Liosta de na monarcaí Francacha
Rialaigh monarcaí de Ríocht na Fraince agus a réamhtheachtaithe (agus na monarcaí comharbacha) ó bhunaíodh Ríocht na bhFranc sa bhliain 486 le roinnt cur isteach, go dtí gur thit Dara Impireacht na Fraince sa bhliain 1870,
Uaireanta, curtha san áireamh mar 'Ríthe na Fraince'[1] tá ríthe na bhFranc den ríshliocht Meirvínseach, a rialaigh ó 486 go dtí 751, agus ríshliocht na gCairilínseach, a rialaigh go dtí 987 (le roinnt cur isteach).
I mí Lúnasa 843 roinn Conradh Verdun flaitheas na bhFranc i dtrí ríocht, ceann mhair ar feadh tamall gearr; d'eascair, as an an dá cheann eile, an Fhraince agus, sa deireadh thiar, an Ghearmáin. Faoin am seo, bhí teangacha agus cultúr difriúil ag cuid thoir agus thiar na talún. Dá réir sin tosaíonn an liosta monarcaí seo sa bhliain 843, toisc gurb é seo an dáta is luaithe ar féidir a rá go raibh ann den Fhrainc. Maidir le ríthe na bhFranc roimhe seo, féach Liosta de ríthe na bhFranc.
Áiríodh Ríshliocht Chapet, sé sin le rá, sliocht Hugues Capet ar thaobh a athar de, mar na céad rialtóirí a ghlac an teideal 'Rí na Fraince', den chéad uair le Philippe II Auguste (r. 1180–1223).
Rialaigh na Capetigh go leanúnach ó 987 go 1792 agus arís ó 1814 go 1848. Tugtar, de ghnáth, na hainmneacha sainiúla de Valois (go dtí 1589) agus Búrbón (go dtí 1848) ar chraobhacha an ríshleachta.
Le linn na tréimhse gearr, nuair a bhí Bunreacht na Fraince de 1791 i bhfeidhm (1791–92) agus tar éis Réabhlóid na Fraince (1830), baineadh úsáid as teideal nó stíl "Rí na Fraince" in ionad "Rí na Fraince (agus Navarre)". Nuálaíocht bhunreachtúil a bhí ann ar a dtugtar monarcacht mhóréilimh, a cheangail teideal an monarc le muintir na Fraince seachas le seilbh chríoch na Fraince.[2]
Rialaigh an ríshliocht Bhúrbóin, mar "Impirí na Fraince" sa Fhrainc sa 19ú haois idir 1804 agus 1814, arís i 1815, agus idir 1852 agus 1870.
Teidil
cuir in eagarImpireacht na bhFranc
cuir in eagarRíshliocht na Meirvínseach (509-751)
cuir in eagarPortráid | Ainm | Rí ó | Rí go dtí | Dáta báis | Gaol leis an réamhtheachtaí / na réamhtheachtaithe | Teideal |
---|---|---|---|---|---|---|
Chlodovechus I |
509 | 511 | Fuair sé bás nadúrtha ag 45 bliain d'aois. Curtha in Abbaye-Sainte-Geneviève go dtí an 18ú haois. Athraíodh na taisí go dtí an Basilique royale de Saint-Denisd. | *Mac Childericuis I | Rí na bhFranc (Roi des Francs) | |
Tar éis do Chlodovechus bás a fháil, roinneadh a ríocht i measc a cheithre mhac, a chuaigh chun chónaithe i gcathracha éagsúla. D'athraigh líon agus méid na gcodanna den ríocht le himeacht ama. D'éirigh, faoi dheireadh, le Chlotarius I, an mac ab óige, an ríocht a athaontú. | ||||||
Rinneadh rí na bhFranc de Theudoricus, an mac ba shine de Chlodovechus ag Reims. Chríochnaigh a phórlíne i 555, agus ina dhiaidh chuaigh a chuid tailte le huacht chuig a dheartháir ab óige Clotaire. | ||||||
Theudoricus I (Thierry) |
511 | 533 nó 534 | Cailleadh é i gceann a 48 bliain. | An mac ba shine de Chlóvas I | Rí na bhFranc (Roi des Francs) at Reims | |
Theudebertus I (Thibert) |
533 nó 534 | 547 nó 548 | Maraíodh é i dtaisme sheilge, i gceann a 47 bliain. | Mac Theuderich I | Rí na bhFranc (Roi des Francs) at Reims | |
Theudoaldus; (Thibaut) |
547 nó 48 | 555 | Cailleadh é i gceann a 20 bliain. | Mac Theudebert I | Rí na bhFranc (Roi des Francs) at Reims | |
