Críchad an Chaoilli

téacs topografach

Téacs Éireannach na meánaoise is ea Críchad an Chaoilli (Críocha an Chaoille).

Ábhar cuir in eagar

Téacs topografach atá sa Críchad, scríofa as Meán-Ghaeilge am éigin idir na blianta 1100 agus 1300. Tugtar a theideal as an gcéad rann:[1][2]

Crichad an caoilli gu cruaidh
in fuil uaibh nech noimluaidh ?
tucad do mac Sonaisc sin
ar an forbhais d'fhoirdhin
Críocha an Chaoille go crua/cruinn,
an bhfuil uaibh neach dá lua?
tugadh do mhac Shonaisc sin
ar an bhforbhais/léigear do chabhrú.

Is é an chuid eile den téacs, cur síos ar thailte agus seilbheoirí i Mainistir Fhear Maí, Contae Chorcaí, áit ar a ghlaoití ríocht Chaoille nó Fir Maige Féne.

Lámhscríbhinní cuir in eagar

Caomhnaítear an téacs in dhá lámhscríbhinn:

Meastar gur scríobhaí mainistreach é an t-údar anaithnid.

Eagráin cuir in eagar

  • J. G. O'Keeffe (eag.), The ancient territory of Fermoy, Ériu 10 (1926–28), 170–89.
  • P. Power (eag.), Crichad an Chaoilli being the Topography of Ancient Fermoy (Baile Átha Cliath 1932).

Foinsí cuir in eagar

  • Eithne Donnelly, The Roches, Lords of Fermoy: the history of a Norman-Irish family, in Journal of the Cork Historical and Archaeological Society 39 (1934), 38–40, 57–68; 40 (1935), 37–42, 63–73; 41 (1936), 20–28, 78–84; 42 (1937), 40–52.
  • T. F. O'Rahilly, Some Fermoy placenames', Ériu, 12 (1938), 254–256.
  • Liam Ó Buachalla, Placenames of north-east Cork', J.C.H.A.S. 54 (1949) 31–34.
  • —, Contributions towards the political history of Munster, in J.C.H.A.S. 56 (1951), 87–90; 57 (1952) 67–86; 59 (1954) 111–26; 61 (1956) 89–102.
  • —, Townland development in the Fermoy area, 12th century–19th century, Dinnseanchas 1 (1965), 87–92.
  • —, An early fourteenth-century placenames list for Anglo-Norman Cork, Dinnseanchas 3/2 (1967), 39–50.
  • F. X. Martin, The first Normans in Munster, in J.C.H.A.S. 76 (1971), 48–71.
  • Niall Brunicardi, Fermoy to 1790: a local history (Fermoy: Eigse na Mainistreach), 1975.
  • C. J. F. MacCarthy, Éigse Chaoille: an introduction to the literature of ancient Fermoy, in Mallow Field Club Journal 6 (1988) 134–155.
  • Kenneth Nicholls, The development of Lordship in County Cork, 1300–1600', in: P. O'Flanagan agus C.G. Buttimer (eag), Cork History and Society. Interdisciplinary Essays on the history of an Irish County (Bainne Átha Cliath 1993) 157–211.
  • Donnchadh Ó Corráin, Corcu Loígde: land and families, in O'Flanagan and Buttimer, Cork History and Society, 63–81.
  • Paul MacCotter, Medieval Ireland: territorial, political and economic divisions, Baile Átha Cliath, 2008.
  • Paul MacCotter & K. W. Nicholls, The pipe roll of Cloyne (Rotulus pipæ Clonensis), Cluain, Mainistir na Corann, Co. Corcaigh, 1996.
  • Diarmuid Ó Murchadha, Cenn Ebrat, Sliab Caín, Belach Ebrat, Belach Legtha/Lechta, Éigse 29 (1996), 153–71.
  • M. A. Monk & John Sheehan (eag), Early Munster: Archaeology, Sistory and Society (Corcaigh 1998) 59–64.
  • Denise Power et al., Archaeological inventory of County Cork (4 iml, Baile Átha Cliath 1992–2000).
  • J. O'Meara, Mallow-Fermoy-Mitchelstown, in Journal of the Irish Railway Record Society 22 (2004) ll. 17–33.
  • Edel Bhreathnach, Críchad an Chaoilli: a medieval territory revealed, in J.C.H.A.S, 110 (2005), ll. 85–96.

Naisc sheachtracha cuir in eagar

Féach freisin cuir in eagar

Tagairtí cuir in eagar

  1. "Críchad an Chaoilli".
  2. "The ancient territory of Fermoy" (1926–28). Ériu (10): 170–89.