Mary Jane O’Donovan Rossa

File agus Poblachtánach as Contae Chorcaí ba ea Mary Jane O’Donovan Rossa (27 Eanáir 1845 - 18 Lúnasa 1916) agus an tríú bean chéile a bhí ag an tírghráthóir Jeremiah O’Donovan Rossa.

Mary Jane O’Donovan Rossa

Beathaisnéis
Breith	27 Eanáir 1845 Contae Chorcaí
Bás	18 Lúnasa 1916 71 bliana d'aois Nua-Eabhrac, New York
Gníomhaíocht
Gairm	file, scríbhneoir, eagarthóir
Ealaíontóirí gaolmhara	Diarmaid Ó Donnabháin Rossa
Teaghlach
Céile	Diarmaid Ó Donnabháin Rossa

Saol

Irwin an sloinne a bhí uirthi sular phós sí. Bhí sí sí mar chrann taca ag a fear céile agus ag seasamh lena taobh ach ba mhinic í ag seasamh chun tosaigh air agus a hiomaire féin á treabhadh go cumasach, cliste, cróga aici. Í chomh tógtha leis an bPoblachtánachas is a bhí sé féin, í níos stuama agus níos géarchúisí ná é go deimhin.

Phós sé Mary Jane Irwin ar an 22 Lúnasa 1864 (19 bliain d'aois ag an am) agus bhí 13 clainne orthu. In 1865 (20 bliain d'aois ag an am), fágadh í mar bhaintreach phríosúin agus bhí uirthi a crústa féin a thuilleamh, ag tabhairt óráidí, ag aithris filíochta, ag scríobh litreacha agus ag bailiú tacaíochta do chás na hÉireann agus na bpríosúnach.

Chuaigh sí go dtí na Stáit Aontaithe timpeall 1869, Í ag imeacht chomh fada ó bhaile le Omaha Nebraska agus Toronto Cheanada. Airgead á thuilleamh aici agus cáil á baint amach aici; rud fíoreisceachtúil i sochaí na linne. Nuair a saoradh Jeremiah in 1871, chuaigh sé ar deoraíocht chuig Meiriceá. Bhuail an dúlagar é agus thit sé leis an ól, sí Mary Jane a chur ar a chosa arís é.

In 1915, bhí sí lárnach sa chinneadh O'Donovan Rossa a chur i reilig Ghlas Naíon; ócáid chinniúnach i stair na hÉireann. D’éag sí féin bliain ina dhiaidh sin i Nua Eabhrac. Ní raibh aon mhórchuntas sna meáin ag an am scríofa fúithi, í ligthe i ndearmad agus í curtha i Meiriceá.

Féach freisin

• Jeremiah O'Donovan Rossa

Naisc sheachtracha

• Clár Rebel Wife (RTÉ1, 2024)