Tadhg Ó Ceallaigh

Naoú rí is tríocha Rí Uí Mhaine agus séú Ceann na Fine ba ea Tadhg Ó Ceallaigh (fuadaithe 1145).

Tadhg Ó Ceallaigh

Teaghlach
Páiste	Murchadh Ó Ceallaigh

Tagairtí sna hannála

Ní fheictear Tadhg agus Uí Mhaine ach go hannamh sna hannála, rud a chuireann le fios mion stádas na ríochta laistigh na Connachta. Seo a leanas roinnt tagairtí:

• ACM 1135.21

Cobhlach Murchadha Ui Mhaoileachlainn, righ Temhrach, for Shionainn, & for Loch Ríbh. Tangattar Síol Muiredhaigh cona rígh, .i. Conchobhar, mac Toirrdhealbhaigh, & Uí Maine cona t-tigherna .i. Tadhg Ua Ceallaigh, co b-farccaibhsiod díbhlinibh braighde ag Murchadh.

Cabhlach Murchadha Uí Mhaoileachlainn ar an Sionainn agus ar Loch Riabh. Tháinig Síol Mhuireadhaigh lena rí, .i. Conchúr mac Toirdhealbhaugh, agus Uí Mhaine lena tiarna, .i. Tadhg Ó Ceallaigh, agus d'fhágadar beirt gialla ag Murchadh.

• ACM 1137.20:

Cóicceadh Chonnacht uile do fhásughadh ó Dhróbhaois go Sionainn, & co h-Echtge, & a c-cur féin i n-Iarthar Chonnacht.

Cúige Chonnacht uile do fásaíodh ó Dhrobhaois go Sionainn agus go hEachtaí), agus cuireadh féin i nIar Chonnacht.

• M1142.15

Crech lá Conchobhar, mac Toirrdhealbhaigh, & lá h-Uibh Maine ar Cenel Forggo, co t-tucsat buar dhírím

Creach ag Conchúr mac Toirdhealbhaigh, agus an Uí Mhaine, ar Chineál Forgo, agus gabhadar buar gan áireamh

• ACM 1144.13:

Domhnall Ua Ceallaigh do mharbhadh la tribh macaibh mic mic Concobhair Uí Cheallaigh .i. Donnchadh, Amhlaoibh, & Lochlaind...

Fuadach

Sa bhliain 1145, rinne arm na Mhumhan ruathar ar chúige Chonnacht. Insítear i nAnnála na gCeithre Máistrí:

Fir Mumhan do thocht slóighedh i c-Connachtaibh, & rugsat Ua Ceallaigh .i. Tadhg mac Conchobhair, tigherna Ua Maine, leó

Ní raibh tásc ná tuairisc ar Thadhg as sin amach. Go gairid i ndiaidh sin, tháinig Conchobar Maenmaige Ua Cellaigh i gcomharbacht is amhlaidh a mhac nó a gharmhac.

Foinsí

• Corpus of Electronic Texts
  • Annála Uladh
  • Annála Tiarnaigh
  • Tuarasgbhail agus Nósa Ua Maine
• Francis John Byrne, Irish Kings and High-Kings, Baile Átha Cliath (1971;2003) Four Courts Press, ISBN 978-1-85182-196-9
• Gerard Madden, History of the O'Maddens of Hy-Many, 2004. ISBN 0-9529511-7-7.
• Joseph Mannion, The Life, Legends and Legacy of Saint Kerrill: A Fifth-Century East Galway Evangelist, 2004. ISBN 0-9547698-1-3
• Denis Walsh, Uí Mhaine
• Dan P. McCarthy, Synchronisms Curtha i gcartlann 2012-06-08 ar an Wayback Machine, eagrán athbhreithnithe, Coláiste na Tríonóide.

Tagairtí

Réamhtheachtaí Diarmaid Ua Madadháin

Rí Uí Mhaine 1135–c.1145

Comharba Conchobar Maenmaige Ua Cellaigh