Chlodomerius, dara mhac Chlodovechus, rinneadh rí d'Orléans de. Dúnmharaíodh a gchlann mhac, agus níorbh fhada ina dhiaidh sin gur bhfuair sé féin bás; roinneadh a ríocht idir a bheirt deartháir is óige, Childebertus I agus Chlothar. | ||||||
Chlodomerius I (Chlodomir) |
511 | 25 June 524 | Maraíodh é i gcath Vézeronce, i gceann a 29 bliain. | Dara mhac (marthanach) Chlovis I | Rí na bhFranc (Roi des Francs) at Orléans | |
Childebertus, tríú mhac Chlodovechus, rinneadh rí de i bPáras. Fuair sé bás sa bhliain 558, agus tugadh a chríocha dá dheartháir is óige Chlothar. | ||||||
Childebertus I |
511 | 13 December 558 | Fuair sé bás in aois a 62 bliain. Cuireadh é ag Abbaye de Saint-Germain-des-Présat Abbey of Saint-Germain-des-Prés. | Teimpléad:*Third (surviving) son of Clovis I | Rí na bhFranc (Roi des Francs) at Paris | |
Chlotarius, ab ea an ceathrú mac is óige de Chlodovechus, ina rí ag Soissons. Faoi 558 a fágadh tailte a chuid deartháireacha le hoidhreacht aige agus dá bhrí sin d'athaontaíodh gach ceann de chríocha na bhFranc a bhí ag a athair. | ||||||
Chlotarius I (Clotaire) |
511 | 29 November 561 | Fuair sé bás in aois a 64 bliain. Cuireadh é i Soissons. | Teimpléad:*Youngest son of Clovis I | Rí na bhFranc (Roi des Francs) ag Soissons | |
Tar éis do Chlotharius bás a fháil, roinneadh an ríocht i measc a cheithre mhac. D'athraigh codanna na ríochta le himeacht ama, agus d'éirigh trí réigiún ar leith amach as; Neustrasia (a chiallaíonn 'An talamh Thiar') (Gaeilge: An Neústair nó An Neostairia). Bhí Neustrasia dírithe ar Soisson agus ar Pháras, Austrasia (a chiallaíonn 'An talamh Thoir') (Gaeilge:An Ostair) dírithe ar Metz, agus an Bhurgúin dírithe ar Orléans. D'athaontaigh Chlotharius II, garmhac Chlotharius I, an ríocht le chéile arís. | ||||||
Charibertus I (Caribert) |
29 November 561 | 567 | Fuair sé bás in aois a 50 bliain. Cuireadh é ag Abbaye de Saint-Germain-des-Prés. | Teimpléad:*Eldest son of Chlothar I | Rí na bhFranc (Roi des Francs) at Paris | |
Guntramnus (Gontran) |
29 November 561 | 592 | Fuair sé bás in aois a 60 bliain. Cuireadh é Saint Marcellus, Chalon-sur-Saône. | Teimpléad:*Second son of Chlothar I | Rí na bhFranc (Roi des Francs) at Orléans | |
Sigibertus I |
29 November 561 | 575 | Dúnmharaíodh e ag Vitry-en-Artois, in aois a 40. | Teimpléad:*Third son of Chlothar I | Rí na bhFranc (Roi des Francs) at Metz | |
Childebertus I |
575 | 595 | Fuair sé bás in aois a 24. | Teimpléad:*Son of Sigebert I
Teimpléad:*Adopted son of Guntram |
Rí na bhFranc (Roi des Francs) King of Austrasia and (after 592) Burgundy | |
Theudebertus II (Thibert) |
595 | 612 | Dúnmharaíodh é, in aois a 26. | Teimpléad:*Older son of Childebert II | Rí na bhFranc (Roi des Francs) King of Austrasia | |
Theuderic II (Thierry) |
595 | 613 | Fuair sé bás in aois 26 bliain. | Teimpléad:*Younger son of Childebert II | Rí na bhFranc (Roi des Francs) King of Burgundy (595-613) and Austrasia (612-613) | |
Sigebertus II |
613 | 613 | Cuireadh chun báis é, in aois a 12. | Teimpléad:*Son of Theuderic II | Rí na bhFranc (Roi des Francs) King of Austrasia and Burgundy | |
[[Chilpericus
I]] |
29 November 561 | 584 | Fuair sé bás in aois a 45. Curtha ag Abbaye de Saint-Germain-des-Prés. | Teimpléad:*Youngest son of Chlothar I | Rí na bhFranc (Roi des Francs) at Soissons | |
Chlotarius II the Great, the Young (Clotaire) |
