Máirín Ní Rodaigh
Bean chéile an scríbhneora Éireannaigh Gaeilge Máirtín Ó Cadhain a bhí i Máirín Ní Rodaigh. Phós sí an Cadhnach i mí Feabhra 1945 agus bhí lámh is focal eatarthu ón tréimhse sular cuireadh sa champa géibhinn é. Bhásaigh sí roimhe sa bhliain 1965.
| Beathaisnéis | |
|---|---|
| Breith | An Cabhán, Éire  |
| Bás | Deireadh Fómhair 1965 |
| Teanga dhúchais | an Ghaeilge |
| Gníomhaíocht | |
| Gairm | múinteoir |
| Teangacha | An Ghaeilge agus Béarla |
| Teaghlach | |
| Céile | Máirtín Ó Cadhain (1945–1965) |
Iníon Philip Ruddy as Contae an Chabháin ba ea Máirín agus ba mhúinteoir bunscoile í i scoil lán-Ghaeilge. Bhí cónaí uirthi féin agus Máirtín in árasán ar an gCuarbhóthar Theas agus d’fhan siad in árasáin éagsúla go dtí gurbh acmhainn dóibh teach a cheannach ag 3 Gairdíní na Gréine, Dartraí, i gceantar Ráth Maonais i mBaile Átha Cliath agus ní raibh aon chlann orthu. Ba mhinic gaolta agus cairde as Conamara ag fanacht acu i gcaitheamh na mblianta agus chuirtí fearadh na fáilte rompu. Thosaigh Máirín ag múineadh i Scoil Lorcáin, gaelscoil i ndeisceart na cathrach, nuair a bunaíodh í i 1952.
Cuireadh i Reilig Chnocán Iaróm í san uaigh chéanna inar cuireadh Máirtín ina diaidh.
.jpg)
Tá crois cheilteach chomórtha a rinneadh as cipíní adhmaid i gcuimhne ar Shiobhán Ní Rodaigh (Sú) i seilbh phríobháideach. Inscríbhinn na croise ná I nDíl cuimhne Shiobhán Ní Rodaigh (Sú) a fuair bás an 12adh de Mheán Fómhair 1935 ar dheis láimh Dé go raibh sí. Máirtín Ó Cadhain a rinne agus luaitear 'An Campa Géibhinn, An Currach' leis.
Tábhacht Mháirín i gcomhthéacs Litríocht Uí Chadhain
cuir in eagarIna theannta sin, tarraingítear a bhean chéile, Máirín Ní Rodaigh - ceirtleith a anama, i bhfriotal Uí Chadhain féin - anuas ón aer den chéad uair chuig an léitheoir sa bhliain 1945 (l. 112). Cérbh í féin? Cárbh as í? Cén chaoi ar chas an lánúin ar a chéile? Cén tionchar a bhí aici ar an gCadhnach? Dhá thagairt fhánacha eile a thabhaíos sí nó go n-insítear scéal a báis in alt gearr amháin.
As Feasta Ag Samhlú Troda: Máirtín Ó Cadhain, 1905-1970 Aindrias Ó Cathasaigh