Easóg

Easóg
Mustela erminea
	;
Sonraí
Tréimhse iompair	9.5 míosa
Príomhfhoinse bia	coinín
Is foinse é an tacsón seo de	mionvéir agus eirmín
Ionchas saoil	5 bliain
Tréimhse saoil is faide	12.5 bliain
Gnáthóg	caschoill agus foraois
Airde	0.2475 m
Mais	0.219 kg
Meánlíon in ál	6
Stádas caomhnaithe
	Speiceas is lú imní
UICN	29674
Tacsanomaíocht
Aicme	Mammalia
Ord	Carnivora
Fine	Mustelidae
Géineas	Mustela
Speiceas	Mustela erminea ; Linnaeus, 1758
Léarscáil de raon an tacsóin
Ceantair eindéimeacha	Alasca

Cineál ainmhí beag feoiliteach í an easóg^[1] (Mustela herminea).^[2] Ainmneacha Gaeilge eile iad eas, beainín uasal agus cailín uasal. Bíonn na heasóga le fáil sna réigiúin mheasartha, fho-Artacha agus Artacha san Eoraip, san Áise agus i Meiriceá Thuaidh. Tugadh roinnt acu go dtí an Nua-Shéalainn freisin le srianta a chur leis na coiníní a bhí ag rith damhsa ar fud na n-oileán.^[3]

Bíonn na heasóga amuigh istoíche nó le creapascal an lae. Uaireanta, d'fheicfeá ceann acu de lá freisin.^[4]

Maraíonn an easóg feithidí, coiníní, creimirí cosúil le luchóga agus francaigh, éanacha, agus uaireanta, éisc.^[2] Tá an easóg in ann ainmhithe is mó ná í féin a mharú. Nuair is féidir léi níos mó ainmhithe a mharú ná a ithe, cuireann sí an farasbarr acu i dtaisce le haghaidh na coise tinne.

Tugann an easóg an-aire dá chríoch féin, agus í ag cur ruaigeadh ar na heasóga eile den ghnéas chéanna a chastar uirthi taobh istigh dá raon. Bíonn níos mó ná aon phluais aici taobh istigh dá raon, agus is minic a bhaineann sí úsáid as pluaiseanna na n-ainmhithe a mharaíonn sí. Cé go bhfuil an easóg chomh beag is atá, tá an baineannach an-fhada ag iompar clainne, mar atá, aon mhí déag. Luíonn sé le réasún nach féidir leis an easóg ach aon ál amháin a bhreith in aghaidh na bliana.^[5]

Bíonn an easóg donn, ach i dtíortha ina mbíonn sé ag síobadh sneachta sa gheimhreadh, iompaíonn an easóg bán le nach n-aithneofaí thar an sneachta í.^[6]

Tagairtí

↑ ““Mustela erminea” | téarma.ie”. Téarma.ie: An Bunachar Náisiúnta Téarmaíochta don Ghaeilge. An Coiste Téarmaíochta. Dáta rochtana: 2023-06-26.
↑ ^2.0 ^2.1 Harris, Stephen, 1950- Yalden, D. W. (Yalden, Derek William), 1940- (2008). "Mammals of the British isles : handbook". The Mammal Society. OCLC 489547862.
↑ King, C. M. (Carolyn M.) (1984). "Immigrant killers : introduced predators and the conservation of birds in New Zealand". Oxford University Press. OCLC 12628226.
↑ "Stoat and weasel" (en). NatureScot. Dáta rochtana: 2022-10-20.
↑ King, C. M. (Carolyn M.) (2007). "The natural history of weasels and stoats : ecology, behavior, and management". Oxford University Press. OCLC 62089933.
↑ V. G. Geptner; A. A. Nasimovich, A. G. Bannikov, Robert S. Hoffmann (1989-<c2002>). "Mammals of the Soviet Union". Leiden: Brill. OCLC 17953816.

[Tearma-1] ““Mustela erminea” | téarma.ie”. Téarma.ie: An Bunachar Náisiúnta Téarmaíochta don Ghaeilge. An Coiste Téarmaíochta. Dáta rochtana: 2023-06-26.

[:0-2] 2.0 ^2.1 Harris, Stephen, 1950- Yalden, D. W. (Yalden, Derek William), 1940- (2008). "Mammals of the British isles : handbook". The Mammal Society. OCLC 489547862.

[3] King, C. M. (Carolyn M.) (1984). "Immigrant killers : introduced predators and the conservation of birds in New Zealand". Oxford University Press. OCLC 12628226.

[4] "Stoat and weasel" (en). NatureScot. Dáta rochtana: 2022-10-20.

[5] King, C. M. (Carolyn M.) (2007). "The natural history of weasels and stoats : ecology, behavior, and management". Oxford University Press. OCLC 62089933.

[6] V. G. Geptner; A. A. Nasimovich, A. G. Bannikov, Robert S. Hoffmann (1989-<c2002>). "Mammals of the Soviet Union". Leiden: Brill. OCLC 17953816.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]