscoil Princeton, Robert F. Goheen Professor in the Humanities (en) (1989–)
Ball de	Acadamh Ealaíon agus Litríochta Mheiriceá Acadamh Ealaíona agus Eolaíochtaí Mheiriceá Alfa Capa Alfa
Seánra	African American literature (en)
Faoi thionchar	Henry Dumas, Zora Neale Hurston, Doris Lessing, James Baldwin, William Faulkner, Virginia Woolf agus Herman Melville
Teangacha	Béarla
Saothar
Saothar suntasach (1970) The Bluest Eye (1973) Sula (1976) Song of Solomon (en) (1981) Tar Baby (1987) Beloved (1992) Jazz (1997) Paradise (2003) Love (en) (2008) A Mercy (en) (2012) Home (en) (2015) God Help the Child
Suíomh a chartlainne	Leabharlann Ollscoil Princeton
Teaghlach
Céile	Harold Morrison (1958–1964), colscaradh
Duine muinteartha	Cecilia Rouse (banchliamhain)
Gradam a fuarthas (2014)  Ivan Sandrof Lifetime Achievement Award (en) ../... 32+
Ainmnithe do (2010) NAACP Image Award for Outstanding Literary Work – Children (en) (2004) NAACP Image Award for Outstanding Literary Work, Fiction (en) , as a saothar Love (en) (2004) NAACP Image Award for Outstanding Literary Work – Children (en) (2000) International Dublin Literary Award (en) , as a saothar Paradise (1994) Neustadt International Prize for Literature (en) (1988) Pulitzer Prize for Fiction (en) , as a saothar Beloved (1987) National Book Award for Fiction (en) , as a saothar Beloved (1975) National Book Award for Fiction (en) , as a saothar Sula
Síniú
Suíomh gréasáin	tonimorrisonsociety.org

1970

Bhain Morrison cáil amach mar gheall ar liriciúlacht a saothar agus í ag cur síos go macánta ar uafás na sclábhaíochta agus ar stair na nAfracach Meiriceánach.

Beatha

Toni Morrison sa bhliain 2008.

An chéad leabhar ar fhoilsigh sí ná The Bluest Eye (1970).

Ba é Song of Solomon, úrscéal staire a foilsíodh i 1977, a tharraing aird an tsaoil mhóir ar Morrison.

Is dóigh gurb é Beloved] (1987), úrscéal ar a bronnadh Duais Pulitzer agus an American Book Prize sa bhliain 1988, an saothar is iomráití dá cuid, ar an saothar léi is mó a chuaigh i bhfeidhm ar an bpobal.

11 úrscéal ar fad a scríobh sí agus ba é God Help the Child an ceann deireanach acu.

País Vasco, Tír na mBascach

Duaiseanna

Bronnadh Duais Nobel na Litríochta air sa bhliain 1993. Ba í an t-ochtú bean a bronnadh an duais seo uirthi. Nuair a bhuaigh sí an duais, dúirt na moltóirí gur mhian le Morrison “dul go domhain sa teanga agus í a shaoradh ó laincisí cine”. Ina hóráid Nobel, thagair Morrison féin do thábhacht na teanga sa saol chomh maith.

Chomh maith leis an duais Nobel, b’iomaí duais agus gradam eile a tugadh do Morrison, ina measc an gradam National Book Circle, céimeanna oinigh ó olscoileanna Oxford, Harvard agus na Ginéive, Légion d’Honneur na Fraince agus Bonn Saoirse an Uachtaráin a bhronn Barack Obama uirthi.