Feadán ga-chatóideach
Gléas fíorthábhachtach leictreonach is ea feadán ga-chatóideach (cathode ray tube). Úsáidtear é sa luascóp ga-chatóideach, mar shampla, lenar féidir comharthaí leictreacha a thaispeáint ar scáileán chun iad a thomhas agus athruithe a thagann orthu ó am go chéile a fheiceáil.
Míniú
cuir in eagarBuidéal gloine neartaithe atá sa bhfeadán, agus folús istigh ann. Bíonn bun leathan ag ceann amháin den fheadán, agus an taobh istigh de clúdaithe le hábhar tineghealánach: is é seo scáilean an fheadáin.
Istigh sa bhfeadán, bíonn leictreonghunna chun léas comhlínithe leictreon a ghiniúint. Bíonn dhá phéire leictreoidí sraonta chun sraonadh ceartingearach is sraonadh cothrománach a chur i bhfeidhm ar an léas leictreon. Taobh istigh den ábhar tineghealánach ar an scáileán, bíonn ciseal fíorthanaí leictreoide a fheidhmíonn mar anóid dheireanach chun na leictreoin sa léas a bhailiú as an bhfeadán.
Nuair a bhuaileann na leictreoin fhuinniúla an t-ábhar tineghealánach ar an scáileán, ardaíonn an turraing sin fuinneamh na leictreon fiúsach san ábhar sin.
Díreach ina dhiaidh sin filleann na leictreoin sin ar ais síos go dtí a ngnáthleibhéal fuinnimh, agus astaítear an difríocht fuinnimh i bhfoirm solais infheicthe. Ní mhaireann an breo ar feadh i bhfad, agus imíonn sé beagnach go díreach nuair a scoirtear an turraing leictreon.
Braitheann dath an tsolais seo ar an ábhar tineghealánach a bhíonn ar an scáileán. Tá ábhair thineghealánacha a astaíonn dath glas, buí, is gorm, agus úsáidtear iad go forleathan sna feadáin i ndéanamh luascóp ga-chatóideach.
Scáileán
cuir in eagarSa 20ú haois, úsáideadh sa teilifíseán freisin é. Sa bhfeadán i dteilifíseán daite, baintear úsáid as 3 ábhar tineghealánach scartha, a astaíonn na príomhdhathanna — dearg, gorm is glas — chun gur féidir iad a mheascadh d'fhonn dathanna eile a chruthú.
Nuair a bhreathnaíonn duine ar scáileán an fheadáin, feiceann sé pointe solais dhíomuain ag an ionad sa scáileán ag a dtarlaíonn an turraing idir an léas leictreon is an scáileán. Má shraontar an léas go leanúnach, feicfidh sé patrún an tsraonta de bharr marthanacht an bhreo.[1]
Féach freisin
cuir in eagarTagairtí
cuir in eagar- ↑ Hussey, Matt (2011). "Feadán ga-chatóideach". Fréamh an Eolais. Coiscéim. p. 257.
| Tá an t-alt seo bunaithe ar ábhar as Fréamh an Eolais, ciclipéid eolaíochta agus teicneolaíochta leis an Ollamh Matthew Hussey, foilsithe ag Coiscéim sa bhliain 2011. Tá comhluadar na Vicipéide go mór faoi chomaoin acu beirt as ucht cead a thabhairt an t-ábhar ón leabhar a roinnt linn go léir. |