Eochaid mac Muiredaig Muinderg

rí Éireannach

Rí na nUladh ba ea Eochaidh mac Muireadaigh (Sean-Ghaeilge Eochaid mac Muiredaig) den Dál Fiatach. Muiredach Muinderg ab ea athair.[1][2][3]

Infotaula de personaEochaid mac Muiredaig Muinderg
Beathaisnéis
Bás509
Gníomhaíocht
Gairm Cuir in eagar ar Wikidata
Teaghlach
TeaghlachDál Fiatach Cuir in eagar ar Wikidata
PáisteDomangart Cuir in eagar ar Wikidata
AthairMuiredach Muinderg
SiblínCairell mac Muiredaig Muinderg

Tugtar bliain a bháis mar 509 sna hAnnála Tiarnaigh.[4] Tugtar dó sna hannála úd réimse 20 bliain, 489–509. De réir an Leabhair Laighnigh, bhí réimse 22 bliain aige, agus 23 bhliain de réir na Sioncronachtaí Laud.

I ndiaidh léirscrios Eamhain Mhacha, tar éis na bliana 450, tháinig an Dál Fiatach i gceannas ar athbheochan na nUlad, agus a athair Muireadach ar an chéad rí stairiúil.[5] Is amhlaidh go raibh an ríchathaoir i nOchtar Cuillche, Collon, taobh ó dheas de Bhaile Átha Fhirdhia, Contae Lú. Deirtear gur roinn a shleachta a n-oidhreacht anseo sa luath-6ú haois.[6] Sa bhliain 496/498, faightear sna hannála an ruathair déanta ar Dhún Leathglaise (Dún Pádraig, Contae an Dúin), arbh fhéidir bheith ina fhianaise de theacht i gceannas an Dáil Fhiataigh.[7]

Tá scéal ann sa Bheatha Trípháirteach Naoimh Phádraig gur chuir Naomh Pádraig mallacht ar mhuintir a dhearthár, Eochaidh, agus gur thug sé a bheannacht ar mhuintir Chairill, óir gur thug Eochaidh ord go mbáitear beirt mhaighdean arbh mhaith leo freastal ar Dhia. Chaith bean chéile Eochada í féin agus í torrach os comhair Pádraig, agus baisteadh í chun a mac sa bhroinn a shábháil ar an mallacht.[8] Is fíor gur ghlac muintir Chairill an ríogacht chucu féin.

Foinsí cuir in eagar

  • CELT
  • Byrne, Francis John (2001), Irish Kings and High-Kings, Baile Átha Cliath: Four Courts Press, ISBN 978-1-85182-196-9
  • Charles-Edwards, T. M. (2000), Early Christian Ireland, Cambridge: Cambridge University Press, ISBN 0-521-36395-0
  • Dáibhí Ó Cróinín (2005), A New History of Ireland, Imleabhar 1, Oxford: Oxford University Press
  • Gearoid Mac Niocaill (1972), Ireland before the Vikings, Baile Átha Cliath: Gill and Macmillan

Naisc sheachtracha cuir in eagar

Tagairtí cuir in eagar

  1. Byrne, Tábla 6
  2. Charles-Edwards, Aguisín XXI
  3. Mac Niocaill, lch. 74
  4. Annála Tiarnaigh, AT 509.3
  5. Mac Niocaill, lch. 73
  6. Ó Cróinín, lch. 219
  7. Ó Cróinín, lch. 214
  8. The Most Ancient Lives of Saint Patrick, eagraithe ag James O'Leary