Dé-ocsaíd charbóin
Is comhdhúil cheimiceach í an dé-ocsaíd charbóin (foirmle cheimiceach: CO2) atá comhdhéanta as dhá adamh ocsaigine atá ceangailte d'aon adamh carbóin amháin le naisc chomhfhiúsacha dhúbailte.
Substaint cheimiceach | comhdhúil cheimiceach, cógas, ocsaíd aigéadach, ocsócharbón, aicme eintiteas ceimiceach agus type of chemical entity (en) ![]() |
---|---|
Mais mhóilíneach | 43.99 Da |
Fionnachtaí nó aireagóir | Jan Baptist van Helmont, Joseph Black agus Joseph Priestley |
Tacsón ina n-aimsítear é | |
Ról | vasodilator agent (en) ![]() |
Struchtúr ceimiceach | |
Foirmle cheimiceach | CO₂ |
![]() | |
SMILES canónta | Model 2D C(=O)=O |
InChI | Model 3D |
Airí | |
Dlús | 1.9768 g/m³ (a 0 °C, gás) 925 g/m³ (a 0 °C, leacht) 1,560 g/m³ (a −78.5 °C, solad) ![]() |
Luas forleata fuaime | 259 m/s (0 °C, gás) ![]() |
Tuaslagthacht | 0.2 g/100 g (uisce, 25 °C) ![]() |
Teocht néalúchán | −78.5 °C agus −78 °C |
Eantrópach mólarach caighdeánach | 213.7 J/(mol K) |
Eantalpacht chaighdeánach an fhoirmithe | 394 kJ/mol |
Eantalpacht mólarach de ghalú | 16.7 kJ/mol |
Galbhrú | 56.5 atm (a 20 °C) ![]() |
Guais | |
Meánteorainn nochta ualaithe ama | 9,000 mg/m³ (10 h, Stáit Aontaithe Mheiriceá) ![]() |
Short-term exposure limit (en) ![]() | 54,000 mg/m³ (luach ar iarraidh) ![]() |
Láithreach contúirteach don bheatha nó sláinte | 72,000 mg/m³ |
Global warming potential (en) ![]() | 1 |
NFPA 704: Standard System for the Identification of the Hazards of Materials for Emergency Response () ![]() |
Gás atá ann le teocht agus brú an tseomra, agus céatadán beag den ghás seo le fáil in atmaisféar an Domhain. Toradh dóiteáin do na comhdhúile carbóin í an dé-ocsaíd charbóin, agus mar sin, is toradh í do ríospráid cheallach na n-ainmhithe, na bplandaí, na bhfungas agus na miocrorgánach eile. Ón taobh eile de, baineann na plandaí úsáid an amhábhair as an dé-ocsaíd charbóin san fhótaisintéis, agus iad á claochlú go comhdhúile casta bithcheimiceacha.
Ní féidir leis an dé-ocsaíd charbóin leacht a dhéanamh le brú atá níos ísle ná 5.1 atm. Sin é an tuige go dtugtar "oighear tirim" ar an dé-ocsaíd charbóin sholadach. Is é -78 °C an pointe deasctha agus néalaithe - is é sin, deascfaidh an gás go solad faoin teocht seo, agus néalóidh an solad go gás os cionn an phointe seo.
TagairtíCuir in Eagar
Naisc sheachtrachaCuir in Eagar
|
Is síol faoin substaint cheimiceach é an t-alt seo. Cuir leis, chun cuidiú leis an Vicipéid.
Má tá alt níos forbartha le fáil i dteanga eile, is féidir leat aistriúchán Gaeilge a dhéanamh. |