Clochán Cárthainn

(Athsheolta ó CIIC 230)

Is ráth agus cloch oghaim (CIIC 230), Clochán Cárthainn, suite i gContae Chiarraí, Éire.[1][2] Is séadchomhartha náisiúnta iad.

WD Bosca Sonraí Foirgneamh
WD Bosca Sonraí Foirgneamh
Clochán Cárthainn
Sonraí
CineálSuíomh seandálaíochta Cuir in eagar ar Wikidata
Suíomh geografach
Limistéar riaracháinContae Chiarraí, Éire Cuir in eagar ar Wikidata
Map
 51° 53′ N, 10° 11′ O / 51.89°N,10.18°W / 51.89; -10.18

Tá Clochán Cárthainn suite ar an taobh thiar den Leithinis Uíbh Ráthaigh, 7.2 km ó dheas soir ó dheas de Cathair Saidhbhín.[3]

Bunaithe ar ghramadach na hinscríbhinne, moltar gur cuireadh an chloch Oghaim suas sách déanach c. AD 600.[4] In aice léi, tá caiseal adhlactha Críostaí.

Is ciorclach é an rath agus banc cré thart timpeall air, le slí isteach ar an taobh thoir agus galláin ar an taobh thiar. Laistigh tá bothán ciorclach, trí leacht, uaimh thalún agus leac croise. Ghlaoití 'Keel' Darrach air sa cheantar.

Sheasadh an chloch Oghaim ag an slí isteach thoir den ráth, ach anois tá sí ar an taobh thuaidh. Is cloch slinne í, le tomhas 208 × 38 × 18 cm. Léitear an inscríbhinn:

EQQẸGGNỊ [MA]Q̣[I] ṂẠQI-CAṚATTỊNN
Ec...áin? mhic mhic Caorthainn"

Scríobhadh í seo os cionn inscríbhinn nia luaithe:

D[ ... ]A[.C.] AVI DALAGNI [MAQI C--
D...Dalagni mhic [5]

Feictear an t-ainm céanna ar chloch Oghaim, litrithe MAQI-CAIRATINI, i mBaile Phaghain (CIIC 40).[6][7]

 
Crann caorthainn. Chreidtí go gcuireadh sé bac ar ainsprideanna.[8]

D'fhéadfadh é gurb í ciall an ainm 'clochán' anseo "áth chloch chora" (tá sruthán, an Doirín, lastoir de), nó clochán coirceogach, mar a fhaightear sa chaiseal.