Comhdháil na Náisiún Aontaithe maidir leis an athrú aeráide, 2024
Reáchtáladh idir 11 Samhain - 22 Samhain 2024 san Asarbaiseáin, COP29 (Comhdháil na bPáirtithe 29) nó Comhdháil na Náisiún Aontaithe maidir leis an athrú aeráide, 2024.[1][2][3]
| Lipéad sa teanga dhúchais | (en) 2024 United Nations Climate Change Conference (az) Birləşmiş Millətlər Təşkilatının İqlim Dəyişikliyi Konfransı (2024)  |
|---|---|
| Cineál | United Nations Climate Change conference (en)  |
| Tréimhse | 11 - 22 Samhain 2024 |
| Uimhir eagrán | 29 |
← 2023
| |
| Suíomh | Bakı, An Asarbaiseáin |
| Tír | an Asarbaiseáin |
| Eagraí | an Asarbaiseáin |
| Rannpháirtí | |
| Suíomh gréasáin | cop29.az |
       | |
Cúlra
cuir in eagarBhí sé aontaithe ag ceannairí domhanda ag COP21 i bPáras, go ndéanfar iarracht gan téamh domhanda a ligeann os cionn 1.5 céim Celsius níos teo faoi dheireadh na chéid. Ach sáraíodh an teorainn sin sa bhliain 2024.
Tharla Tuilte sa Spáinn cúpla lá roimh COP29. Chonaic pobal na hÉireann an damáiste uafásach a rinneadh i Valencia d'fhoirgneamh, d'infrastruchtúr, do thithe daoine agus an t-uafás ina dhiaidh. Bhí sé sé soiléir an tionchar diúltach ag athrú aeráide ar phobail timpeall an domhain ag an am.[4]
Eagraíocht
cuir in eagarTíortha a shínigh Creat-Choinbhinsiún na Náisiún Aontaithe maidir leis an Athrú Aeráide a bhí páirteach sa chruinniú mullaigh dá ngairmtear COP29, faoi choimirce na Náisiún Aontaithe. Phléigh siad topaicí a bhaineann leis an timpeallacht, maoiniú go háirithe.
Bhí beagnach 65,000 duine i láthair ag COP29[5] (100,000 ag COP28 i Dubai), agus ionadaithe ó beagnach dhá chéad tír i láthair.
Margadh
cuir in eagarÉire
cuir in eagarConspóidí
cuir in eagar- Agus gan tús curtha le COP28, bhí COP29 ag cothú aighnis cheana féin. Bhain an t-aighneas ar dtús le cá mbeidh comhdháil na bliana seo chugainn ar siúl. Bhí COP29 le bheith ar siúl in oirthear na hEorpa ach chuir an Rúis bac ar aon tír atá ina ball den AE an chomhdháil a reáchtáil.[6]
- Mhaígh uachtarán na tíre óstaí, an tUachtarán Ilham Aliyev, leis an chomhdháil aeráide gur “bronntanas Dé” iad an ola agus an gás. Rinne sé cáineadh ar “bhréagnuacht an Iarthair” faoi astaíochtaí na tíre, agus mhaígh nár cheart an locht a chur ar náisiúin, as stoc breoslaí iontaise a bheith acu. Bhí pleananna ag an tír, a dúirt Aliyev, táirgeadh gáis a mhéadú sa tréimhse 2025-2035 agus éileamh láidir san Eoraip i gcónaí. Go gearr ina dhiaidh sin, dúirt Ard-Rúnaí na Náisiún Aontaithe António Guterres, nach raibh bun ná barr leis an ghreim daingean ar úsáid a bhaint as bhreoslaí iontaise.[7]
- Ar an 13 Samhain, tharraing an Airgintín a n-ionadaithe amach as comhdháil aeráide.[8]
Féach freisin
cuir in eagar- Aimsir na bliana 2024
- Cóir aeráide
- COP21 (Comhaontú Aeráide Pháras 2015), COP26, COP27, COP28
- Creat-Choinbhinsiún na Náisiún Aontaithe maidir leis an Athrú Aeráide
Tagairtí
cuir in eagar- ↑ Ciallaíonn COP ‘Comhdháil na bPáirtithe’ agus is ionann na ‘páirtithe’ agus an 197 náisiún a d’aontaigh Creat-Choinbhinsiún na Náisiún Aontaithe maidir leis an Athrú Aeráide i 1992.
- ↑ "COP29 Azerbaijan - United Nations Climate Change Conference". cop29.az. Dáta rochtana: 2024-11-20.
- ↑ RnaG (11 Samhain 2024). "Tús Áite: COP29" (as ga-IE).
- ↑ RTÉ / agallamh le Deirdre de Búrca, Comhairleoir Neamhspleách Timpeallachta Deirdre de Búrca (2024-11-10). "Bhfuil Éireann réidh d'eachtraí adhaimsire aeráide?" (as ga-IE).
- ↑ Eco-Business (2024-11-15). "Analysis: Which countries have sent the most delegates to COP29?" (en). Eco-Business. Dáta rochtana: 2024-11-20.
- ↑ "Súil ‘go ndúiseofar ónár néal sinn’ ag COP28 in Dubai" (ga-IE). Tuairisc.ie (2023-11-30). Dáta rochtana: 2024-11-21.
- ↑ Conradh na Gaeilge Londain (16 Samhain 2024). "Nuacht Mhall (Dún na nGall)" (ga-IE). Apple Podcasts. Dáta rochtana: 2024-11-21.
- ↑ RnaG / Tús Áite: An Airgintín (2024-11-14). "Phléamar an scéal seo leis an Iriseoir Michael McCaughan." (ga-IE). RTE Radio. Dáta rochtana: 2024-11-21.