Katrín Jakobsdóttir

Príomh-aire na Fhionlainn

Polaiteoir Íoslannach is ea Katrín Jakobsdóttir a rugadh ar 1 Feabhra 1976 agus a bhí ina phríomh-aire ar an Íoslainn ó 2017 agus ina ball den Alþingi do thoghlach Réicivík Thuaidh ó 2007 i leith.

Infotaula de personaKatrín Jakobsdóttir

(2015) Cuir in eagar ar Wikidata
Beathaisnéis
Breith1 Feabhra 1976
48 bliana d'aois
Réicivíc, An Íoslainn Cuir in eagar ar Wikidata
Feisire de Pharlaimint 2021 – na hÍoslainne
25 Meán Fómhair 2021 –
Téarma parlaiminte: Alþingi 2021– (en) Aistrigh

Toghcheantar: Réicivíc Thuaidh

28 Príomh-Aire na hÍoslainne
30 Samhain 2017 – 9 Aibreán 2024
← Bjarni BenediktssonBjarni Benediktsson →
Feisire de Pharlaimint na hÍoslainne 2017–2021
28 Deireadh Fómhair 2017 –
Téarma parlaiminte: Alþingi 2017–2021 (en) Aistrigh

Toghcheantar: Réicivíc Thuaidh

Ionadaí do Thionól Parlaiminteach Chomhairle na hEorpa
Ina hionadaí do: an Íoslainn

26 Eanáir 2017 – 21 Eanáir 2018
Feisire de Pharlaimint na hÍoslainne 2016-2017
29 Deireadh Fómhair 2016 –
Téarma parlaiminte: Alþingi 2016–2017 (en) Aistrigh

Toghcheantar: Réicivíc Thuaidh

Feisire de Pharlaimint na hÍoslainne 2013-2016
27 Aibreán 2013 – 29 Deireadh Fómhair 2016
Téarma parlaiminte: Alþingi 2013–2016 (en) Aistrigh

Toghcheantar: Réicivíc Thuaidh

Aire Oideachais, Eolaíochta agus Cultúir
1 Deireadh Fómhair 2009 – 23 Bealtaine 2013
← luach ar iarraidh – Illugi Gunnarsson →
An tAire um Chomhar Nordach
12 Bealtaine 2009 – 23 Bealtaine 2013
← Kolbrún HalldórsdóttirEygló Harðardóttir →
Feisire de Pharlaimint na hÍoslainne 2009-2013
25 Aibreán 2009 – 27 Aibreán 2013
Téarma parlaiminte: Alþingi 2009-2013 (en) Aistrigh

Toghcheantar: Réicivíc Thuaidh

Aire Oideachais
1 Feabhra 2009 – 30 Meán Fómhair 2009
← Þorgerður Katrín GunnarsdóttirDeireadh an phoist →
Feisire de Pharlaimint na hÍoslainne 2007-2009
12 Bealtaine 2007 – 25 Aibreán 2009
Téarma parlaiminte: Alþingi 2007-2009 (en) Aistrigh

Toghcheantar: Réicivíc Thuaidh

Faisnéis phearsanta
Scoil a d'fhreastail sé/síOllscoil na hÍoslainne - litríocht na hÍoslainne (–2004)
Ollscoil na hÍoslainne - an Fhraincis, an Íoslainnis (–1999) Cuir in eagar ar Wikidata
Gníomhaíocht
Gairmpolaiteoir, gníomhaí timpeallachta Cuir in eagar ar Wikidata
FostóirOllscoil Réicivíce
Ollscoil na hÍoslainne Cuir in eagar ar Wikidata
Ball de pháirtí polaitíochtaGluaiseacht na nGlasach/na hEite Clé Cuir in eagar ar Wikidata
TeangachaAn Íoslainnis
Buntuarastal242,619 $
Teaghlach
MáthairSigny Thoroddsen
SiblínÁrmann Jakobsson agus Sverrir Jakobsson

IMDB: nm1822897 Facebook: 241503652726 Twitter: katrinjak Cuir in eagar ar Wikidata

