Néaró

Ba é Néaró, nó Nero Claudius Caesar Augustus Germanicus, a saolaíodh faoin ainm Lucius Domitius Ahenobarbus, ar a dtugtaí Nero Claudius Caesar Drusus Germanicus freisin, (15 Nollaig, 37 - 9 Meitheamh, 68) an cúigiú hImpire ar Impireacht na Róimhe.

Néaró
Consal Rómhánach Seanadóir de chuid na Sean-Róimhe Impire Rómhánach Deireadh Fómhair 13, 54 - Meitheamh 9, 68 ← Cláidias - Galba →
Saol
Ainm iomlán	Lucius Domitius Ahenobarbus
Eolas breithe	Antium, 15 Nollaig 0037
Náisiúntacht	An tSean-Róimh
Áit chónaithe	Domus Aurea (en)
Bás	An Róimh, 9 Meitheamh 0068
Áit adhlactha	Q3955643
Cúis bháis	consensual homicide (en)  (easfhuiliú)
Muintir
Athair	Gnaeus Domitius Ahenobarbus, Cláidias
Máthair	Agrippina the Younger
Céile/Céilí	Pythagoras (en) Sporus (en) Claudia Octavia  (53 -  62) Poppaea Sabina (en)  (62 -  65) Statilia Messalina (en)  (66 -  Meitheamh 9, 68)
Páirtí/Páirtithe	Claudia Acte (en)
Páistí	liosta iomláin Claudia Augusta
Teaghlach	liosta iomláin Rufrius Crispinus (en) (leasmhac)
Treibh	Julio-Claudian dynasty (en) Domitii Ahenobarbi (en) Claudii Nerones (en)
Oideachas
Teangacha	An Laidin
Gairm
Gairm	file, polaiteoir agus saighdiúir
Cleamhnú
Reiligiúin	creidimh na Sean-Róimhe

Tá clú ar Néaró mar gheall ar an bhfinscéal gur sheinn sé ar an bhfidil agus an Róimh ag dul trí thine. Thairis sin, bhí sé ar dhuine de na hImpirí ba mhó a rinne géarleanúint ar na Críostaithe i stair Impireacht na Róimhe.

Riail

Bhí Néaró ag rialú na Róimhe sna blianta 54-68, agus é ag díriú ar chúrsaí taidhleoireachta, trádála agus cultúir ach go háirithe.

• Chuir Néaró cogadh ar na Pairtiaigh san Oirthear
• Chloígh Néaró ceannairc na mBreatnach.
• Thosaigh An Chéad Chogadh idir na Rómhánaigh agus na Giúdaigh lena linn.

Nero agus a mháthair, Agrippina (Antonio Rizzi)

Tá sé de chlú ar Néaró gur chaith sé an chuid ba mhó dá am ag útamáil le ceoltóireacht, ag marú Críostaithe agus ag bualadh craicinn le fir is le mná, gan trácht a dhéanamh ar mharú a mháthar féin (Agrippina).

Tá an tuiscint seo bunaithe ar scríbhinní Suetonius, Cassius Dio, agus Tacitus, nach raibh mórán bá ag aon duine acu le Néaró . Tá foinsí ann, áfach, a thugann le fios go raibh an-luiteamas ag cosmhuintir na Róimhe le Néaró .

An finscéal gur sheinn Nearó ar an bhfidil agus an Róimh ag dul trí thine. (Quo Vadis, ag M. de Lipman, Altemus 1897).

Géarleanúintí na gCríostaithe

Maidir leis na staraithe Críostaí, is é an bharúil a bhí acusan riamh gurbh é Néaró a chuir tús le géarleanúintí na gCríostaithe sa Róimh. De réir na bhfinscéalta Críostaí, cuireadh beirt Aspal, mar atá, Peadar agus Pól, chun báis nuair a bhí Néaró sa ríchathaoir. Bhain an scríbhneoir Polannach Henryk Sienkiewicz leas as an scéal seo ina mhórúrscéal Quo vadis, a thabhaigh Duais Nobel na Litríochta dó sa bhliain 1905. Úrscéal stairiúil atá ann agus é suite sa Róimh le linn Néaró.

Géarleanúintí na gCríostaithe: "Torches of Nero" (Henryk Siemiradzki, circa 1876)

Féinmharú

Sa bhliain 68, d'éirigh na míleataigh amach in aghaidh Néaró.

Chuir an t-impire lámh ina bhás féin ansin, de rogha ar an gcur chun báis a bhí i ndán dó.

Airgead

Thum an Impireacht i gcogadh cathartha ar feadh bliana, a dtugtar Bliain na gCeithre Impirí air. Tháinig Vespasian i gcomharbacht ar Néaró faoi dheireadh.

Piseoga

Chuaigh géarleanúintí Néaró go mór mór i bhfeidhm ar na Críostaithe comhaimseartha.

Vasiliy Smirnov, La morte di Nerone (1888)

In Apacailipsis Eoin, luaitear beithíoch agus marc an bheithígh, agus deirtear gurb é 666 uimhir an bheithígh. Cé gurb iomaí ciall is féidir le lucht an mhisteachais a bhaint as an uimhir sin, is é an tuiscint atá ag an Eaglais gur tagairt do Néaró a bhí ann.

Neron Kesar (666)

Is amhlaidh gur féidir úsáid na n-uimhreach a bhaint as na litreacha Eabhraise, agus má scríobhtar an t-ainm NERON síos sna litreacha sin, is féidir é a chiallú mar "666".