Brandenburg

Is stát in oirthear na Gearmáine é Brandenburg (i nGearmáinis: Land Brandenburg [lant ˈbrandənˌbʊrk], i Soirbis: Bramborska [ˈbrambɔrska]). Tá sé ar an deichiú stát is mó de réir daonra agus ar an gcuigiú stát is mó de réir achair sa Ghearmáin. Is í Potsdam a phríomhchathair. Tá Brandenburg ag críochantacht leis na stáit Ghearmánacha an tSacsóin-Anhalt, an tSacsóin agus Mecklenburg-Vorpommern. Is é an cathairstát Beirlín atá crioslaithe aige. Thairis sin, tá teorainn aici leis an bPolainn. 29.478,61 km² achar na stáite agus 2.522.493 (2008) a daonra.

Brandenburg
Brandenburg (de) De-Brandenburg2.ogg (de)
Bratach Armas
Suíomh
52° 23′ 40″ N, 13° 03′ 37″ E
Stát ceannasach	an Ghearmáin
Príomhchathair	Potsdam
Daonra
Iomlán	2,449,193 (2013)
• Dlús	83.08 hab./km²
Tíreolaíocht
Cuid de	Berlin-Brandenburg Metropolitan Region (en)
Achar dromchla	29,478.63 km²
Airde	0 m
Pointe is airde	Kutschenberg (en) (201 m)
Ar theorainn le	Mecklenburg-Vorpommern Beirlín Lubusz Voivodeship (en) an tSacsain Íochtarach An tSacsain An tSacsain-Anhalt West Pomeranian Voivodeship (en)
Sonraí stairiúla
Leanann sé/sí	Cottbus District (en) , Frankfurt (Oder) District (en) , Potsdam District (en) , Schwerin District (en) agus Neubrandenburg District (en)
Cruthú	3 Deireadh Fómhair 1990
Eagraíocht pholaitiúil
Comhlacht reachtach	Landtag Brandenburg
• Minister-President of Brandenburg (en)	Dietmar Woidke (2013–)
Údarás breithiúnach is airde	Cúirt Bhunreachtúil Stát Brandenburg
Eacnamaíocht
Buiséad	16,359,191,300 € (2024)
Aitheantóir tuairisciúil
Lonnaithe i gcrios ama	UTC+01:00 UTC+02:00
Cód ISO 3166-2	DE-BB
Cód NUTS	DE4
German regional key (en)	12
Eile
Suíomh gréasáin	brandenburg.de

An tAinm

Baisteadh an stát as ainm chathair Brandenburg agus deirtear gur baisteadh an chathair seo as Naomh Bréanann (Dún Bréanainn an t-ainm a bheadh uirthi as Gaeilge). Ach is dócha nach bhfuil ann ach finscéal.

Na Bailte is mó i mBrandenburg

Sanssouci i bPotsdam

an ardeaglais i gcathair Brandenburg

Cathair/ Baile	Ceantar	Daonra 31 Nollaig 2000	Daonra 31 Nollaig 2005	Athrú in %
Potsdam	-	129,324	147,583	+14,1 %
Cottbus (Chośebuz)	-	108.491	105.309	-2,9 %
Brandenburg an der Havel	-	77.516	74.129	-4,4 %
Frankfurt (Oder)	-	72.131	63.748	-11,6 %
Eberswalde	Barnim	44.623	41.831	-6,3 %
Oranienburg	Oberhavel	29.872	41.115	+37,6 %
Falkensee	Havelland	33.791	38.376	+13,6 %
Schwedt/Oder	Uckermark	39.683	37.259	-6,1 %
Bernau bei Berlin	Barnim	24.861	35.235	+41,7 %
Eisenhüttenstadt	Oder-Spree	41.493	34.818	-16,1 %
Fürstenwalde	Oder-Spree	34.044	33.336	-2,1 %
Königs Wusterhausen	Dahme-Spreewald	17.262	33.092	+91,7 %
Neuruppin	Ostprignitz-Ruppin	32.598	32.145	-1,4 %
Senftenberg (Zły Komorov)	Oberspreewald-Lausitz	24.740	28.774	+16,3 %
Rathenow	Havelland	26.639	26.973	+1,3 %
Strausberg	Märkisch-Oderland	26.221	26.533	+1,2 %
Spremberg (Grodk)	Spree-Neiße	26.230	26.416	+0,7 %
Hennigsdorf	Oberhavel	26.306	26.139	-0,6 %
Ludwigsfelde	Teltow-Fläming	23.031	24.273	+5,4 %
Blankenfelde-Mahlow	Teltow-Fläming	10.241	24.210	+136,4 %
Werder (Havel)	Potsdam-Mittelmark	15.115	22.874	+51,3 %
Hohen Neuendorf	Oberhavel	18.922	22.617	+19,5 %
Forst (Lausitz) (Baršć)	Spree-Neiße	24.309	22.391	-7,9 %
Luckenwalde	Teltow-Fläming	22.389	21.373	-4,5 %
Guben (Gubin)	Spree-Neiße	25.245	21.341	-15,5 %
Prenzlau	Uckermark	20.617	20.904	+1,4 %

Na Ceantair

na ceantair

Roinntear Brandenburg ina 14 ceantar (leis a bpriomhchathaireacha, idir lúibíní an t-ainm Soirbise)

1. Barnim, (BAR), Eberswalde
2. Dahme-Spreewald, (LDS), Lübben (Spreewald) (Lubin [Błota])
3. Elbe-Elster, (EE), Herzberg (Elster)
4. Havelland, (HVL), Rathenow
5. Märkisch-Oderland, (MOL), Seelow
6. Oberhavel, (OHV), Oranienburg
7. Oberspreewald-Lausitz, (OSL), Senftenberg (Zły Komorow)
8. Oder-Spree, (LOS), Beeskow (Bezkow)
9. Ostprignitz-Ruppin, (OPR), Neuruppin
10. Potsdam-Mittelmark, (PM), Belzig
11. Prignitz, (PR), Perleberg
12. Spree-Neiße, (SPN), Forst (Lausitz) (Baršć)
13. Teltow-Fläming, (TF), Luckenwalde
14. Uckermark, (UM), Prenzlau

Tá 4 cathair gan cheantar:

1. Brandenburg an der Havel, (BRB)
2. Cottbus (Chośebuz), (CB)
3. Frankfurt (Oder) (FF)
4. Potsdam (P)