Is céimí de chuid Ollscoil na hÍoslainne í, agus bhí sí ina leaschathaoirleach ar an nGluaiseacht Chlé – Iarrthóir Glas (Íoslainnis: Vinstrihreyfingin – grænt framboð), sa bhliain 2003, agus tá sí ina cathaoirleach uirthi ó 2013 i leith. Bhí Katrín ina haire oideachais, eolaíochta agus cultúir san Íoslainn, agus ina haire ar an gcomhar Nordach ó 2 Feabhra 2009 go 23 Bealtaine 2013. Is í an dara príomh-aire baineann ar an Íoslainn í, tar éis Jóhanna Sigurðardóttir. An 19 Feabhra 2020, ainmníodh í mar Chathaoirleach ar Chomhairle na mBan-Cheannairí Domhanda.[1]

Rugadh Katrín i Réicivík, agus bhain sí céim bhaitsiléara amach in Ollscoil na hÍoslainne i 1999, le mórchéim san Íoslainnis agus san Fhraincis mar mhionábhar aici.[2]

Ina dhiaidh sin chuaigh sí ar aghaidh chun céim Mháistreachta sna hEalaíona i litríocht na hÍoslainne in Ollscoil na hÍoslainne in 2004, le haghaidh tráchtais ar shaothar an scríbhneora coireachta Íoslannaigh Arnaldur Indriðason .

Gairmréim neamhpholaitiúil

cuir in eagar

D’oibrigh Katrín go páirtaimseartha mar chomhairleoir teanga sa gníomhaireacht nuachta ag RÚV an chraoltóra phoiblí ó 1999 go 2003. Ina dhiaidh sin d'oibrigh sí do na meáin chraolta, agus scríobh sí do na meáin chlóite éagsúla ó 2004 go 2006, chomh maith le bheith ina teagascóir i bhfoghlaim ar feadh an tsaoil agus fóillíochta i Scoil Mhímir ó 2004 go 2007. Rinne sí obair eagarthóireachta don chomhlacht foilsitheoireachta Edda agus don iris JPV ó 2005 go 2006, agus bhí sí ina léachtóir in Ollscoil na hÍoslainne, Ollscoil Reicjavík, agus Menntaskólinn í Reykjavík ó 2006 go 2007.[3]

Gairmréim pholaitiúil

cuir in eagar

Ceapadh Katrín ina leaschathaoirleach ar an nGluaiseacht Clé-Ghlas in 2003, agus tá sí ina cathaoirleach uirthi ó 2013.[4]

Tá sí ina ball den Althing do thoghcheantar Reykjavík Thuaidh ó 2007.

Bhí Katrín ina aire oideachais, eolaíochta agus cultúir san Íoslainn, agus ina haire ar an gcomhar Nordach ó 2 Feabhra 2009 go 23 Bealtaine 2013.

Príomh-Aire (2017–i láthair)

cuir in eagar
 
Buaileann Katrín le Rúnaí Stáit SAM Antony J. Blinken i Réicivík i mBealtaine 2021
 
Katrín le Príomhaire na Fionlainne Sanna Marin ag Kesäranta i Heilsincí i mí Aibreáin 2022

Sular ceapadh í mar Phríomh-Aire, bhí Katrín ina cathaoirleach ar an nGluaiseacht Chlé-Ghlas .[5] I ndiaidh thoghchán parlaiminte na hÍoslainne 2017, chuir an tUachtarán Guðni Th. de chúram uirthi comhrialtas rialaithe a bhunú ar a mbeadh an Ghluaiseacht Chlé-Ghlas, an Páirtí Forásach, an Comhaontas Sóisialta Daonlathach, agus Píratar.[6] Thosaigh cainteanna comhrialtas idir na ceithre pháirtí go foirmiúil ar 3 Samhain 2017,[7] ach níor éirigh leo mar gheall ar imní an Pháirtí Fhorásaigh go mbeadh tromlach ró-tanaí ag a comhrialtas.[8] Mar thoradh air sin, rinne Katrín iarracht bheith i gceannas ar comhrialtas trí pháirtí leis an bPáirtí Neamhspleáchais agus leis an bPáirtí Forásach. Tar éis na cainteanna comhrialtais a thabhairt chun críche, thug an tUachtarán Guðni sainordú foirmiúil di chun an rialtas a threorú, a cuireadh isteach an 30 Samhain.[9][10] Is í an dara bean í a chaith seal mar Phríomh-Aire na hÍoslainne.

