Gníomhaireacht na Náisiún Aontaithe um Fhóirithint agus Oibreacha ar mhaithe le dídeanaithe Palaistíneacha sa Neasoirthear
Gníomhaireacht speisialta de chuid na Náisiún Aontaithe is ea Gníomhaireacht na Náisiún Aontaithe um Fhóirithint agus Oibreacha ar mhaithe le dídeanaithe Palaistíneacha sa Neasoirthear[1] (nó i mBéarla, UNRWA[2]) atá ag cuidiú le bia agus oideachas a chur ar fáil do na milliúin Palaistíneach i nGaza agus ar an mBruach Thiar.
|
|||||
| Sonraí | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Ainm gearr | UNRWA  | ||||
| Cineál | eagraíocht faoi stiúir na Náisiún Aontaithe eagraíocht idir-rialtasach eagraíocht idirnáisiúnta gníomhaireacht chabhrach comhlacht léiriúcháin | ||||
| Réimse oibre | cúnamh daonnúil | ||||
| Stair | |||||
| Dáta a bunaíodh | 1949 | ||||
Ócáid shuntasach | |||||
Independent Review of Mechanisms and Procedures to Ensure Adherence by UNRWA to the Humanitarian Principle of Neutrality (en) 
| |||||
| Gníomhaíocht | |||||
| Limistéar oibriúcháin | an Iordáin, an Liobáin, an tSiria, Stráice Gaza, an Bruach Thiar agus Iarúsailéim Thoir | ||||
| Sprioclucht féachana | teifeach Palaistíneach | ||||
| Táirge | oideachas, cúram sláinte, seirbhísí sóisialta, oibreacha poiblí, micreachreidmheas agus seirbhís éigeandála | ||||
| Rialachas corparáideach | |||||
| Ceanncheathrú | |||||
| Ceanncheathrú | |||||
| Stiúrthóir/bainisteoir | Philippe Lazzarini (2020–) | ||||
| Máthaireagraíocht | na Náisiúin Aontaithe | ||||
| Cuid de | Córas na Náisiún Aontaithe | ||||
| Suíomh gréasáin | unrwa.org | ||||
    
| |||||
Stair
cuir in eagarCuireadh an ruaig ar na Palaistínigh sa Phalaistín den chéad uair in 1948 agus bunaíodh UNRWA ar an 8 Nollaig 1949 (Rún na Náisiún Aontaithe 302(IV))/
Bhí John Ging, arb as Port Laoise ó dhúchas dó, ina cheannaire ar an UNRWA i Stráice Gaza le linn 2006-2011.[5] Bhí foireann 10,000 duine faoi stiúir Ging agus buiséad $400 milliún in 2009.
Bhraith 80% den daonra ar chúnamh idirnáisiúnta agus 100% in 2024.
Maoiniú
cuir in eagarTarraingíodh conspóid mhór faoi UNRWA i mí Eanáir 2024 nuair a chuir Rialtas Iosrael i leith na heagraíochta go raibh daoine áirithe ag obair dó a bhí rannpháirteach san ionsaí a rinne Hamas ar an 7ú Deireadh Fómhair 2023.
In 2023 bhí 13000 fostaí ag UNRWA agus chuir Iosrael líomhaintí i leith 12 acu sin as páirt a ghlacadh san ionsaí a rinneadh ar 7 Deireadh Fómhair 2023, ionsaí a chuir lasair an uafáis sa bharrach.[6][7] Maíodh ina dhiaidh sin gur líomhaintí gan bhunús a bhí iontu.
Tharraing go leor tíortha - Meiriceá agus an Bhreatain i measc riar eile - siar ón tacaíocht a bhídís a thabhairt d’UNRWA mar thoradh ar líomhaintí Iosrael go raibh baint ag cuid de mheitheal na hÁisíneachta leis an ionsaí a rinne Hamas ar Iosrael an 7ú Deireadh Fómhair 2023. Idir an t-am sin agus Márta 2024, maraíodh fiú agus breis is 160 pearsanra de chuid UNRWA. Ach bhí níos mó ná €400 milliún tógtha as ciste UNRWA le linn an ama chéanna.
Dúirt an tUachtarán Michael D Higgins i mí an Mhárta 2023 go raibh "feachtas bolscaireachta" dírithe in aghaidh na Náisiún Aontaithe agus go raibh sé ag iarraidh ar thíortha na cruinne an maoiniú fóirithinte a chuirtear ar fáil d’UNRWA a mhéadú.
Cosc
cuir in eagarI mí Dheireadh Fómhair, ritheadh reachtaíocht san Knesset ag cur cosc ar UNRWA feidhmiú in Iosrael agus ag cur cosc ar údaráis in Iosrael comhoibriú leis an eagraíocht. Dúirt rialtas Iosrael ag an am nach bhfuil UNRWA bainteach "ach le 13% den chuidiú fóirithinte a bhí á chur ar fáil i nGaza."[8]
Éire
cuir in eagarTacaíonn Éire le fada an lá le hobair UNRWA.[9] D’fhógair Rialtas na hÉireann cuidiú sa bhreis don UNRWA, cuidiú a raibh luach €20 milliún air, i mí Feabhra 2024.[10][11]
Féach freisin
cuir in eagarTagairtí
cuir in eagar- ↑ tearma.ie
- ↑ Béarla: United Nations Relief and Works Agency for Palestine Refugees in the Near East
- ↑ "Role of UNRWA & its Director, John Ging, in Gaza Strip – Pal-Think For Strategic Studies" (en-US). Dáta rochtana: 2024-11-08.
- ↑ "Konferenz und Podiumsdiskussion: Die Transformation Palästinas" (en-us). Flickr. Dáta rochtana: 2024-11-08.
- ↑ Robert McMillen (Aibreán 2009). "John Ging" (as ga-IE). Wikipedia.
- ↑ "Sos cogaidh a chuirfeadh deireadh leis an gcoimhlint molta ag Hamas" (ga-IE). Tuairisc.ie (2024-02-07). Dáta rochtana: 2024-03-12.
- ↑ Nuacht RTÉ (2024-03-01). "Brú ag teacht ar Iosrael i ndiaidh eachtra an lae inné" (as ga-IE).
- ↑ Nuacht RTÉ (2024-11-04). "Cosc ar UNWRA deimhnithe agus ionsaí Iosrael ag géarú" (as ga-IE).
- ↑ "An Cás i nGaza agus in Iosrael – Cad é seasamh na hÉireann? - Department of Foreign Affairs". www.dfa.ie. Dáta rochtana: 2024-03-12.
- ↑ Nuacht RTÉ (2024-03-11). "'Feachtas Bolscaireachta' i gcoinne na NA - an tUachtarán" (as ga-IE).
- ↑ "Tánaiste announces €20 million in support for the UN Relief and Works Agency (UNRWA)" (ga). www.gov.ie (2024-02-15). Dáta rochtana: 2024-03-12.