Dùghall Bochanan

Dùghall Bochanan
Beathaisnéis
Breith	1716; Both Chuidir, Scotland
Bás	1768 ; 51/52 bliana d'aois
Gníomhaíocht
Gairm	aistritheoir, aistritheoir an Bhíobla, scríbhneoir, file
Fostóir	Society for Promoting Christian Knowledge (en)
Seánra	Filíocht

Bard Gaelach ab ea Dùghall Bochanan (Béarla: Dugald Buchanan) ( 1716- 2 Meitheamh 1768) bhí na Halban bhfile a scríobh sa Halban agus Gaeilge na Halban. Chabhraigh sé an Rev. James Stuart nó Stewart de Killin a aistriú an Tiomna Nua i na Halban.^[1] John Reid a dtugtar air "an Cowper de na Highlands".^[2]

Scéal a bheatha

Rugadh é i 1716 i mBoth Chuidir iSiorrachd Pheairt. Sa bhliain 1749 phós sé té ar a raibh an t-ainm Margaret Brisbane uirthi. Sa bhliain1751, fuair sé obair ón Chuideachd Urramach a tà Chum Eòlas Crìosdaidh a Sgaoileadh mar theagascóir i Ceann Loch Raineach. I ndiaidh a chéile, d'oibrigh sé mar cheistear (caiticeasmóir) sa cheantar sin freisin. Bhí baint aige le haistriúchán an Tiomna Nua go Gaeilge leis an Uasal Seumas Stiùbhart ó Chill Fhinn. Rinne Dùghall Bochanan monatóireacht ar an obair.

D'fhoilsigh Bochanan leabhar de laoibh (ga:leabhar laoidhean) spioradálta sa bhliain 1767 i nDún Éideann. Fuair sé bás sa bhliain 1768 (ní raibh sé ach 52 bliain d'aois) agus bhí sé adhlactha i reilig in aice le Calasraid.

Sailm (Laoidhean)

Mòrachd Dhè
Fulangas Chrìost
Latha a' Bhreitheanais
Am Bruadar
An Gaisgeach
An Claigeann
Am Geamhradh
Ùrnaigh

Leabharliosta

Bochannan, Dughall (1773): Laoidh spioradail, Duinedin, Clodhbhuailte ag Eoin Reid (URL: http://digital.nls.uk/97185562)
Bochannan, Dughall (1908): The Life, Conversion and Spiritual Hymns of Dugald Buchanan: Beatha agus Iompachadh Dhùghaill Bochannain, Edinburgh, John Grant.

Scríofa faoi

Meek, Dòmhnall E "Ath-sgrùdadh: Dùghall Bochanan".Gairm (An Samhradh 1989), Gairm148 (Am Foghar 1989).
Laoidhean Spioradail Dhùghaill Bhochanan (“The Spiritual Hymns of Dugald Buchanan”), Editor: Donald Meek. Scottish Gaelic Texts Society, Volume 23, Glasgow, 2015.
Murdoch, Adrian (ed.), Dugald Buchanan: The Bard of Rannoch, Rott Publishing, 2012. Kindle Edition. ASIN: B0080XRY94.
interwiki see also gd:Bìoball article "Bible" on Scottish Gaelic Wikipedia
'The Skull' in Gaelic Bards and Original Poems, Thomas Pattison (ed.) Second edition. Glasgow: Archibald Sinclair, 1890. Available from the National Library of Scotland.

Ceangail ón taobh amuigh

http://www.bbc.co.uk/alba/foghlam/larachnambard/poets/dughall_bochanan/am_bard/BBC Alba: Làrach nam Bàrd: Dùghall Bochanan]
BBC Alba: An Litir Bheag le Ruaraidh MacIlleathain, litrichean 350 - 354
GRD: Dùghall Bochanan Curtha i gcartlann 2019-04-04 ar an Wayback Machine

Ceann Loch Raineach. Eaglais na Naomh Uile de chuid na hEaglaise Albanaí. Ní leacht cuimhneacháin cogaidh é an oibilisc, ach tá sé inscríofa: "In memory of Dugald Buchanan the Rannoch schoolmaster, evangelist and sacred poet, died 24th June 1768". Tugtar an dáta 1875 ar an chuimhneachán.

Tagairtí

↑ Oxford Dictionary of National Biography Richard D. Jackson, ‘Buchanan, Dugald (1716–1768)’, first published 2004, 933 words doi:10.1093/ref:odnb/3835
↑

Tagairtí

[1] Oxford Dictionary of National Biography Richard D. Jackson, ‘Buchanan, Dugald (1716–1768)’, first published 2004, 933 words doi:10.1093/ref:odnb/3835

[2] ↑

[1]

[2]

Beathaisnéis
Breith	1716 Both Chuidir, Scotland
Bás	1768 51/52 bliana d'aois




Gníomhaíocht
Gairm	aistritheoir, aistritheoir an Bhíobla, scríbhneoir, file
Fostóir	Society for Promoting Christian Knowledge ^(en)
Seánra	Filíocht