Madog ap Maredudd
An prionsa deireanach de chuid Ríocht Powys sa Bhreatain Bheag ab ea Madog ap Maredudd (Meán-Bhreatnais: Madawg mab Maredud, Madawc mab Maredut; cailleadh é sa bhliain 1160).
Beathaisnéis | |
---|---|
Breith | 12 haois |
Bás | 1160 (Féilire Ghréagóra) |
Ríocht Powys | |
Gníomhaíocht | |
Gairm | monarc |
Teaghlach | |
Céile | Siwsana ferch Gruffudd |
Páiste | Owain Fychan, Gwenllian ferch Madog ap Maredudd ap Bleddyn, Owain Fychan ap Madog ap Maredudd ap Bleddyn, Cynwrig Efell ap Madog ap Maredudd ap Bleddyn ap Cynfyn, Einion Efell ap Madog ap Maredudd, Marared ferch Madog, Llywelyn ap Madog, Efa ferch Madog, Gruffydd Maelor, Owain Brogyntyn, Efa ferch Madog ap Maredudd ap Bleddyn |
Athair | Maredudd ap Bleddyn agus Hunydd ferch Eunydd ap Gwerngwy |
Siblín | Iorwerth Goch ap Maredudd |
Ní mór feabhas a chur ar an litriú agus/nó ar an ngramadach san alt seo. Ná bain an chlib seo den alt ach i ndiaidh do chainteoir dúchais nó líofa súil a chaitheamh air, le do thoil.
Tar éis an t-alt a cheartú, is féidir leat an teachtaireacht seo a bhaint de. |
Saol
cuir in eagarMac le Maredudd ap Bleddyn agus garmhac Bleddyn ap Cynfyn ab ea Madog. Tháinig sé i gcomharbacht ar Ríocht Powys, tar éis bhás a athar sa bhliain 1132. Bhí sé páirteach i gCath Lincoln sa bhliain 1141, ag tacú Iarla Chester, i dteannta Cadwaladr ap Gruffydd (dearthár Owain Gwynedd) agus airm mhóir Bhreatnaigh. Taifeadadh sa bhliain 1149 gur thug sé an cwmyd Cyfeiliog dá chol cheathracha, Owain Cyfeiliog agus Meurig. Sa bhliain chéanna, athtógadh caisleán Oswestry, dún William Fitzalan.
Briseadh le Gwynedd
cuir in eagarAg an dtaca seo, bhí Madog agus Powys faoi bhrú Owain Gwynedd, Rí Gwynedd, cé go raibh Madog pósta le Susanna, deirfiúr Owain. Rinne Madog comhaontas le Ranulf de Gernon, an 4ú Iarla Chester, ach bhuaigh Owain orthu ag Cath Ewloe sa bhliain 1150 agus ghlac sé seilbh ar thailte Madog in Iâl. Nuair a rinne Rí Anraí II Shasana ionradh ar Gwynedd sa bhliain 1157, fuair sé tacaíocht ó Mhadog, a ghlac seilbh ar a chuid tailte arís. De réir dealraimh, chuaigh sé ar fheachtas le hAnraí chuig Toulouse, ach theip orthu. Cailleadh Madog ina dhiaidh sin agus é ag filleadh abhaile, ar an 9 Feabhra, 1160 ag Caisleán Whittington. Adhlacadh é sa séipéal Naomh Tysilio i Meifod, príomh-shéipéal Powys.
Comharbacht
cuir in eagarCailleadh an mac ba shine Madog, Llywelyn, i ndiaidh bhás a athar, agus roinneadh Powys i measc mhic agus nianna Madog. Níor aontaíodh Powys arís go deo, agus scoilteadh in dhá leath é: Powys Fadog (Powys Íochtarach) agus Powys Wenwynwyn (Powys Uachtarach).
An Mabinogion
cuir in eagarTá an scéal “Brionglóid Rhonabwy” suite le linn réimeas Madog. Is é Giolla Madog príomhcharachtar an scéil.
Páistí
cuir in eagar- Llywelyn ap Madog
- Gruffydd Maelor
- Owain Brogyntyn
- Gwenllian ferch Madog, phós sí Rhys ap Gruffydd, prionsa Deheubarth
- Marared ferch Madog, phós sí Iorwerth Drwyndwn, agus saolaíodh Llywelyn the Great
- Efa ferch Madog, phós sí Cadwallon ap Madog
Is síol é an t-alt seo. Cuir leis, chun cuidiú leis an Vicipéid. Má tá alt níos forbartha le fáil i dteanga eile, is féidir leat aistriúchán Gaeilge a dhéanamh. |