Is éard atá i gceist le hÚdarás na Gaeltachta ná gníomhaireacht fhorbartha do cheantair Ghaeltachta Phoblacht na hÉireann, a bhfuil sé de dhualgas uirthi an Ghaeilge a choinneáil beo sa Ghaeltacht trí fhostaíocht a sholáthar do mhuintir na Gaeltachta ina réigiún dúchais féin.

Bosca Sonraí EagraíochtaÚdarás na Gaeltachta
lang=ga
Cuir in eagar ar Wikidata
Sonraí
Cineáleagraíocht Cuir in eagar ar Wikidata
Stair
Dáta a bunaíodh1980
Bunaitheoir(í)an Ghníomhaireacht Forbartha Tionscail Cuir in eagar ar Wikidata
Rialachas corparáideach
Ceanncheathrú

Suíomh gréasáinhttp://www.udaras.ie/
Facebook: UdarasnaG Twitter: UdarasnaG Instagram: udarasnag LinkedIn: udarasnagaeltachta Youtube: UCMgky1xCmH91AQeFwWPqk9Q Cuir in eagar ar Wikidata
Lógó

Tháinig an tÚdarás i gcomharbas ar Ghaeltarra Éireann, a raibh an misean céanna aige, ach amháin nach raibh ionadaithe tofa ag muintir na Gaeltachta ar bhord stiúrtha na gníomhaireachta sin. Bunaíodh an tÚdarás sa bhliain 1980, i ndiaidh feachtas agóidíochta sa Ghaeltacht.

Eagraíocht

cuir in eagar

Cuireadh deireadh le toghchán an Údaráis faoi Acht na Gaeltachta 2012 agus laghdaíodh líon na gcomhaltaí ar an mbord ó 20 go 12 comhalta.

Faoin gcóras mar atá ainmníonn Aire na Gaeltachta seachtar comhaltaí, an cathaoirleach san áireamh, tríd an gcóras ceapacháin phoiblí agus ainmníonn na comhairlí contae a bhfuil ceantar Gaeltachta ina ndlínse cúigear comhaltaí eile.[1]

Tá oifigí réigiúnda ag an Údarás i gContae Dhún na nGall, i gContae Chorcaí, i gContae Chiarraí, agus i gContae Mhaigh Eo. Sna Forbacha i gConamara atá príomhoifig an Údaráis.

Bhí sé geallta le fada ag an Rialtas 2020-2024 go n-achtófaí bille do thoghcháin Údarás na Gaeltachta roimh scor na Dála (a tharla ar an 8 Samhain 2024).[2] Ach theip orthu é sin a dhéanamh.[3]

Faoin struchtúr nua atá beartaithe do Bhord an Údaráis, 16 comhalta a bheidh i gceist, seachas 12 mar atá faoi láthair, agus déanfaidh an pobal deichniúr díobhsan a thoghadh. Roghnófar an seisear eile a bheidh ar an mbord trí chomórtas poiblí. Bhí an bille "An Bille um Údarás na Gaeltachta (Leasú), 2024" foilsithe ag an Rialtas. Féadfadh Údarás na Gaeltachta talamh a dhíol, nó a thabhairt ar lámh ar shlí eile, le comhlacht tithíochta ceadaithe nó le húdarás tithíochta ar mhaithe le tithíocht a sholáthar sa Ghaeltacht.[1]

Féach freisin

cuir in eagar

Nasc seachtrach

cuir in eagar
  1. 1.0 1.1 "Cumhachtaí i leith cúrsaí tithíochta á dtabhairt d’Údarás na Gaeltachta i mbille nua" (ga-IE). Tuairisc.ie (2024-07-09). Dáta rochtana: 2024-11-09.
  2. "Athrú rialtais de dhíth ar an Ghaeilge agus an Ghaeltacht – Sinn Féin" (ga-IE). Tuairisc.ie (2024-11-05). Dáta rochtana: 2024-11-09.
  3. "FÍSEÁN: Deireadh ré don Ghaeilge agus a phíosa cainte deireanach déanta sa Dáil ag Éamon Ó Cuív" (ga-IE). Tuairisc.ie (2024-11-08). Dáta rochtana: 2024-11-09.