C Mac97

Hurlamaboc

Is leabhar ficsean é Hurlamaboc, agus is leabhar Gaeilge é freisin, Scríobh Éilis Ní Dhuibhne an úrscéal seo. Is úrscéal le haghaidh na déagóirí é agus tá an scéal seo ar an curaclam Gaeilge iar-bhunscoile Ardteistiméireacht

C Mac97
Údar	Éilís Ní Dhuibhne
Tír	Éire
Teanga	Gaeilge
Foilsitheoir	Cois Life (BÁC)
Cineál meáin	Ficsean, leabhar
Leathanaigh	158
ISBN	9781908057686

Eolas faoi an t-údar Éilis Ní Dhuibhne

Rugadh Éilís Ní Dhuibhne sa bhliain 1954. Rugadh agus tógadh sí i mBaile Átha Cliath. Is údar í, údar Gaeilge mór le rá í. Tá cúpla ainmneacha eile í freisin Eilis Almquist agus Elizabeth O'Hara. Scríobh sí roinnt gearscéalaí, leabhair, bailiúcháin agus dramadóir í freisin. Is scríobhneoir dá theangacha í mar scríobhann sí i nGaeilge agus i mBéarla freisin. D'fhreastal sí cúpla hOllscoileanna mar shampla Ollscoil Náisiúnta na hÉireann UCD agus Ollscoil Cóbenhávan freisin, rinne sí stáideair í Cóbenhávan tríd na blianta 1978 go dtí 1979. Bhain sí PhD sa bhéaloideas sa bhliain 1982 ó Ollscoile Náisiúnta na hÉireann.Tá sí ag obair faoi láthair i Leabharlann Náisiúnta na hÉireann. Tá saothair litríochta foilsithe aici i mBéarla agus i nGaeilge.Tá go leor gradam buaite aici, astríodh a saothar go gOlannais, go Rúisis, go Danmhargais, go Slóivéanais agus go teangacha eile. Is bean an-léannta í Éilis Ní Dhuibhne agus is ball í d'Aosdána freisin. Bhí sí pósadh le fear foclóir Sualainnis "Bo Almquist" ach faraor, fuair sé bás sa bhliain 2013.

An Foilsitheoir (Cois Life)

Bhunaigh Cois Life sa bhliain 1995 chun saothair liteartha agus taighde a chur ar fáil i nGaeilge. Is eagraíocht an uathúil é mar tá Cois Life ábalta a fhoilsiú i dátheangacha.

• Údair nua, údair bhunnaithe agus roinnt mhaith banúdar sa chatalog freisin.
• Líon na ngradam foilsitheoireachta atá bainte ag an gchomhlacht agus an iliomad agus gradam buaite ag scríbhneorí an chomhlachta.

"Tá roinnt díolamaí dátheangacha foilsithe ag Cois Life"

Achoimre an scéal Hurlamaboc

Scéal an Chlann

Is scéal íontach agus simplí é Hurlamaboc le hÉilis Ní Dhuibhne. Úsáideann an An Roinn Oideachais an scéal seo le haghaidh an Ardteistiméireacht. Tá an príomhscéal faoi an chlann agus an céilúradh Lisín agus Pól posta ar feadh fiche bliain. Chomh mhaith le seo tá scéal faoi na mhic léinn agus páiste eile sa cheantar. Bhí gach rud foirfe i dteach Lisín agus i dá shaol freisin. Bhí sí lánsásta le gach rud. A fear céile Pól a beirt mhic Ruán agus Cuán, an teach agus léi féin. Bhí Cuán trí bliana déag d'aois, agus bhí Ruán ocht mbliana déag d'aois. Bhí Lisín agus Pól ag ceiliúradh ócaid an mhór mar bhí siad pósta le fiche bliain, agus bhí siad ag ullmhú cóisire chun ceiliúradh an tionól seo. Bhí an teaglach ar fad ag dúil leis, sin a dúirt siad cibé. Ní raibh Pól saibhir nuair a bhuail siad le chéile don chéad uair, bhí sé ag obair sa siopa nuair a bhuail sé Lisín. Anois , bhí sé ag éirí go sármhaith lei agus bhí meas ag gach duine air mar is léachtoir i gcúrsaí gnó é anois agus cheannaigh sé stoc ar an idirlíonn agus tar éis é seo cheannaigh sé tithe agus árasáin freisin. Bhí Lisín agus Pól ina gconaí ar Ascaill na Fuinnseoighe is ceantar rachmasach, galánta é. Bhí gruaig fionn ar na máithreach go léir agus chaith siad smidiú an t-am ar fad. Is ceantar foirfe é agus tá saol gach duine foirfe (go mór mór Lisín) freisin. Anois bhí gach rud réidh aici agus bhí an reoiteoir lán le bia, cheannaigh sí an reoiteoir eile agus tar éis tamaill bhí dhá reoiteoir lán le bia ann. Bhí péint nua ar na ballaí, snas ar na húrláir agus blathanna sna prócaí. Bhí an teach i gcónaí néata agus álainn ag Lisín, agus bhí sí féin i gconaí néata agus álainn freisin. Bhí cuma óg uirthi agus a cuid gruaig fionn ar na mná ar fad an bhóthar.