584 | 18 October 629 | Fuair sé bás in aois a 45. Curtha ag Abbaye de Saint-Germain-des-Prés. | Teimpléad:*Son of Chilperic I | Rí na bhFranc (Roi des Francs) at Soissons King of Neustria (595-639) King of Burgundy (613-629) King of Austrasia (613-623) | |
Dagobertus I | 18 October 629 | 19 January 639 | Fuair sé bás in aois a 36. Curtha ag Basilique Saint-Denis. | Teimpléad:*Son of Chlothar II | King of the Franks (Roi des Francs) | |
Chlodovechus II | c. 634 | 31 October 657 | Fuair sé bás in aois a 23. Curtha Basilique Saint-Denis. | Teimpléad:*Son of Dagobert I | Rí na Neustaire agus na Burgúine (Roi de Neustrie et de Bourgogne) | |
Chlothar III (Clotaire) |
31 October 657 | 673 | Fuair sé bás in aois a 24. Curtha ag Basilique Saint-Denis. | Teimpléad:*Son of Clovis II | Rí na Neustaire agus na Burgúine (Roi de Neustrie et de Bourgogne) King of Austrasia (661–662) | |
Childericus II (Childéric) |
673 | 675 | Fuair sé bás in aois a 22. Curtha ag Abbaye de Saint-Germain-des-Prés. | Teimpléad:*Son of Clovis II Teimpléad:*Younger brother of Chlothar III |
Rí na bhFranc (Roi des Francs) | |
Theuderic III (Thierry) |
675 | 691 | Died aged 37. | Teimpléad:*Son of Clovis II Teimpléad:*Younger brother of Childeric II |
Rí na Neustaire (Roi de Neustrie) King of the Franks (Roi des Francs) (687–691) | |
Chlodovechus IV| align="center" |691 | 695 | Died aged 13. | Teimpléad:*Son of Theuderic III | Rí na bhFranc (Roi des Francs) | ||
Childebert III the Just | 695 | 23 April 711 | Died aged 28. Buried at Church of St Stephen at Choisy-au-Bac, near Compiègne. | Teimpléad:*Son of Theuderic III Teimpléad:*Younger brother of Clovis IV |
Rí na bhFranc (Roi des Francs) | |
Dagobertus III | 23 April 711 | 715 | Died aged 14. | Teimpléad:*Son of Childebert III | Rí na bhFranc (Roi des Francs) | |
Chilperic II (Chilpéric II) |
715 | 13 February 721 | Died aged 49. Buried at Noyon. | Teimpléad:*Probably son of Childeric II | Rí na Neustaire agus na Burgúine (Roi de Neustrie et de Bourgogne) Rí na bhFranc (Roi des Francs) (719–721) | |
Theudericus IV | 721 | 737 | Died aged 25. | Teimpléad:*Son of Dagobert III | Rí na bhFranc (Roi des Francs) | |
Childericus III (Childéric) |
743 | November 751 | Died aged 37. | Mac Chilpericus II nó Theudericus IV. | Rí na bhFranc (Roi des Francs) |
Ríshliocht na gCairilínseach (751-888)
cuir in eagarPortráid | Ainm | Rí ó | Rí go dtí | Bás | Gaol leis a réamhtheachtaí / réamhtheachtaithe | Teideal | |||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Pépin Gearr | 751 | 24 Deireadh Fómhair 768 | Teimpléad:*Mac Shéarlais Martel agus Rotrude de Hesbaye, gariníon mháthar de Theuderic III | align="center" Rí na bhFranc | |||||||
Carloman I | 24 Meán Fómhair 768 | 4 Nollaig 771 | Teimpléad:*Mac Phéipin | Rí na bhFranc | |||||||
Séarlas Mór Charlemagne |
24 Meán Fómhair 768 | 28 Eanáir 814 | Teimpléad:*Son of Pepin | Rí na bhFranc Impire na Rómhánach | |||||||
Louis Cráifeach | 28 Eanáir 814 | 20 Meitheamh 840 | Teimpléad:*Mac Séarlais Mhóir | Rí na bhFranc Impire na Rómhánach | |||||||
Séarlas Maol | 20 Meitheamh 840 | 6 Deireadh Fómhair 877 | Teimpléad:*Son of Louis I | Rí na bhFranc Impire na Rómhánach (875–77) | |||||||
Louis II the Stammerer | 6 October 877 | 10 April 879 | Teimpléad:*Son of Charles II | Rí na bhFranc |- | Louis III | 10 Aibreán 879 | 5 Lúnasa 882 | Teimpléad:*Son of Louis II | Rí na bhFranc | ||
