Leibhéal trófach

Is éard is leibhéal trófach orgánaigh ná an suíomh atá aige i mbiashlabhra. Liosta plandaí agus ainmhithe is ea biashlabhra, san ord a n-itheann siad a chéile. Is ionann leibhéal trófach orgánaigh agus líon na gcéimeanna atá ann ó thús an tslabhra. Tosaíonn bia-eangach ag leibhéal trófach 1, le táirgeoirí príomhúla cosúil le plandaí, agus is féidir léi bogadh go dtí luibhiteoirí ag leibhéal 2, feoiliteoirí ag leibhéal 3 nó níos airde, agus is gnách go gcríochnaíonn siad le forchcreachadóirí ag leibhéal 4 nó 5.bogadh go luibhiteoirí ar leibhéal 2, feoiliteoirí ar leibhéal 3 nó níos airde, agus go hiondúil críochnaíonn siad le forchreachadóirí ag leibhéal 4 nó 5. Féadfaidh an chonair feadh an tslabhra ceachtar den dá cheann a dhéanamh; sreabhadh aontreo, nó bia-"eangach". Cruthaíonn pobail éiceolaíocha a bhfuil bithéagsúlacht níos airde acu conairí trófacha níos casta.

Tagann an focal trófach ón nGréigis τροφή (trophē) a thagraíonn do bhia nó do chothú. ^[1]

Stair

D'fhorbair Raymond Lindeman (1942) an coincheap de leibhéal thrófaigh, bunaithe ar théarmaíocht Lúnasa Thienemann (1926): "táirgeoirí", "tomhaltóirí", agus "laghdaitheoirí" (mionathraithe go "dianscaoilteoirí" ag Lindeman). ^[2]^[3]

Forbhreathnú

Catagóirí tomhaltóirí bunaithe ar ábhar a itear (plandaí: tá dathanna glasa beo, tá dathanna donna marbh; ainmhithe: tá dathanna dearga beo, tá dathanna corcra marbh; nó cáithníneach: dathanna liatha) agus straitéis chothaithe (cnuasaitheoir: scáil níos éadroime de gach dath; mianadóir: scáil níos dorcha de gach dath)

Is iad na trí bhealach bhunúsacha a bhfaigheann orgánaigh bia ná mar tháirgeoirí, mar thomhaltóirí agus mar dhianscaoilteoirí.

Is plandaí nó algaí iad táirgeoirí ( útrófaigh ) de ghnáth . Ní itheann plandaí agus algaí orgánaigh eile de ghnáth, ach tarraingíonn siad cothaithigh as an ithir nó as an aigéan agus déanann siad a gcuid bia féin ag baint úsáide as fótaisintéis . Ar an gcúis seo, tugtar táirgeoirí príomhúla orthu. Ar an mbealach seo, is fuinneamh ón ngrian a thugann cumhacht do bhun an bhiashlabhra de ghnáth. ^[4] Tarlaíonn eisceacht in éiceachórais hidrothermal domhainfharraige, áit nach bhfuil solas na gréine ann. Anseo déanann táirgeoirí príomhúla bia trí phróiseas ar a dtugtar ceimishintéis. ^[5]
Is speicis iad tomhaltóirí ( heitreatrófaigh ) nach féidir leo a mbia féin a tháirgeadh agus nach mór dóibh orgánaigh eile a ithe. Tugtar luibhiteoirí ar ainmhithe a itheann táirgeoirí príomhúla (cosúil le plandaí). Tugtar feoiliteoirí ar ainmhithe a itheann ainmhithe eile, agus tugtar uiliteoirí ar ainmhithe a itheann plandaí agus ainmhithe eile.
Briseann dianscaoilteoirí (drámhóirí ) síos ábhar plandaí agus ainmhithe marbha agus fuíollábhair déanann siad é a dhramhaíl agus scaoileann siad arís é mar fhuinneamh agus mar chothaithigh isteach san éiceachóras le haghaidh athchúrsála. Cothaíonn dianscaoilteoirí, mar bhaictéir agus fungais (muisiriúin), dramhaíl agus ábhar marbh, á thiontú go ceimiceáin neamhorgánacha is féidir a athchúrsáil mar chothaithigh mhianracha sa chaoi gur féidir plandaí úsáid a bhaint astu arís.

Is féidir leibhéil thrófacha a léiriú le huimhreacha, ag tosú ag leibhéal 1 le plandaí. Déantar leibhéil thrófacha eile a uimhriú ina dhiaidh sin de réir cé chomh fada agus atá an t-orgánach feadh an bhiashlabhra.

Tagairtí

↑ Merriam-Webster Dictionary https://www.merriam-webster.com/dictionary/trophic. Aisghafa 2017-04-16 – via www.merriam-webster.com. {{cite encyclopedia}}: Missing or empty |title= (cabhair); Unknown parameter |teideal= ignored (cabhair)
↑ Lindeman, R.L. (1942). "The trophic-dynamic aspect of ecology". Ecology 23 (4): 399–418. doi:10.2307/1930126. JSTOR 1930126. Curtha i gcartlann 2017-03-29 ar an Wayback Machine
↑ Heinemann, A. (1926). "Der Nahrungskreislauf im Wasser". Verh. Deutsch. Zool. Ges. 31: 29–79. "Also available in" . Zool. Anz. Suppl. 2: 29–79.
↑ Butz (2004). "Science of Earth Systems" (illustrated, reprint ed.). Delmar Learning. ISBN 978-0-7668-3391-3.
↑ van Dover, Cindy (2000). "The Ecology of Deep-sea Hydrothermal Vents". Princeton University Press. ISBN 978-0-691-04929-8.– tríd Google Books

[1] Merriam-Webster Dictionary https://www.merriam-webster.com/dictionary/trophic. Aisghafa 2017-04-16 – via www.merriam-webster.com. {{cite encyclopedia}}: Missing or empty |title= (cabhair); Unknown parameter |teideal= ignored (cabhair)

[2] Lindeman, R.L. (1942). "The trophic-dynamic aspect of ecology". Ecology 23 (4): 399–418. doi:10.2307/1930126. JSTOR 1930126. Curtha i gcartlann 2017-03-29 ar an Wayback Machine

[3] Heinemann, A. (1926). "Der Nahrungskreislauf im Wasser". Verh. Deutsch. Zool. Ges. 31: 29–79. "Also available in" . Zool. Anz. Suppl. 2: 29–79.

[4] Butz (2004). "Science of Earth Systems" (illustrated, reprint ed.). Delmar Learning. ISBN 978-0-7668-3391-3.

[5] van Dover, Cindy (2000). "The Ecology of Deep-sea Hydrothermal Vents". Princeton University Press. ISBN 978-0-691-04929-8.– tríd Google Books

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]