De réir na n-eolaithe polaitiúla, leagann rialtas Katrín béim ar ghnáthcheisteanna eacnamaíocha agus sóisialta (m. sh., tacaíocht do na réigiúin agus do na príomhthionscail) agus iad i gcoinne lánpháirtiú na hEorpa. In ainneoin gur comhrialtas é den Chlé-Greens sóisialach, an lárionad (Páirtí Forásach), agus an eite dheis (Páirtí na Saoirse), bhí an comhrialtas seasmhach le linn 2018 In ainneoin gur chomhrialtas de chuid na heite clé-sóisialach, na heite deise (an Páirtí Forásach), agus na heite deise (an Páirtí Neamhspleáchais), bhí an comhrialtas seasmhach ar fud 2018.In ainneoin a bheith ina chomhrialtas ar an eite chlé (an Ghluaiseacht Chlé-Ghlas), ar an lár (an Páirtí Forásach), agus ar an eite dheis (an Páirtí Neamhspleáchais), bhí an comhrialtas cobhsaí ar feadh 2018.[11]

Mar cheannaire an rialtais, rinne Katrín cánacha níos forásaí, rinne infheistíocht i dtithíocht shóisialta, saoire thuismitheora sínte, agus laghdaigh éagothroime pá inscne. Bhí uirthi lamháltais a thabhairt dá páirtnéirí den eite dheis chun a comhrialtas a choinneáil, ar amhail gan páirc náisiúnta a chur ar bun i lár na tíre.[12]

hlasI mí Mheán Fómhair 2021, beagnach ceithre bliana tar éis a hinsealbhaithe, tá an-tóir ar Katrín i gcónaí, agus fágtar íomhá ionracais agus dáiríreachta ina diaidh. Tá an dea-bhainistíocht a rinne sí ar an bpaindéim COVID-19 le moladh, agus tá ceann de na taifid sláinte is fearr san Eoraip ag an tír, le 33 duine tar éis bháis.[13]

I dtoghcháin pharlaiminteacha 2021, theip ar pháirtí an Phríomh-Aire, Gluaiseacht Chlé-Ghlas, a chaill trí cinn dá 11 shuíochán sa Pharlaimint. Mar sin féin, choinnigh an comhrialtas a thromlach, agus cuireadh tús le hidirbheartaíocht idir na páirtithe chun a gcomhaontú a athnuachan. Thug pobalbhreitheanna a rinneadh sna laethanta i ndiaidh an toghcháin le fios go raibh tromlach mór na nÍosánach ag iarraidh go bhfanfadh Katrín Jakobsdóttir sa rialtas.

Seasaimh pholaitiúla

cuir in eagar

Tá Katrín i gcoinne bhallraíocht na hÍoslainne i NATO, ach mar chuid den chomhréiteach idir na Clé-Greens agus a gcomhpháirtithe comhrialtas, níl sé ar intinn ag an rialtas tarraingt siar ó NATO nó reifreann a reáchtáil ar bhallraíocht NATO.[14] Cuireann Katrín i gcoinne na hÍoslainne dul isteach san Aontas Eorpach (AE) freisin.[15][16] Níl sé i gceist ag an gcomhrialtas reifreann a reáchtáil maidir le caibidlíocht aontachais na hÍoslainne leis an AE a thosú arís.[15] [16]

Saol pearsanta

cuir in eagar

Tá Katrín pósta ar Gunnar Sigvaldason, agus máthair triúr mac (a rugadh 2005, 2007, agus 2011).[17]

Tagann sí ó theaghlach a bhfuil go leor daoine mór le rá tagtha chun cinn iontu i bpolaitíocht na hÍoslainne agus sa saol acadúil agus sa litríocht. Is deirfiúr níos óige í leis na deartháireacha Ármann Jakobsson agus Sverrir Jakobsson, atá beirt ina nOllúna sna Daonnachtaí in Ollscoil na hÍoslainne. Is gariníon í Katrín don pholaiteoir agus don bhreitheamh Skúli Thoroddsen agus don fhile Theodóra Thoroddsen, agus gariníon leis an innealtóir agus Feisire Parlaiminte Sigurður S. Thoroddsen. Is é an file Dagur Sigurðarson a huncail mháthartha..