Scéal na Déagóirí

Triúr déagóirí ina chonaí sa baile Ráth Chormaic, taobh amugh Dún Laoghaire i mBaile Átha Cliath, Ruán, Emma agus Colm is ainm dóibh. Tá gach duine ag ullmhú ó an Ardteistmeireacht agus gach déagóir ag fulaingt faoi do buartha féin, imní teaglach agus trioblóid féin freisin. Ruán an mac is sine ó Lisín agus Pól, níl a lán rud mar a chéile le do mháthair fiorfe agus galánta. Chaith sí gach lá ag foghlaim teangacha agus ag cabhair le clubanna áitiúil, ag freastail grúpa gairdín agus clubanna leabhair freisin. Cúpla bhliain ó shin bhí Ruán ag taisteail ag déanamh stáidear i gcoláiste ealaín. Cé gur thug an máthair Ruán le fios go raibh grá mór aici don ealaín agus do chursaí ealaíne, i gcoitinne bhí sí tar éis brú a chur ar Ruán imeacht ón gconair seo. b'fhearr leí go racadh an mac ba shine aici i dtreo cúrsaí ríomhaireachta agus go mbeadh sé níos sábháilte sa todhcaí ó taobh airgid de. A athair Ruán roimh a bhuel sé Lisín, bhí sé ag obair sa siopa agus níl aon mian aige freisin. Chonaic Lisín potéinseal in Pól. Agus anois is léachtóir gnó ollscoile é agus tá alán airgead aige freisin i gcomparáid nuair a bhí sé ag obair sa siopa. Cheannaigh sé stóc ar an idirlíon agus tar éis é seo cheannaigh sé go mór tithe agus árasán ar fud na hEoraip is fear meas go maith ab ea é. Tá fhios aige Ruán go bfhuil tacaíonn a athair an tuairimí do bhean chéile le fiche blianta. Cúpla doras síos an mbóthar tá Emma ina chonaí le dá mháthair Éibhlín is daoine néamhspleach í agus caitheann sí a shaol de réir a chuid rialacha féin. Is máthar difriúil í i gcomparáid le bheain cheile ó Ascaill na Fuinnseoige. Is státseirbhíseach íochta gó mór í Éibhlín agus tá sí ina chonaí le dá h-iníon agus le dá stóchach óg "Greg" ach Emma í féin níl sí "cool" mar is maith leí leabhair go mór. Tá Colm ina chonaí sa teach de chuid na comhairle in aice láimhe. Mhac do fear gleoite é, ach is fear alcólach é freisin. Níl an t-atmaisféair go mhaith ar chúla téarmaí. Chaith Colm go mór le h-ám ag obair sa Spar áitúil. Bain sé taitneamh as an dálaí suaimhneach agus struchtúrtha. Fuair sé airgead ó post seo cosúil le do mháthair, fuair sí airgead mar tugann sí an-aire Jacob, páiste óg ó tithe príobháideach san Ascaill na Fuinnseoige. Sábháil se do chuid airgead gach seachtain mar nuair a chríochnaíonn sé an Ardteist beidh sé ábalta a imeacht.

Téama sa Scéal

Tugann an scéal seo leargas isteach an saol meán-aicmeach in Éirinn. Feictear gnéithe den saol nuair a bhí an Tíogar Ceilteach ar siúl. Is aoir é an an t-úrscéal nua=aimseartha seo. Tá an saol le muintir Albright i lár an scéal seo. Teaglaigh atá ina chonaí i mbruachbhaile galánta. Cé go bfhuil an teaglagh rachmasach agus go bfhuil Lisín foirfe, cosúil le na máithreacha eile san Ascaill na Fuinnseoighe. Feicimuid go bfhuil Ruán mí-shona ann féin agus tuigimuid go bfhuil míshuaimhneas ar Ruán. Níl sé ag dúil leis an chóisir ach cé go ndeir sé a mhalairt lena mháthair. Tá sé soléir go bfhuil an scríobhneoir ag magadh ar luachana na ndaoine méan-aicmeacha. Tá na mná ar an mbóthair cosúil lena chéile. Tá ghruaig fionn, faiseanta , foirfe agus teach neata freisin orthu... Ach máthair amháin, Éibhlín Ní Loingsigh agus ceap siad uilig go bhfuil sí aisteach ar fad. Tá Lisín féin dathúil agus slachtmhar , agus tá a téach foirfe agus néata freisin. Cosúil le muintir (Pól agus mhic Ruán/Cuán) tá gach rud dathúil agus foirfe, níl aon fadhb.

Príomhcharactar sa scéal

Liosta den Charactar

• Lisín
• Pól
• Ruán
• Cuán
• Emma
• Colm
• Eibhlín Ní Loingsigh
• tUasal MacGabhann
• Na Chomharsana