Conmhaicne Coille

Dream agus tuath ársa i gcúige Chonnacht ba ea Conmhaícne Coille (Sean-Ghaeilge Conmhaícne Cúile nó Conmaicne Cuile Tolad). Bhí ann sa tuath ar laghad, an chuid is mó den bharúntacht, Cill Mheáin, Contae Mhaigh Eo.

Bunús

Gaolta b'fhéidir leis na Laigin ba ea na Conmhaicne, a scaip ar fud na tíre, ag lonnú i gcúige Chonnacht agus an Longfort.

Rinne Ruaidhrí Ó Flaithbheartaigh ceangal idir "Cúile" agus An Choilleach. Tharla Cath Maighe Tuireadh ar an maigh úd sa tuath.

Críocha

Bhíodh ann sna críocha na na barúntachtaí, Ross agus cuid mhaith de Cill Mheáin (each amháin tailte thoir agus thuaidh de Baile an Róba). Bhí Muintir Creacháin lonnaithe raibh thoir de Chill Mheáin. Ó thuaidh, bhí Maigh Ceara.

Luath-dhreamanna agus ríochtaí in Éirinn, c. 800

Clanna

Seo a leanas príomhchlanna Chonmhaicne Coille:

• Uí Thalcharáin, príomh-rítheaghlach
• Uí Mhórán
• Uí Martáin

Rinne na hAngla-Normannaigh ionradh ar Chonmhaicne Coille I lár na 13ú haoise, agus bronnadh na tailte ar Maurice Fitzgerald. Níos deireanaí, bhí clann De Búrca i gceannas sa cheantar.

Cealla Phádraig

Sa bhunleagan de Vita tripartita Sancti Patricii, dúirt Tíreachán go ndeachaigh Naomh Pádraig trí Chonmhaicne Dhúin Mhóir chuig Conmhaicne Coille agus bhunaigh sé cealla ann. D'aithin Knox na cealla úd mar Chill Mheáin Bheag, Sruthair agus b'fhéidir Church of Cross. Bhí cealla Phádraig níos luaite ann cheana ag Cill Mheáin Mhór, Cill Bheanáin, Domhnach Phádraig agus b'fhéidir Teampall Phádraig ar Inis an Ghaill.

Féach freisin

• Conmhaicne
• Conmhaicne Ceara
• Cath Maighe Tuireadh

Foinsí

• Annála na gCeithre Máistrí
• MacKillop, James (2004). "Conmaicne. Oxford Reference.". A Dictionary of Celtic Mythology. Oxford University Press.
• Ó Cróinín, Dáibhí (2016). "A Miracle of Learning: Studies in Manuscripts and Irish Learning: Essays in Honour of William O'Sullivan". Routledge. 
• Wilde, William R. (2013). "Lough Corrib, Its Shores and Islands: with Notices of Lough Mask". Lulu.com. 
• Twemlow, J. A.. "Calendar of Papal Registers Relating To Great Britain and Ireland".
• A Chorographical Description of West or H-Iar Connaught written A.D. 1684, by Roderic O'Flaherty ESQ with notes and Illustrations by, James Hardiman M.R.I.A., Irish Archaeological Society, 1846.
• Manning, Conleth (1987). "Excavation at Moyne Graveyard, Shrule, Co. Mayo". Proceedings of the Royal Irish Academy. Section C: Archaeology, Celtic Studies, History, Linguistics, Literature 87C: 37–70. National Parks and Monuments Branch, Office of Public Works, Dublin. JSTOR 25506148. 
• Mac Néill, Eoin (1932). "The Vita Tripartita of St. Patrick.". Ériu 11: 1–41. JSTOR 30008085. 
• Knox, Hubert Thomas (1908). "The History of the County of Mayo, to the close of the sixteenth century". Dublin: Hodges, Figgis & Co., Ltd. 
• Matheson, Robert E (1894). "Surnames in Ireland : Registrar-General: special report in appendix to 29th Annual Report". Great Britain. Parliament. House of Commons. Select Committee.