Constaintín Mór (Impire na Róimhe)

Constaintín Mór
	;
Ainm sa teanga dhúchais	(la) Flavius Valerius Aurelius Constantinus
Beathaisnéis
Breith	(la) Flavius Constantinus ; c. 27 Feabhra 272; Nís (Impireacht na Róimhe)
Bás	22 Bealtaine 337 ; 65 bliana d'aois; Nicomedia (Impireacht na Róimhe)
Siocair bháis	Bás nádúrtha
Áit adhlactha	Church of the Holy Apostles (en)
Impire Rómhánach
	25 Iúil 306 (Féilire Ghréagóra) – 22 Bealtaine 337 (Féilire Ghréagóra)
Pontifex maximus
	25 Iúil 306 – 22 Bealtaine 337
Seanadóir de chuid na Sean-Róimhe
Faisnéis phearsanta
Reiligiún	An Chríostaíocht agus creidimh na Sean-Róimhe
Gníomhaíocht
Gairm	polaiteoir, saighdiúir, rí
Tréimhse ama	Impireacht Íochtarach na Róimhe agus Byzantine Egypt (en)
Teangacha	An Laidin
Ardú
	naomh ;
Lá féile	21 Bealtaine (Ceartchreidmheachas); 6 Aibreán (Eaglais Ortadocsach Choptach)
Siombail íocónagrafach	Rí
Saothar
	Saothar suntasach (4 haois) Debates of Constantine (en) ;
Eile
Teideal uasal	Augustus ; Caesar
Teaghlach	Constantinian dynasty (en)
Céile	Minervina ; Fausta
Páiste	Crispus; ( Minervina); Constaintín II; ( Fausta); Constantius II; ( Fausta); Constans; ( Fausta); Constantina; ( Fausta); Helena; ( Fausta)
Athair	Constantius Chlorus agus Helena Augusta
Siblín	Flavia Julia Constantia, Eutropia, Anastasia, Julius Constantius, Flavius Dalmatius agus Flavius Hannibalianus

Ba é Constaintín Mór nó Constaintín I, nó Flavius Valerius Constantinus Impire na Róimhe idir 306 AD agus 337 AD. Rugadh é timpeall na bliana 280 AD i Niš (Naissus, Seirbia) agus d'éag sé ar 22 Bealtaine 337 AD. Ba eisean an chéad impire de chuid na Róimhe a ghlac leis an gCríostaíocht agus ba é a chinn ar leas a bhaint as an fiche cúigiú lá de mhí na Nollag mar dháta seasmhach na féile.

Críostaíocht

Bhain Constaintín cáil ar leith amach de bharr gur bhain an t-arm Rómhánach faoina stiúir úsáid as comhartha Críostaíochta don chéad uair, ag cath Milvio^[1]. Chloí sé ann a namhaid Maxentius, ar 28 Deireadh Fómhair 312 AD.

An bhliain dár gcionn, 313 AD, tugadh cead do na Críostaithe a gcreideamh a chleachtadh san Impireacht Rómhánach.

Chuir Constaintín An Chéad Comhdháil Nicea ar bhun sa bhliain 325 AD, rud a raibh tionchar ollmhór aige ar fhorbairt na Críostaíochta. Mar sin, bhunaigh sé Féile na Nollag, dar le Seán Ua Cearnaigh^[2].

Riarachán

Sa Róimh

Ba é Constaintín a chuir i gcrích an Bhaisleac Nova^[3] sa Róimh tar éis na bliana 313 AD.^[4]

Thóg an tImpire Constaintín Baisleac Naomh Peadar i 330 A.D. ar bharr seanreilig phágánach áit a gcreidtear gur cuireadh iarsmaí an Naoimh i ndiaidh dó a bheith céasta bunoscionn.^[5]

Cathair Chonstaintín

Bhog Constaintín ardchathair na himpireachta as an Róimh go dtí an Bhiosáint. Bunaíodh an chathair sa bhliain AD 324. Tiomnaíodh í ar 11 Bealtaine 330 agus athainmníodh an chathair, Cathair Chonstaintín, in ómós don impire.

Thug Constaintín Mór bonn nua isteach, an soladas.^[6] Choinnigh an soladas an meáchan agus an t-ábhar miotail lómhair a bhí ann ó thús suas go dtí lár an 11ú céad. Dá bhrí sin, bhí a cháil amuigh agus bhí sé ar an mbonn ba thábhachtaí a bhí in úsáid do thrádáil idirnáisiúnta ar feadh cúig chéad bliain.

Bás agus Tionchar

D'éag Constaintín ar 22 Bealtaine 337 AD in Nicomedia (izmir inniu).

Tagairtí

↑ "Battle of the Milvian Bridge" (as en) (2020-05-13). Wikipedia.
↑ Feasta 58 (12), lch 11-12. Seán Ua Cearnaigh
↑ "Basilica of Maxentius" (as en) (2020-05-15). Wikipedia.
↑ "Ardteist - Léann Claisiceach" (2012). Cartlannaíodh an bunleathanach ar 2001-05-21. Dáta rochtana: 2020.
↑ "Taisí Naomh Peadar" (ga). Beo!. Dáta rochtana: 2020-05-22.
↑ BCE. "COBHSAÍOCHT PRAGHSANNA : CÉN T-ÁBHACHT ATÁ ANN DUITSE ?". Dáta rochtana: 2020.

[1] "Battle of the Milvian Bridge" (as en) (2020-05-13). Wikipedia.

[2] Feasta 58 (12), lch 11-12. Seán Ua Cearnaigh

[3] "Basilica of Maxentius" (as en) (2020-05-15). Wikipedia.

[4] "Ardteist - Léann Claisiceach" (2012). Cartlannaíodh an bunleathanach ar 2001-05-21. Dáta rochtana: 2020.

[5] "Taisí Naomh Peadar" (ga). Beo!. Dáta rochtana: 2020-05-22.

[6] BCE. "COBHSAÍOCHT PRAGHSANNA : CÉN T-ÁBHACHT ATÁ ANN DUITSE ?". Dáta rochtana: 2020.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]