Comhar idirnáisiúnta

cuir in eagar
 
Cruinniú le Céad-Aire na hAlban Nicola Sturgeon ag Taigh Bhòid i nDún Éideann, 2019

Bhí Katrín ina ball de na coistí seo a leanas:

  • Toscaireacht ón Íoslainn chuig Tionól Parlaiminteach Chomhairle na hEorpa (ó 2017)
  • Toscaireacht ón Íoslainn chuig Coistí Parlaiminteacha CSTE agus LEE (2014–2016)
  • Comhchoiste Parlaiminteach AE agus an Íoslainn (Leas-Chathaoirleach 2014-2016)
  • Toscaireacht ón Íoslainn chuig an gComhairle Nordach Thiar (2013–2014)
  1. Her Excellency, Katrín Jakobsdóttir, Prime Minister of Iceland Appointed Chair of the Council of Women World Leaders” (en). Council of Women World Leaders (19 Feabhra 2020). Dáta rochtana: 3 Márta 2020.
  2. Brandsma. “Education is Our Best Investment”. Stúdentablaðið. University of Iceland. Dáta rochtana: 15 September 2021.
  3. [Katrín Jakobsdóttir
  4. . Katrín Jakobsdóttir
  5. Martyn-Hemphill (30 November 2017). "An Environmentalist Is Iceland's New Prime Minister" (en-US). The New York Times. Dáta rochtana: 20 July 2019.
  6. "Katrín komin með umboðið". Morgunblaðið (2 November 2017). Dáta rochtana: 2 November 2017.
  7. Sigurður Bogi Sævarsson (3 November 2017). "Málefnunum skipt í tvennt". Morgunblaðið. Dáta rochtana: 3 November 2017.
  8. "Iceland's leftist parties fail to form government". Yahoo/AFP (6 November 2017). Dáta rochtana: 13 November 2017.
  9. "Iceland's Left-Green leader Jakobsdóttir becomes new PM". BBC News (30 November 2017). Dáta rochtana: 30 November 2017.
  10. Jón Pétur Jónsson (28 November 2017). "Katrín fær stjórnarmyndunarumboðið" (is). Morgunblaðið. Dáta rochtana: 28 November 2017.
  11. Hardarson (2019). "Iceland: Political Developments and Data in 2018" (as en). European Journal of Political Research Political Data Yearbook 58: 132–135. doi:10.1111/2047-8852.12267. ISSN 2047-8852. 
  12. "Législatives en Islande: plus de 47 % de femmes parmi les nouveaux élus" (fr). Le Monde (26 September 2021). Dáta rochtana: 3 November 2021.
  13. "L'Islande aux urnes avec un casse-tête politique en vue" (fr). Ouest-France (23 September 2021). Dáta rochtana: 3 November 2021.
  14. "Iceland PM: Equality requires clear policy" (en). BBC News. Dáta rochtana: 7 May 2019.
  15. 15.0 15.1 Þjóðaratkvæðagreiðsla um Evrópusambandsaðild ekki forgangsmál hjá Vinstri grænum” (is). Vísir. Dáta rochtana: 7 May 2019.
  16. 16.0 16.1 Össur segir kjósendur VG vilja í ESB” (is). mbl.is. Dáta rochtana: 7 May 2019.
  17. Katrín Jakobsdóttir” (is). Alþingi. Dáta rochtana: 9 December 2017."Katrín Jakobsdóttir". Alþingi (in Icelandic). Retrieved 9 December 2017.

Naisc sheachtracha

cuir in eagar