Torino

Is cathair i dtuaisceart na hIodáile í Torino (Piedmontese: Turin; Laidin: Augusta Taurinorum), príomhchathair réigiúin Piemonte. Tá ceanncheathrú FIAT lonnaithe ann agus tá cáil uirthi mar chathair thionsclaíoch. Is é 911,823 daonra na cathrach (Nollaig 2012), ach tá 2.2 milliúin duine ina gcónaí sa mhórcheantar, dar leis an OECD.

Torino
Torino (it) Turin (pms)
Suíomh
45° 04′ 45″ N, 7° 40′ 34″ E
Tír	an Iodáil
Réigiún san Iodáil	Píodmant
Metropolitan city of Italy (en)	Ceannchathair Torino
Príomhchathair de	Píodmant
Daonra
Iomlán	841,600 (2023)
• Dlús	6,473.35 hab./km²
Teanga oifigiúil	an Iodáilis
Tíreolaíocht
Achar dromchla	130.01 km²
Suite i nó in aice le limistéar uisce	An Phó, Dora Riparia (en) , Sangone (en) agus Stura di Lanzo (en)
Airde	239 m
Ar theorainn le	Baldissero Torinese Pecetto Torinese Orbassano Pino Torinese San Mauro Torinese Rivoli Settimo Torinese Nichelino Mappano Beinasco Moncalieri Borgaro Torinese Grugliasco Collegno Venaria Reale
Sonraí stairiúla
Eachtra thábhachtach	Cluichí Oilimpeacha an Gheimhridh 2006 (2006)
Éarlamh	Our Lady of Consolation (en) agus Eoin Baiste
Eagraíocht pholaitiúil
Comhlacht reachtach	Turin City Council (en)
• Méara Torino	Chiara Appendino (2016–)
Aitheantóir tuairisciúil
Cód poist	10121–10156
Lonnaithe i gcrios ama	UTC+01:00 UTC+02:00
Glaochód	011
Aitheantas ISTAT	001272
Cód cadastair na hIodáile	L219
Eile
Suíomh gréasáin	comune.torino.it

Tá clú agus cáil ag an gcathair, mar gheall ar na dánlanna, bialanna, eaglaisí, cearnóga (Piazze), páirceanna, gáirdíní agus amharclanna atá inti. Tógadh formhór de chearnóga na cathrach sa séú chéad déag agus san ochtú gcéad déag.

In 1861, ba í Torino céad príomhchathair na hIodáile.

Stair

Tagann an t-ainm Torino ó Tau, focal Ceiltise a chiallaíonn sléibhte. Chuir na Taurini fúthu ann roimh aimsir na Rómhánach.Ciallaíonn "Torino" "tarbh beag" in Iodáilis, óna dtagann an armas agus siombail na cathrach.

Tíreolas

Tá an chathair suite san iarthuaisceart na tíre. Tá ceithre aibhneacha sa chathair: an Po (an ceann is faide), an Dora Riparia, an Stura di Lanzo agus an Sangone.

Riarachán

Tá Torino roinnte i 10 mbuirgí, nó Circoscrizioni in Iodáilis:

• Circoscrizione 1: Centro – Crocetta
• Circoscrizione 2: Santa Rita – Mirafiori Nord
• Circoscrizione 3: San Paolo – Cenisia – Pozzo Strada – Cit Turin – Borgata Lesna
• Circoscrizione 4: San Donato – Campidoglio – Parella
• Circoscrizione 5: Borgo Vittoria – Madonna di Campagna – Lucento – Vallette
• Circoscrizione 6: Barriera di Milano – Regio Parco – Barca – Bertolla – Falchera – Rebaudengo – Villaretto
• Circoscrizione 7: Aurora – Vanchiglia – Sassi – Madonna del Pilone
• Circoscrizione 8: San Salvario – Cavoretto – Borgo Po
• Circoscrizione 9: Nizza Millefonti – Lingotto – Filadelfia
• Circoscrizione 10: Mirafiori Sud

Tarlaíonn toghchán an mhéara gach 5 bliain agus is é Piero Fassino an méara i láthair na huaire. Suíonn 50 baill ar an gComhairle Cathrach.