Carloman II | 5 Línasa 882 | 6 Nollaig 884 | Teimpléad:*Son of Louis II | Rí na bhFranc | |||||||
Séarlas Ramhar | 20 Bealtaine 885 | 13 Eanáir 888 | Teimpléad:*Son of Louis the German Teimpléad:*Cousin of Louis II and Carloman II Teimpléad:*Grandson of Louis I |
Rí na bhFranc Impire na Rómhánach (881–87) |
Ríshliocht na Roibeárdaigh (888-898)
cuir in eagar.[5]
Portráid | Ainm | Rí ó | Rí go dtí go | Caidreamh le a réamhtheachtaí(s) | Title |
---|---|---|---|---|---|
Odo de Páras (Eudes) |
29 feabhra 888 | 1 eanáir 898 | Teimpléad:*Mac Robert Láidir (Robertians) Teimpléad:*Tofa rí i gcoinne Charles óg III. |
Rí na Bhfranc (Roi des Franc) |
Ríshliocht na gCairilínseach (898-922)
cuir in eagarPortráid | Ainm | Rí ó | Rí go dtí go | Caidreamh le a réamhtheachtaí(s) | Teideal|- | Charles III an Simplí | 28 eanáir 898 | 30 meitheamh 922 | Teimpléad:*Iarbháis mac Louis II Teimpléad:*Níos óige leath-deartháir Louis III agus Carloman II |
Rí na Bhfranc (Roi des Franc) |
---|
Ríshliocht na Roibeárdach (922-923)
cuir in eagarPortráid | Ainm | Rí ó | Rí go dtí go | Caidreamh le a réamhtheachtaí(s) | Teideal |
---|---|---|---|---|---|
Robert Mé | 30 meitheamh 922 | 15 meitheamh 923 | Teimpléad:*Mac Robert Láidir (Robertians) Teimpléad:*Deartháir níos óige de Odo |
Rí na Bhfranc (Roi des Franc) |
Ríshliocht na mBosonach (923-936)
cuir in eagarAn Bosonids bhí a teaghlach uasal a shliocht ó Boso an Elder, a gcuid ball, Rudolph (Raoul), toghadh é mar "Rí na Bhfranc" i 923.
Portráid | Ainm | Rí ó | Rí go dtí go | Caidreamh le a réamhtheachtaí(s) | Teideal |
---|---|---|---|---|---|
Rudolph (Raoul) |
13 iúil 923 | 14 eanáir 936 | Teimpléad:*Mac Risteard, Diúc na Burgúine (Bosonids) Teimpléad:*Mac-i-dlí de Robert mé |
Rí na Bhfranc (Roi des Franc) |
Ríshliocht na gCairilínseach (936-987)
cuir in eagarPortráid | Ainm | Rí ó | Rí go dtí go | Caidreamh le a réamhtheachtaí(s) | Teideal |
---|---|---|---|---|---|
Louis IV de Outremer | 19 meitheamh 936 | 10 meán fómhair 954 | Teimpléad:*Mac Charles III | Rí na Bhfranc (Roi des Franc) | |
Lothair | 12 samhain 954 | 2 Márta 986 | Teimpléad:*Mac Louis IV | Rí na Bhfranc (Roi des Franc) | |
Louis V | 8 meitheamh 986 | 22 Bealtaine 987 | Teimpléad:*Mac Lothair | Rí na Bhfranc (Roi des Franc) |
Ríshliocht Chapet (987-1792)
cuir in eagarRíshliocht Chapet (987-1328)
cuir in eagarPortrait | Coat of arms | Name | King from | King until | Relationship with predecessor(s) | Title |
---|---|---|---|---|---|---|
Hugh Capet | 3 July 987 | 24 October 996 | Teimpléad:*Grandson of Robert I | King of the Franks (Roi des Francs) | ||
Robert II the Pious, the Wise | 24 October 996 | 20 July 1031 | Teimpléad:*Son of Hugh Capet | King of the Franks (Roi des Francs) | ||
Henry I (Henri) |
20 July 1031 | 4 August 1060 | Teimpléad:*Son of Robert II | King of the Franks (Roi des Francs) | ||
Philip I the Amorous (Philippe) |
4 August 1060 | 29 July 1108 | Teimpléad:*Son of Henry I | King of the Franks (Roi des Francs) | ||
Louis VI the Fat | 29 July 1108 | 1 August 1137 | Teimpléad:*Son of Philip I | King of the Franks (Roi des Francs) | ||
Louis VII the Young | 1 August 1137 | 18 September 1180 | Teimpléad:*Son of Louis VI | King of the Franks (Roi des Francs) | ||
Philip II Augustus (Philippe Auguste) |
18 September 1180 | 14 July 1223 | Teimpléad:*Son of Louis VII | King of the Franks (Roi des Francs) King of France (Roi de France) | ||
