Gás nimhe nach bhfuil boladh as ná dath ann is ea an aonocsaíd charbóin, CO. Gintear é nuair a chuirtear carbóncomhdhúile carbóin trí thine agus an ocsaigin ag éirí gann, ionas nach féidir an carbón a dhó ina dhé-ocsaíd. Tá an chuma ar an scéal go bhfuil feidhmeanna nádúrtha éigin ag an aonocsaíd charbóin san orgánach, ach tríd is tríd is nimh í, agus í ag oibriú cosúil leis an gciainíd. Is é sin, téann an móilín aonocsáide carbóin in áit na hocsaigine i móilíní haemaglóibíne san fhuil, ionas nach féidir leis an haemaglóibín ocsaigin a iompar a thuilleadh.

WD Bosca Sonraí Comhdhúil CheimiceachAonocsaíd charbóin
Substaint cheimiceachaicme eintiteas ceimiceach
Mais mhóilíneach28.01 Da
Tacsón ina n-aimsítear é
Rólantimetabolites (en) Aistrigh, gaseous signaling molecule (en) Aistrigh, developmental toxicant (en) Aistrigh agus príomh-mheitibilít
Struchtúr ceimiceach
Foirmle cheimiceachCO
SMILES canónta
Model 2D
[C-]#[O+]
InChIModel 3D
Airí
Dlús0.00125 g/cm³ Cuir in eagar ar Wikidata
Luas forleata fuaime338 m/s (0 °C, gás) Cuir in eagar ar Wikidata
Tuaslagthacht2 g/100 g (uisce, 20 °C) Cuir in eagar ar Wikidata
Móimint leictreach dhépholach0.11 D
Pointe leáite−205 °C
−205 °C Cuir in eagar ar Wikidata
Fiuchphointe−192 °C (a 760 Torr)
−191.5 °C (a 101.325 kPa) Cuir in eagar ar Wikidata
Eantrópach mólarach caighdeánach197.7 J/(mol K)
Móimint leictreach dhépholach0.11 D
Eantalpacht chaighdeánach an fhoirmithe−110.52 kJ/mol
Galbhrú35 atm (a 20 °C) Cuir in eagar ar Wikidata
Guais
Teorainn inlasta íochtair12.5 vol%
Teorainn inlasta uachtarach74 vol%
Meánteorainn nochta ualaithe ama40 mg/m³ (10 h, luach ar iarraidh)
55 mg/m³ (8 h, Stáit Aontaithe Mheiriceá) Cuir in eagar ar Wikidata
Uasteorainn nochta229 mg/m³ (luach ar iarraidh) Cuir in eagar ar Wikidata
Láithreach contúirteach don bheatha nó sláinte1,380 mg/m³
NFPA 704: Standard System for the Identification of the Hazards of Materials for Emergency Response () Cuir in eagar ar Wikidata
Eile
éadathachas, odorlessness (en) Aistrigh, tastelessness (en) Aistrigh agus gás inlasta

Nimhiú cuir in eagar

Nimhiú ó aonocsaíd charbóin is cúis le bás daoine ar fud na cruinne, nuair a bhíonn teasairí ag feidhmiú go lochtach nó nuair nach mbíonn aerchóireáil nó gaothráin ag feidhmiú mar is ceart. Is deacair diagnóis a dhéanamh ar nimhiú den chineal seo, rud a fhágann gur minic nach smaointítear air i gcásanna ina mbíonn daoine tinn. Fágann an nimhiú dath dearg na silíní ar an gcorp uaireanta (cé nach comhartha iontaofa é sin).

Tagairtí cuir in eagar

Naisc sheachtracha cuir in eagar