Louis VIII the Lion | 14 July 1223 | 8 November 1226 | Teimpléad:*Son of Philip II Augustus | King of France (Roi de France) | ||
Louis IX the Saint (Saint Louis) |
8 November 1226 | 25 August 1270 | Teimpléad:*Son of Louis VIII | King of France (Roi de France) | ||
Philip III the Bold (Philippe) |
25 August 1270 | 5 October 1285 | Teimpléad:*Son of Louis IX | King of France (Roi de France) | ||
Philip IV the Fair, the Iron King (Philippe) |
5 October 1285 | 29 November 1314 | Teimpléad:*Son of Philip III | King of France and of Navarre (Roi de France et de Navarre) | ||
Louis X the Quarreller | 29 November 1314 | 5 June 1316 | Teimpléad:*Son of Philip IV | King of France and of Navarre (Roi de France et de Navarre) | ||
John I the Posthumous (Jean) |
15 November 1316 | 20 November 1316 | Teimpléad:*Son of Louis X | King of France and of Navarre (Roi de France et de Navarre) | ||
Philip V the Tall (Philippe) |
20 November 1316 | 3 January 1322 | Teimpléad:*Son of Philip IV Teimpléad:*Younger brother of Louis X |
King of France and of Navarre (Roi de France et de Navarre) | ||
Charles IV the Fair | 3 January 1322 | 1 February 1328 | Teimpléad:*Son of Philip IV Teimpléad:*Younger brother of Louis X and Philip V |
King of France and of Navarre (Roi de France et de Navarre) |
Ríshliocht de Valois (1328-1589)
cuir in eagarPortrait | Coat of arms | Name | King from | King until | Relationship with predecessor(s) | Title |
---|---|---|---|---|---|---|
Philip VI the Fortunate (Philippe) |
1 April 1328 | 22 August 1350 | Teimpléad:*Grandson of Philip III of France | King of France (Roi de France) | ||
John II the Good (Jean) |
22 August 1350 | 8 April 1364 | Teimpléad:*Son of Philip VI | King of France (Roi de France) | ||
Charles V the Wise | 8 April 1364 | 16 September 1380 | Teimpléad:*Son of John II | King of France (Roi de France) | ||
Charles VI the Beloved, the Mad | 16 September 1380 | 21 October 1422 | Teimpléad:*Son of Charles V | King of France (Roi de France) |
Ríshliocht Lancaster (1422-1453) (faoi dhíospóid)
cuir in eagarPortráid | Cóta de armas | Ainm | Rí ó | Rí go dtí go | Éileamh a dhéanamh | Title |
---|---|---|---|---|---|---|
Anraí VI i Sasana (Henri VI d'Angleterre) |
21 deireadh fómhair 1422 | 19 deireadh fómhair 1453 | De réir ceart a athair Henry V Sasana, a bhfuil an Conradh Troyes tháinig an t-oidhre agus an regent an Fhrainc. Ua Charles VI de an Fhrainc. | Rí na Fraince (Roi de France) |
Nótaí
cuir in eagarTagairtí
cuir in eagarLuanna
cuir in eagar- ↑ Sullivan, William. Historical causes and effects, from the fall of the Roman empire, 476, to the reformation, 1517. p. 213. Grimshaw, William. The history of France from the foundation of the monarchy to the death of Louis XVI. p. 11
- ↑ "{{{title}}}" (2006): 182. Amsterdam, Netherlands: Amsterdam University Press.
- ↑ Brown, Peter (2003). "The Rise of Western Christendom". Malden, MA, USA: Blackwell Publishing Ltd..
- ↑ Babcock, Philip (1993). "Webster's Third New International Dictionary of the English Language, Unabridged": 341. MA, USA: Merriam-Webster.
- ↑ Gwatking, H. M. (1930). "Cambridge Medieval History: Germany and the Western Empire" Volume III. London: Cambridge University Press.
- ↑ Parisse, Michael (2005). "The New Cambridge Medieval History: c. 900–c. 1024" III: 313–315. Cambridge, UK: Cambridge University Press.